Bronnen bij Menswetenschappen, regels: overtredingen enquêtes
|
23 mei 2009
|
Voorbeelden van overtredingen van de regels van goede menswetenschappen -
regel tien, luister niet naar wat mensen of groepen over zichzelf zeggen.
Het eerste voorbeeld is meteen een grote, want het betreft
iemand uit de top van de sociologie, een mede-auteur van het WRR-rapport
Identificatie met Nederland, dat bekend werd door de toespraak van Maxima
bij de perspresentatie
,
Prof. Dr. Maykel Verkuyten:
Uit:
Onderzoekscentrum ERCOMER, Universiteit Utrecht, project 2007-2010.
Discourses on Muslim identity: Qualitative case studies with local-born Muslims
in London and Amsterdam
Aim
This project aims to investigate the multiple meanings and situated uses of
religion by Muslim youth in everyday contexts of interaction. To this end, new
qualitative data are gathered through in-depth interviews and focus groups in
two cities in the UK (London) and the Netherlands (Amsterdam).
...
Research design
This project pursues the detailed examination of minorities’ own understandings
and theories of ethnic and religious identities. To this end, it envisages the
qualitative analysis of multiple meanings and situated uses of Muslim identities
among youth in two urban settings: London and Amsterdam. The analytical interest
is in identifying and analysing the range of divergent and debated understanding
and theorisations of Muslim identity. Hence, the focus is not on
representativity of individuals or groups, but rather on representativity in
terms of the full range of discourses relating to Muslim identity.
Project staff:
Prof. Dr. Karen Phalet, Project leader (ERCOMER, The Netherlands),
Prof. Dr. Maykel Verkuyten (ERCOMER, The Netherlands),
...
IRP: De volgende voorbeelden komen uit de grotere verzameling
van fouten in sociologische onderzoek met allochtone aspecten
:
Uit:
Leids universiteitsblad Mare, 15-11-2007, door Arjen van Veelen
Invloed imam wordt overschat
In het integratiedebat is de imam zowel boosdoener als wonderdokter. Beide
etiketten overschatten zijn invloed, vindt islamoloog Welmoet Boender. ‘Mohammed
B. heeft veel meer plekken bezocht dan alleen de moskee.’
Tussentitel: Een laag betaalde, zware baan
‘Vanochtend ben ik met mijn vrouw naar de Ikea in Haarlem geweest’, vertelt
importimam Osman Paköz terwijl hij Turkse thee serveert. ...
Paköz (1973) is de hoofdimam van de Ayasofya moskee, in de
Amsterdamse wijk De Baarsjes. Hij is een van de imams die Leids islamoloog en
antropoloog Welmoet Boender onderzocht in haar proefschrift Imam in Nederland.
...
Boender wilde de imam ‘demythologiseren’. Hoe? Door de imams
en de gelovigen zelf te vragen hoe ze over de imam dachten. ...
IRP: Tja.
De volgende ondervraagt de daders over hun, ongetwijfeld goede,
bedoelingen:
Volkskrant website, 14-11-2008, ANP
'Cultuur niet de oorzaak van criminaliteit'
Verschillende opvattingen over misdaad zijn niet de oorzaak van de
oververtegenwoordiging van allochtone jongeren in de criminaliteitscijfers. Dat
blijkt uit onderzoek van Madeleine de Boer. Zij promoveerde vrijdag op dit
onderwerp aan de Universiteit Utrecht.
Steeds vaker wordt jeugdcriminaliteit in verband gebracht met
de etnische afkomst van de dader. De Boer deed onderzoek naar de opvattingen die
jongeren over misdaad hebben. Zij betrok daarbij ruim duizend vmbo-leerlingen in
de Randstad, van allochtone en autochtone afkomst. Daaruit blijkt nu dat
Marokkaanse, Turkse, Antilliaanse, Surinaamse en Nederlandse jongeren dezelfde
ideeën hebben over diefstal, geweld en straf.
De Boer vroeg de jongeren onder meer of het verkeerd is een
keertje iets te stelen, of geweld soms moet kunnen en hoe zwaar de straf moet
zijn voor bepaalde geweldsdelicten. Op de uitkomst van het onderzoek is één
uitzondering te noemen. De Boer: ‘Turkse jongeren hebben duidelijk andere
opvattingen over eer-gerelateerd geweld en de bestraffing daarvan. Deze kunnen
mede de oververtegenwoordiging verklaren van Turken in Nederland die een straf
uitzitten wegens geweldsdelicten binnen de eigen gemeenschap.’
