Bronnen bij Denkmethoden: gezond verstand

De lessen voor gezond verstand komen meestal uit de natuur, en vaak uit de evolutie. Een voorbeeld van dat laatste (de Volkskrant, 22-05-2013, van verslaggeefster Lisa Bontenbal)
  Waarom de pinguïn niet vliegt

De pinguïn kan niet vliegen omdat hij zo goed is in zwemmen. Dat schrijven Amerikaanse onderzoekers deze week in wetenschappelijk tijdschrift PNAS.
    Het onderzoeksteam bestudeerde de dikbekzeekoet, een vogel die nauw verwant is aan de pinguïn. De zeekoet kan bijna net zo goed zwemmen als de pinguïn, maar vliegt daarnaast ook. Het team ontdekte echter dat de zeekoet daar extreem veel energie voor gebruikt. De vogel moet zijn korte vleugeltjes vliegensvlug op en neer slaan om zichzelf in de lucht te houden.
    De dikbekzeekoet vertegenwoordigt een omslagpunt tussen zeevogels die kunnen vliegen en zwemmen, en degenen die niet kunnen vliegen. De pinguïn had vroeger waarschijnlijk hetzelfde probleem en stond voor een evolutionaire afweging. Of kiezen voor vliegen, of voor behendigheid onder water. Naarmate de vleugels steeds efficiënter werden om mee te zwemmen, werden ze steeds minder geschikt om mee te vliegen.
    Uiteindelijk was het beter voor de pinguïn het vliegen op te geven en veranderden zijn vleugels in kleine flippers, aldus de onderzoekers. Het blijkt dat een vleugel niet goed functioneert om twee verschillende taken - vliegen en zwemmen - uit te voeren.

De les: iets twee dingen tegelijk laten doen, is moeilijk. Iets twee dingen tegelijk echt goed te laten doen, is bijna onmogelijk. Iets specialiseren in twee dingen is in hoge mate onmogelijk.

En met deze les in gedachten, lees dan dit (nl.wikipedia.org, opgeslagen 23-05-2013, uitleg of detail )
  Joint Strike Fighter-programma

Het Joint Strike Fighter-programma (JSF-programma) was een programma van het Amerikaanse ministerie van defensie om de F-16 Fighting Falcon en andere in de jaren 1990 gangbare tactische gevechtstoestellen te vervangen met een nieuw "volgende-generatie"-gevechtstoestel. Het programma liep uit op een confrontatie tussen de Boeing X-32 en de Lockheed Martin X-35, waarbij uiteindelijk de Lockheed Martin als winnaar uit de bus kwam. Hierna werd voor de X-35 de naam F-35 Lightning II gekozen en werd het JSF-programma het F-35 Lightning II-programma.

Doelen
Het JSF-programma werd gestart met als doel de ontwikkeling van een betaalbaar stealth-vliegtuig voor de eenentwintigste eeuw.[1] Dit wordt bereikt door schaalvoordelen; de verwachte productie van de JSF is mogelijk 2000 vliegtuigen. Tegelijkertijd moest tegemoet worden gekomen aan de specifieke eisen van de United States Air Force (USAF), Royal Air Force, United States Navy en het United States Marine Corps (USMC). Later kwamen hier de wensen van de andere partnerlanden bij. De F-35 verlaat de 4e generatie techniek en zet zichzelf als 5e generatie fighter/bomber op de kaart, die tegemoet moet komen aan de eisen en wensen van Luchtmachten in de toekomst.
...

Versies
Om de kosten laag te houden worden in één vliegtuig drie verschillende typen geïntegreerd. De basis is voor alle toestellen gelijk waardoor kosten bespaard kunnen worden. De verschillende typen van de JSF zijn:

• F-35A. Deze versie kan conventioneel opstijgen en landen en is primair bestemd voor de USAF (Amerikaanse Luchtmacht) en partnerlanden als Nederland (Koninklijke Luchtmacht). Deze versie wordt ook wel CTOL genoemd wat staat voor Conventional Take-Off and Landing
• F-35B. Deze versie moet de Harrier en de AV-8B gaan vervangen van het US Marine Corps en de Britse Marine en Luchtmacht. Dit type kan op zeer korte startbanen opstijgen en verticaal landen door middel van een grote turbine in het midden van het vliegtuig en wordt aangeduid als STOVL (Short Take Off/Vertical Landing (STOVL))
• F-35C. Deze laatste versie moet gaan vliegen vanaf vliegdekschepen en heeft daardoor een iets grotere vleugel en een verstevigd landingsgestel. Deze versie is primair bedoeld voor de US Navy. De techniek staat bekend als Carrier Variant (CV)    ...

