De middelste trede of niveau is de wetenschappelijke beschrijving van onze maatschappij, op zichzelf weer bestaande uit diverse (sub)niveaus - links naar en tussen deze pagina's hebben een groene kleur: en . Het bovenste niveau is datgene bestaande uit filosofische, kunstzinnige en andere beschrijvingen en beschouwingen van hoger niveau - de links daarheen hebben natuurlijk een blauwe kleur: . Als je de filosofische en kunstzinnige beschouwing neemt als een reflectie van het algemeen maatschappelijke denken, dat op zich weer invloed uitoefent op hoe men de werkelijkheid ziet, dan vormen deze drie stappen op hoger niveau eenzelfde soort proces als de wetenschappelijke methode dat beperkter terrein doet . De tweede abstractieladder is die binnen de wetenschappelijke beschrijving, of specifieker, de menswetenschappen. Net als bij de economische abstractieladder beginnen we met het individu en zijn gedrag, dus met psychologie. De volgende stap is, weer in analogie, met het onderlinge gedrag binnen groepen van individuen, dat wil zeggen: de sociologie. Daarna komt het gedrag van mensen ten opzichte een meer abstracte zaak: geld, dat wil zeggen, economie. Dan volgt het gedrag ten opzichte van een zaak die nog abstracter is als geld: ideeën - datgene dat we politiek noemen - genomen tezamen het onlosmakelijke transportmiddel van ideeën: de media. Dit voor zover betreft de reguliere onderdelen. In het kader van de algemene semantiek zijn er aan het begin en het einde wat toevoegingen. De doel van de algemene semantiek is een betere maatschappij, die we hier het Rijnlandmodel noemen - en daar dat ultieme doel moet voortvloeien uit de toepassing van menswetenschappen, komt het Rijnlandmodel als voorlaatste stap op de ladder. De algemene semantiek zelf komt dan aan de top. Een toevoeging aan het andere uiteinde is de taal. Taal is het kenmerkende gereedschap van de mensheid, datgene dat zijn mogelijkheden definieert tot het vormen van grotere en ontwikkeldere maatschappijen dan leefgroepen van een een man of dertig. Taal is ook de bron van alle mogelijkheden voor de mens om over zichzelf te praten - en er bestaat ook een redelijk vermoeden dat het innerlijke denken van de mens in aanzienlijke mate door zijn taalcapaciteiten gevormd is. Dus taal en de kennis van taal, komt als basis van alle menswetenschappen, nog voor of onder het niveau van de psychologie. Nu gaat Algemene semantiek natuurlijk ook over taal, en om dat feit te representeren in de eerste verticale versie van de antropologische abstractieladder, zie onder, zijn de pijlen aan de rechterzijde ervan ingevoerd, het meteen opzichtig tot een kringproces makende. Nu zijn er vast rechtlijnig denkende mensen die dit een nadeel vinden - in feite is het precies het omgekeerde. Vele zo niet de meeste van de processen geassocieerd met stabiele systemen als levende organismen, van een simpele cel tot aan een gecompliceerde geheel als het menselijk lichaam, bestaan uit cirkelprocessen. Het specifieke cirkelproces verbonden aan de antropologische abstractieladder kan aangeduid worden als die van het menselijk leren. Iedere keer dat de mens iets nieuws leert over zijn omgeving, kan hij zijn woorden en concepten verbeteren - en met die betere woorden en concepten opnieuw naar de werkelijkheid gaan, leidende naar nog betere woorden en concepten, et cetera. Dus in feite is deze cyclische ladder is een meer algemene vorm van het cyclische proces van de werking van de (natuur)wetenschap, een proces zo ingebakken bij de wetenschapper, dat, wanneer gevraagd om een diagram van de werking ervan te kennen, men sterk gelijkende resultaten krijgt . In de volgende sectie nemen we al deze stappen tezamen, met de ladder aan de rechterkant, en samenvattingen van het voorgaande aan de linkerkant.
Deze ladder vinden we terug in de overzichten van de verschillende onderwerpen, met dat verschil dat hij in verband met de pagina-indeling horizontaal bovenaan is geplaatst, en om dezelfde reden de onderwerpen Taal en Algemene semantiek bij elkaar zijn gevoegd, op de plaats van Taal:
Merk op dat dit systeem later is ingevoerd, en dat op delen van de website de richting van opwaartse en neerwaartse pijlen tussen pagina's van verschillende abstractieniveaus niet klopt. Naar Gebruiksaanwijzing , Alg. semantiek lijst , Alg. semantiek overzicht , of site home . |