IRP: Dat is geweldig: men ontkent niet dat eerwraak
gerelateerd is aan cultuur ... En ook ontdekt de onderzoeker dat iedereen wel
weet wat misdaad is - gunst. Kennelijk is de sterke oververtegenwoordiging van allochtone
culturen in de misdaad, en daarbinnen weer bepaalde culturen als Marokkanen en Antillianen, gewoon toeval.
Dit ondervragen van de allochtone groep over zichzelf gebeurt
natuurlijk overal waar sociologen bepaalde, voor de allochtonen gunstige
uitslagen, wil krijgen - dus ook in het buitenland. En deze heeft ook nog zijn
eigen ontkenning ingebouwd:
Uit: De Volkskrant, 11-05-2009, door Gert-Jan van Teeffelen
Accent | Opinieonderzoek
Britse moslims ‘erg Brits’, maar aartsconservatief
Mogelijk zijn de Britse moslims de enigen die nog luisteren naar premier Gordon
Brown, die zo graag zou zien dat de inwoners van het land trots zijn op hun
Britse identiteit. Want moslims lijken een stuk patriottischer dan
doorsnee-Britten.
Van de bevolking als geheel zegt hooguit de helft zich te
identificeren met het Verenigd Koninkrijk, waartoe Engeland, Wales, Schotland en
Noord-Ierland behoren. Onder moslims is dit 77 procent, aldus eind vorige week
gepubliceerd onderzoek van het Gallup Center for Muslim Studies.
Nog groter is het aantal moslims dat loyaal aan het land zegt
te zijn: 82 procent. Ze blijken bovendien meer vertrouwen te hebben in de
rechtspraak, banken, de media en eerlijke verkiezingen dan de gemiddelde Brit.
De uitkomst staat haaks op het imago dat moslims hebben onder
de gehele bevolking. Slechts 36 procent van de Britten zou islamieten willen
bestempelen als loyale landgenoten.
‘Dit onderzoek toont dat veel aannamen over moslims en
integratie niet verder van de waarheid konden liggen’, zei Gallup-directeur
Dalia Mogahed. Deze Amerikaanse moslima kwam onlangs in het nieuws doordat zij
door president Obama is benoemd tot adviseur.
Ook in Duitsland blijken moslims aanzienlijk patriottischer
dan de bevolking als geheel. Internationaal gezien vallen Britse moslims –
voornamelijk afkomstig uit Pakistan – echter op door hun aartsconservatieve
opvattingen over onderwerpen als homoseksualiteit, pornografie en seks buiten
het huwelijk.
Het aantal Britse moslims dat homoseksuele handelingen moreel
aanvaardbaar acht, bedraagt 0 procent. Van de duizend ondervraagde moslims was
er niet één die deze stelling wilde onderschrijven. Franse moslims daarentegen
blijken een stuk liberaler: 35 procent zegt dit te accepteren.
Seks voor het huwelijk wordt door slechts 3 procent van de
Britse moslims in orde bevonden. Onder hun geloofsgenoten in Frankrijk en
Duitsland is dit 48 respectievelijk 27 procent. ...
Het imago van moslims in Groot-Brittannië heeft geleden onder
de reeks terreurcomplotten die de afgelopen jaren aan het licht kwamen.
Overigens zat de politie daarbij soms fout. Zo zijn de
Pakistaanse studenten die vorige maand met veel vertoon werden opgepakt rond
Manchester – het uitlekken van de operatie kostte de hoogste Britse
terreurbestrijder zijn baan – vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.
IRP: Dat moslims in Engeland of Duitsland zeggen dat ze loyaal zijn,
is natuurlijk totaal geen maat voor de werkelijkheid, want in de loop van de
jaren hebben ze inmiddels allemaal geleerd wat ze moeten antwoorden.
In dit geval staat de alternatieve methode van onderzoek er zelfs bijna. Want als
je niet direct naar handelen kan kijken, dan is het alternatief om vragen te
stellen die over concrete dingen gaan, en waaruit je de loyaliteit kan afleiden.
Zo zijn de Britse moslims collectief tegen vrijheid van homoseksualiteit, tegen
seks voor het huwelijk, en zo zal er nog wel het nodige zijn. Dat soort
vrijheden maakt het Brits-zijn uit. En als je de houding van moslims tegenover
alle punten van het Brits-zijn optelt, dan kom je op een diametraal resultaat
met betrekking tot die som: de loyaliteit.