De Joint Strike Fighter kan alles. In de naam zit al dat het een "jachtvliegtuig" is ("fighter"), en een bommenwerper ("strike"). Bovendien is het onzichtbaar ("stealth"), kan verticaal opstijgen, op een korte baan opstijgen en is er ook nog een gewone versie.
    Hij kan echt alles.
    En dat alles moet in het vliegtuig gebouwd worden.
    Wat op alle mogelijke vliegeigenschappen onderpresteert.
    Wat iedereen met een technisch oog ook zo kan zien:

Vergeleken met de slanke F-16 ernaast is de F-35 een "vliegend varken".
    En omdat je je niet tegelijkertijd kan specialiseren in vliegen en zwemmen.

Als volgende een voorbeeld waarin men vanuit het intellectualisme de capaciteit verloren heeft "naar beneden" te kijken - naar de praktijk. Het gezonde verstand vergeten is (de Volkskrant, 04-06-2015, van verslaggever Sander Heijne):
  De ene inspecteur vindt Fyra prima, de andere ziet fouten

Het is 17 januari 2013 als een stampvolle Fyra op volle snelheid op het Vlaamse deel van de hogesnelheidslijn een bodemplaat verliest. 'Als een stuk staal tussen de wielen komt kan een trein ontsporen', zei inspecteur Krijn van Herwaarden van de Inspectie Leefomgeving en Transport woensdag tijdens zijn verhoor voor de parlementaire enquêtecommissie Fyra. Het incident had zomaar tot een van de grootste spoorrampen uit de geschiedenis kunnen leiden.   ...

Eigenaardig. die kop. Over een kwestie met potentieel grote gevolgen, dus. En waar schuilt de adder:
  De keurmeesters van Lloyd's hebben vooral naar het ontwerp van de Fyra gekeken. Op papier voldeden de treinen aan alle veiligheidseisen. Zolang de Italianen hun eigen bouwtekeningen zouden opvolgen, zou de uitkomst een veilige trein moeten zijn. Eens per jaar stuurde de keuringsafdeling van Lloyd's een delegatie naar de fabriek in Italië voor een tweedaagse inspectie.
    Zo'n inspectie beperkte zich grotendeels tot de vraag of het 'kwaliteitsmanagementsysteem' van AnsaldoBreda werd nageleefd. Dit was volgens de veiligheidsinspecteurs van Lloyd's het geval. Fysieke controles hadden uitsluitend plaats op een prototype van de Fyra.

Dit groepje controleerde de papieren.
  Het ontging de keurmeesters van Lloyd's bij hun jaarlijkse bezoeken dat alle treinen op een andere manier in elkaar werden gezet en dat monteurs soms zonder tekening werkten. Opmerkelijk, want in dezelfde periode rapporteerde een andere, door de NS ingehuurde kwaliteitsinspecteur van Lloyd's wekelijks over het gebrek aan vakmanschap in de Italiaanse fabriek. De verschillen in assemblage werden nadrukkelijk vermeld.

En een ander kleiner groepje controleerde de treinen. Het eerste werd natuurlijk geloofd, want papier is belangrijker dan de werkelijkheid. In de ogen van het leidende soort mensen.

Eindelijk een expliciet voorbeeld uit de maatschappelijke werkelijkheid. Want er is die maatschappelijke werkelijkheid weinig waar men meer een hekel aan heeft dan aan gezond verstand. Zozeer zelfs, dat men aan gezond verstand een eigen veroordelende term heeft gehangen, namelijk "populisme". Eén van de zeer weinigen met regelmatige toegang tot de reguliere media die daar minder last van hebben, Jonathan van het Reve, gaat het vrijwel helemaal uitleggen. Aanleiding zijn de moslimaanslagen in Brussel (de Volkskrant, 02-04-2016, column door Jonathan van het Reve):
  Denkers

Als je weinig nadenkt, snap je alles. Voorbeeld: in Europa worden aanslagen gepleegd door moslims, uit naam van de islam. Er wonen hier al veel moslims, maar vanwege de oorlog in Syrië komen er nog meer bij. Homo's en vrouwen hebben het binnen de islam vaak niet makkelijk, en zelfs als maar één op de tienduizend van die immigranten jihadist is, kunnen we steeds meer aanslagen verwachten. Conclusie: weg met de islam, alle grenzen dicht.
    Dat is wel erg simpel gedacht, maar veel mensen doen dat. Je ziet ze overal. ...

