Bronnen bij Woordinteracties: context

Eerst een kort bericht van de voorpagina van de Volkskrant: (de Volkskrant, 18-02-2008):
  Bank geprivatiseerd

De Britse noodlijdende bank Northern Rock wordt geprivatiseerd. Pogingen om de bank aan private partijen te verkopen zijn op niets uitgelopen. Northern Rock raakte in het najaar in grote problemen door de kredietcrisis.

Hierin kan toch weinig misgaan, zou je zeggen. Toch staat er een blatante fout in, en wel in de kop. De bank werd namelijk niet geprivatiseerd, maar genationaliseerd.
    Het precies tegenovergestelde.
    Een fout groot genoeg voor de Volkskrant-ombudsman om er een heel artikel aan te wijden (De Volkskrant, 23-02-2008, rubriek de ombudsman door Thom Meens):
  Domme fout, of personeelsprobleem?

‘Bank geprivatiseerd' kopte de krant maandag op de voorpagina. Daaronder stond te lezen: ‘De Britse noodlijdende bank Northern Rock wordt geprivatiseerd. Pogingen om de bank aan private partijen te verkopen zijn op niets uitgelopen. Northern Rock raakte in het najaar in grote problemen door de kredietcrisis.'
    Het stuk verwees naar de economiepagina's waar onder de kop: ‘Britten nationaliseren Northern Rock' dezelfde eerste zin stond als op de voorpagina.
    Voor de lezer die de moeite nam het stuk te lezen, werd snel duidelijk dat de kop op de voorpagina en de eerste zin van het artikel niet klopten. De bank wordt genationaliseerd, niet geprivatiseerd.

Enzovoort.
    Die fout is des te opvallender, omdat voordat zoiets op de voorpagina van de krant komt, het ook door de handen van twee of drie mensen gaat wier beroep het is om ook op eventuele fouten te letten.
    Hoe heeft dit toch kunnen gebeuren? Dat is niet zo moeilijk te bedenken, als men weet dat het algemeen bekend was dat de bank genationaliseerd werd, want aan dat gebeuren ging een aanloop van een maand of zo vooraf. Iedereen wist dus al wat er moest staan. En wat er nu stond leek erop: voor alle twee geldt dat het begint "ge" en eindigt op "iseerd", en ertussen komt ook nog een geprononceerde "a" - je geest vult de rest in op dezelfde manier als het een huis achter een hek invult terwijl je voor de helft alleen de spijlen van het hek ziet  .
    In dit geval is er ook nog een gelijkenis op hoger, inhoudelijk, niveau, want nationaliseren is volledig het omgekeerde van privatiseren. Maar toch is dat de clou: de inhoud, wiskundige zouden zeggen: de absolute waarde (het getal zonder minteken) van beide berichten, in dit geval een handeling, is hetzelfde, maar dan in omgekeerd richting. Er is dus wel degelijk een grote gelijkenis.
    En het is die gelijkenis, tezamen met de context dat men al wist wat er moest staan, waarom meerdere mensen wier taak het was fouten op te sporen, toch niet opmerkten dat er hier iets verkeerds stond.


Naar Interacties , of site home .

25 feb.2008