Trouwens, als je toch naar handelingen wilt kijken, zet dan je
camera op een cricketwedstrijd waarin moslims, dat wil zeggen: Pakistani in het
Britse geval, tegen Engelsen spelen, en bepaal de verhoudingen van de moslims
die voor Pakistan of voor Engeland juichen. Vermoedelijk haalt u nog niet de één
procent. Voor Engeland dan wel te verstaan. Zo loyaal zijn moslims aan Engeland.
En dat zien de Engelsen natuurlijk ook wel. Vandaar dat ietwat lagere getal voor
moslimloyaliteit van de Engelsen zelf ...
Het volgende geval komt weer direct uit de wetenschappelijke
wereld:
Uit:
Leids universiteitsblad Mare, 02-04-2009, door Hans Klis (printversie)
Dan toch liever een Nederlander
Nederlanders moeten de hand in eigen boezem steken als het gaat om de
discriminatie van minderheden, zegt een Leidse psycholoog.
‘Je roept niet zomaar dat je gediscrimineerd wordt, als je er geen aanwijzingen
voor hebt’, zegt Katherine Stroebe. ‘Het is geen toverwoord dat mensen zomaar in
de mond nemen. Zoals ik aantoon, is het juist erg negatief om toe te geven dat
je gediscrimineerd wordt. Je weet dan dat je ook in de toekomst hetzelfde zult
meemaken.’ ...
Stroebe promoveerde op discriminatie bij sollicitaties, maar
deed haar onderzoek met uitsluitend vrouwelijke proefpersonen. Aanvankelijk
wilde zij de effecten op allochtone sollicitanten onderzoeken. ‘Maar in Leiden
heb je nu eenmaal niet zoveel toegang tot allochtonen’, legt Stroebe uit. Daarom
koos zij ervoor om discriminatie bij vrouwen te bekijken. ...
Wat zegt vrouwendiscriminatie over Marokkanen? Stroebe:
‘Marokkanen worden meer structureel gediscrimineerd dan vrouwen, dus je moet wel
voorzichtig zijn om mijn resultaten bij vrouwen, direct te koppelen aan de
discriminatie van Marokkanen. Maar in principe wordt met dit onderzoek een
fenomeen onderzocht dat groepsoverschrijdend is. In Amerika zijn dezelfde
resultaten gevonden bij onderzoeken naar discriminatie van African Americans.
Daar speelt de huidskleur bij discriminatie, in Nederland heeft het meer te
maken met de islam.’ ...
‘Er zijn heus wel werkgevers die een goede Marokkaan in
dienst hebben gehad’, vertelt student Sport en beweging Abdoelah (17), die
liever niet met zijn achternaam in de krant wil. Hij probeerde te solliciteren
bij een kledingwinkel die personeel zocht, maar werd afgewezen omdat ze een
vrouw zochten. ‘Maar dat stond niet op het aanplakbiljet. Die eigenaar dacht bij
zichzelf: liever een Nederlander, dan ben ik tenminste zeker van mijn zaak.’
...
Volgens Stroebe zijn meer rolmodellen in het dagelijks leven
daarbij van groot belang. Want: 'Hoeveel zijn er nu eigenlijk hoogleraar aan een
universiteit?’
IRP: Hoe is het mogelijk ... Maar het staat er echt: "Mensen
zullen het woord 'discriminatie' niet zonder goede reden in de mond nemen, want
het is nadelig voor ze'. Het is precies andersom: het in de mond nemen van
'discriminatie' is voordelig voor mensen, want een inherente tekortkoming ("niet
goed genoeg") wordt afgeschoven op een externe ("kleur"), en om die en
slechts die reden wordt er talloze malen gebeurtenissen op "discriminatie"
afgeschoven die dat beslist niet zijn
.
Neem het voorbeeld van Abdoelah en de kledingwinkel. Er
kunnen talloze reden zijn dat hij Abdoelah niet wilde: leeftijd, geslacht (het
stond niet op het biljet, maar misschien dacht de winkelier dat dat vanzelf
sprak), de blik in zijn ogen, en noem maar op. Mogelijkerwijs is daar zelfs het
Marokkaan-zijn bij, maar zelfs dan hoeft het nog geen discriminatie te zijn.
Misschien is de winkelier overvallen door en Marokkaan. Of denkt hij gewoon aan
zijn klanten, die misschien niet zo verlicht zijn als hij, en wel bezwaar hebben
tegen een Marokkaan, bijvoorbeeld omdat ze overlast veroorzakende Marokkanen in
de buurt hebben ... Dat is geen discriminatie, want er is een goede reden reden
anders dan etnie om geen Marokkaan aan te nemen.
