De Volkskrant, 16-09-2005, column door Bas Haring

Ik ga niets over deze bijeenkomst zeggen, dat heb ik ze nu eenmaal beloofd

Afgelopen weekend was ik bij een curieuze prive-bijeenkomst waar ik verder niks over mag zeggen. Dat heb ik beloofd. Wie er waren zeg ik niet - ex-leden van het kabinet. kamerleden, aspirant-kamerleden, industriëlen, journalisten, 'mensen uit de media' en ik. De excuuswetenschapper - zo werd ik genoemd. In een kasteeltje aan de vecht, en onder het genot van een perfect gesabreerde champagne en een sigaar werden we geacht te filosoferen over de vraag waar Nederland naartoe moet. en of en hoe een nieuwe Gouden Eeuw aan zou kunnen breken.
     Wat er precies gezegd werd zal ik geheim houden, dat heb ik ook beloofd, maar ik kan wel zeggen dat ik erg teleurgesteld was in het verloop van de avond. De ondernemer vond dat Nederland er beter op zou worden als ondernemers vrijer gelaten werden. 'De Gouden Eeuw start bij de ondernemers!' vonden de ondernemers.
    De ICT-man - die was er ook - geloofde werkelijk dat de Gouden Eeuw aan zou breken als er meer geld ging naar ICT. 'Geloof me nou: breed band voor iedereen en alle problemen verdwijnen als sneeuw voor de zon.' De kersverse politica was er oprecht van overtuigd dat als iedereen haar partij zou stemmen de Gouden Eeuw weer aan zou breken en sprak verder over partijpolitieke details. Hoe de Gouden Eeuw van haar partij eruit kon zien heeft ze niet duidelijk kunnen maken. En de succesvolle allochtoon dacht dat het geheim van de nieuwe Gouden Eeuw hem zat in de succesvolle allochtonen.
    We hadden wat kunnen leren van John Rawls. Hij is de politiek filosoof die een hypothetische ideale vergadering bedacht om na te denken over de inrichting van een goede en rechtvaardige samenleving. In de vergadering van John Rawls mogen de vergaderaars niets weten. Ze mogen niet weten wie ze zijn; ze mogen niet weten wat ze worden; ze mogen geen enkel eigen belang hebben bij het nadenken over de inrichting van de samenleving. Ik geef toe: het idee van John Rawls is hypothetisch. Maar alleen in zo'n vergadering weet je zeker dat niemand in z'n eigen straatje spreekt.
    De mensen in dat kasteeltje aan de Vecht praatten wel in hun eigen straatje. Voor wie de Gouden Eeuw uit zou moeten breken lieten ze volkomen in het midden en het leek waarachtig dat ze pleitten voor een Gouden Eeuw voor zichzelf. Maar daar hoorde het natuurlijk niet over te gaan. Het zou moeten gaan over de Gouden Eeuw voor die anderen. De mensen die niet in kasteeltjes champagne drinken; en de mensen die niet om tafel zaten. De mensen waarvan we vinden dat ze ook zo'n prachtige tijd mogen meemaken net als wij. Dat zou een mooi onderwerp geweest zijn.
    Voor de mensen in het kasteel was de Gouden Eeuw al aangebroken. Ik bedoel: als je het je kunt permitteren een kamerlid uit te nodigen om je champagne te komen sabreren, hoeveel gouder moet het dan nog worden?


Terug naar Filosofie lijst , of naar site home .