Dezelfde processen spelen ongetwijfeld bij alle allochtonen
die solliciteren. Als een Nederlander tien keer afgewezen wordt, zoekt hij daar
niets achter. Als een allochtoon drie keer afgewezen wordt, zal de gedachte aan
discriminatie al in zijn hoofd opkomen. Bij vijf of zes keer afgewezen worden
krijgt hij hiervan een ernstig vermoeden. En bij tien afwijzingen weet hij het
welzeker. Dit allemaal volgens het bekende en simpele proces waarin bij iedereen
de oorzaken voor zijn falen uiten zichzelf zoekt. En zeker macho-mannetjes als
die uit de Marokkaanse en creoolse culturen.
Toch staat het omgekeerde er echt, en kennelijk ook in een
wetenschappelijke publicatie: "Allochtonen kan je vertrouwen op hun woord als ze
het hebben over de oorzaken van hun falen bij solliciteren".
De andere methodologische fouten die hier staan zijn dan niet meer
verbazingwekkend: nee, natuurlijk kan je resultaten bij vrouwen niet zo maar
toepassen op Marokkanen. En nee, je kan dat ook niet doen met reulaten uit
Amerika over Afro-Amerikanen.
Het staat er natuurlijk niet, maar voor dit soort
verschijnselen is maar één enkele verklaring: het onderzoek moest de gewenste
resultaten opleveren.
Nou, dat is gelukt. Maar dit heeft absoluut niets met
wetenschap te maken. Dit is politieke propaganda. Van de ergste soort. Namelijk
die in een volkomen valse jas. George Orwell zou zich in zijn graf omdraaien.
Uit het archief een wat ouder geval:
Van: Volkskrant website, 14-06-2006, ANP.
Rassendiscriminatie groot onzichtbaar probleem
Honderdduizenden allochtonen en ook autochtonen hebben er vermoedelijk mee te
maken. Maar slechts een klein deel van hen meldt dit bij een instantie.
Jaarlijks zijn er enkele duizenden gewelddadige racistische incidenten.
Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van het ministerie
van Justitie onder bijna 1700 allochtone en autochtone Nederlanders. De
resultaten staan in de Monitor Rassendiscriminatie 2005, die woensdagmiddag aan
minister Verdonk voor Vreemdelingenzaken en Integratie wordt aangeboden. Het is
voor het eerst dat er zo'n grootschalig onderzoek is gedaan naar de aard en
omvang van rassendiscriminatie in ons land.
Iets meer dan de helft van de Marokkanen en bijna de helft
van de Turken zegt er het afgelopen jaar een keer of vaker mee te zijn
geconfronteerd. Ook Surinamers (40 procent) en Antillianen (37 procent) hebben
er veel mee te maken. ...
... Dat gebeurde op straat, in de bus of de disco, maar
vooral op de arbeidsmarkt en in het onderwijs. ...
Het onderzoek is verricht door medewerkers van de Anne Frank
Stichting, het Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie (LBR),
de Landelijke Vereniging van Anti Discriminatie Bureaus en Meldpunten, de
Universiteit Leiden, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Universiteit voor
Humanistiek in Utrecht. ...
IRP: Een later groot onderzoek gedaan onder
daadwerkelijke situaties, met geanonimiseerde gevallen, heeft klip en klaar
uitgewezen dat er geen meetbare discriminatie is bij sollicitaties
. Toch wordt hier zonder meer aangenomen dat je kan afgaan op de opgaven van
betrokkenen, allochtonen.
Ook bij het onderwijs is het ongetwijfeld volkomen onjuist
dat daar discriminatie plaatsvindt, omdat in het onderwijs een mensen werken die
als groep genomen socialer en dus minder discriminerend zullen denken dan de
gemiddelde bevolking. Er zijn eerder tekenen van multiculturalisme en
bevoordeling van allochtonen in het onderwijs. Dat er klachten zijn, heeft
ongetwijfeld te maken over het grote aantal meetmomenten in het onderwijs,
waarvoor weer het bekende proces geldt: eigen falen wordt geprojecteerd op
externe zaken.
De vermoedelijk reden dat in het onderzoek deze grote
methodologische fouten gemaakt worden staat er ook vermeld: het onderzoek is
verricht door instellingen die belang hebben bij een zo hoog mogelijke uitkomst
van de hoeveelheid discriminatie, omdat ze daaraan hun bestaan ontlenen.
Natuurlijk doet ook het CBS aan dit soort onderzoeken
:
Uit: De Volkskrant, 30-07-2009, van verslaggeefsters Janny Groen en
Annieke Kranenberg
Kerk- en moskeebezoek is laatste tien jaar fors gedaald
Trend tot ontkerkelijking bij moslims het sterkst, blijkt uit onderzoek van
CBS. Jongere moslims zouden geen aansluiting meer vinden bij moskeebesturen.
Het bezoek aan kerken, moskeeën en religieuze bijeenkomsten is de afgelopen
jaren fors teruggelopen. De daling is het grootst onder moslims. Dit blijkt uit
een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), dat woensdag is
verschenen.
Tien jaar geleden ging nog 47 procent van de Nederlandse
moslims minstens één keer per maand naar de moskee, nu is dat 35 procent. Ook
onder katholieken nam het kerkbezoek de afgelopen tien jaar aanzienlijk af: 23
procent bezoekt maandelijks een kerkdienst, tegenover 31 procent in 1999. Onder
protestanten liep de kerkgang nauwelijks terug. ...
Ook Khalil Aitblal van de Unie van Marokkaanse Moskeeën
Amsterdam en Omstreken (UMMAO) zet kanttekeningen bij het CBS-onderzoek. ...
Hij ziet geen afname, maar een ‘kritischer houding’ ten
opzichte van het instituut. ‘Jongeren gaan niet zomaar meer naar de moskee, ze
kiezen bewust. Sommige moskeën zijn zo populair dat ze uitpuilen tijdens de
vrijdagpreek. Gelovigen zitten daar zelfs op straat.’
IRP: Wat het onderzoek heeft vastgesteld is dat over
tien jaar genomen minder moslims over zichzelf zeggen dat ze naar de moskee
gaan. De clou zit in een term die wel in de webversie van het artikel
staat
en ook in het CBS-rapport zelf:
|
Volgens het CBS rekent ruim de helft van de Nederlandse volwassenen
zich tot een kerkelijke gezindte of een levensbeschouwelijke groepering.
Van hen gaat één op de vijf regelmatig naar een kerk of moskee, fors
minder dan voorheen. |
Die clou zijnde: 'rekent zichzelf' - het onderzoek is gebaseerd opvragen aan
mensen over zichzelf en hun eigen groep. Dat wil zeggen dat het helemaal niet
vaststaat dat mensen dit ook daadwerkelijk doen.
Voor bijvoorbeeld de sterke afname,over tien jaar gemeten,
van bezoek aan de moskee, is ook de verklaring mogelijk dat gedurende die tien
jaar de populariteit van het zeggen dat je naar de moskee gaat sterk is
afgenomen. Of ruimer: gedurende tien jaar is de populariteit van de islam in
Nederland sterk afgenomen. En is natuurlijk ook bij moslims het besef ontstaan
dat het je als echte-moslim afficheren niet bijdraagt aan je acceptatie in
Nederland.
Dit is zelfs een veel waarschijnlijker verklaring voor de
afname van het moskeebezoek, zie ook de opmerking van Khalil Aitblal, en wel in
die zin dat een groot deel van die afname niet aan werkelijk afnemen zit, maar
gewoon aan toename in de ontkenning in onderzoek. Precies hetzelfde als voor de
overspelige Franse vrouwen.
Nog geen twee weken later komt de bevestiging:
Uit:
De Volkskrant, 07-08-2009, van verslaggeefsters Janny Groen en Annieke
Kranenberg
Pelgrims mijden Mekka uit angst voor griep
... Normaal gesproken is de islamitische vastenmaand ramadan, die
dit jaar op 22 augustus begint, een populaire periode om een zogeheten
umrah-reis (ook wel ‘kleine bedevaart’ genoemd) te maken naar Mekka. Dit jaar
weerhoudt de angst het H1N1-virus op te lopen pelgrims ervan zo’n excursie naar
de islamitische heiligdommen te ondernemen. ...
Ongeveer drie miljoen moslims uit heel de wereld doen
jaarlijks de hadj. Dat worden er steeds meer, zegt Abdallah. ‘In Nederland was
er vorig jaar zelfs een tekort aan visa. ...’
IRP: Dus kijk niet naar de woorden ("We gaan minder naar de
moskee"), maar kijk naar de daden: ze dragen meer hoofddoeken, en ze gaan meer
naar Mekka. En dus vast ook meer naar de moskee ...
En in de volgende reportage uit Netwerk (03-09-2009)
komt de toename van het aantal sharia-huwelijken ter sprake. Natuurlijk roepen
weer alle "deskundige" dat het helemaal niet erg en heel onbelangrijk is, maar
het staat in ieder geval niét voor een afname van de religiositeit
.
Naar Menswetenschappen, regels
,
Menswetenschappen, huidig
, Wetenschap, lijst
, Wetenschap overzicht
, of site home
.
|