Dat is dus het gezonde verstand: moslims vallen ons aan - dan is het zaak om terug te slaan.
    Tit-for-tat
 .
    Anders delf je het onderspit.
    Het terugslaan in dit geval zelfs beperkt tot defensieve maatregelen: zorgen dat er niet meer van de aanvallers komen.
    Maar het gezonde verstand heeft men dus in de media en de rest van de elite sterk bestreden:
  ... Je ziet ze overal. Vaak stemmen ze op Geert Wilders of op andere populisten. Ze schijnen een groot gevaar te zijn voor onze beschaving. Zelf denken ze dat ze alles snappen, maar dat komt doordat ze geen tijd hebben om beter na te denken. ...

Wat je dan tegemoet komt door het "nog een keer uit te leggen".
    Van het Reve gaat nu naar de andere kant, de elite die het gaat uitleggen. Er was ook hier een directe aanleiding, namelijk een manifest van academici. Ook natuurlijk naar aanleiding van die aanslagen, en, de reactie die men voorvoelde en ook al deels zag: de roep om de grenzen beter te bewaken tegen het soort mensen dat aanslagen pleegt. Moslims. En dus ook de vluchtelingen die 2015 en 2016 in grote getale Europa overstromen, want dat zijn ook (bijna) allemaal moslims.     
  In Trouw stond deze week een manifest, opgesteld door Marli Huijer, Denkeres des Vaderlands, en ondertekend door maar liefst 182 andere denkers, voornamelijk hoogleraren. Dat is genoeg denkkracht bij elkaar om een eind te maken aan kanker, malaria en onnodig links rijden, allemaal samengebald in zevenhonderd woorden over de vluchtelingencrisis en de maatschappij. Het resultaat? Een volstrekt gratuit pleidooi voor een 'open samenleving'.
    Volgens deze mensen is het grootste gevaar namelijk dat wij een 'gesloten samenleving' worden, wat haaks staat op de Europese idealen van weleer, toen wij juist niet zo hechtten aan grenzen - de VOC-tijd bijvoorbeeld. We moeten dus tolerant, nieuwsgierig en dapper zijn, want, hou je vast, 'angst is een slechte raadgever'. En volgens Kant - een goede raadgever - moeten mensen niet te lang in vluchtelingenkampen zitten. Geen woord over terreur, islam of praktische bezwaren: het probleem, dat zijn wij zelf.

De reacties bij Trouw, toch een sterk politiek-correcte krant, waren voor het overgrote deel van de soort 'volstrekt gratuit pleidooi', met veelvuldig de terminologie van "ivoren toren" of argumenten die daar op lijken.
    Het is allemaal een uitnemend voorbeeld van de relatie tussen gezond verstand en intellect: met intellect kan men verder komen dan met gezond verstand, maar die resultaten van het intellect mogen niet zodanig gaan afwijken dat bij teruggrijpen op de werkelijkheid, er zaken ontstaan in strijd met de werkelijkheid:
  Soms lijkt het alsof veel nadenken ervoor zorgt dat je niks meer snapt. Juist fulltime denkers komen opvallend vaak niet verder dan 'wij zijn zelf slecht' als zij zich uitspreken over de complexe problemen van deze tijd. Want natuurlijk bestaat xenofobie en is populisme stom. Maar waarom zouden juist de grootste piekeraars principieel weigeren om hun handen vuil te maken aan iets anders dan Geert Wilders? Je hoeft heus niet te beweren dat de islam het enige probleem ter wereld is, laat staan dat je even een hapklare oplossing vindt. Maar af en toe een paar wijze, doordachte woorden over de belangrijkste verzameling slechte ideeën van dit moment, dat zou best nuttig zijn.

Maar gewoon kijken naar de werkelijkheid geeft de wijze woorden al: als je meer moslims importeert, krijg je boven de 5 procent al maatschappelijke onrust, en in de buurt van de 10 procent burgeroorlog  .

De volgende toont de basis van het gezonde verstand (de Volkskrant, 30-05-2017, door Francien Bossema):
  Kleuters kunnen al wetenschappelijk denken

Kleuters zijn al in staat een wetenschappelijk onderzoek uit te voeren, waarbij ze op één na alle variabelen constant houden om zo zeker te weten dat een gevonden effect ook echt bestaat. Dit blijkt uit knikkeronderzoek van promovendus Joep van der Graaf, die op 7 juni promoveert aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.    ...
    'Als ik dit hekje weghaal, rolt de knikker naar beneden. Komt de knikker verder als de helling steiler is?' Dat was de vraag waarmee hij elk experiment begon. Daarbij legde hij uit hoe de knikkerbanen werkten en hoe de kinderen de verschillende variabelen konden aanpassen: zware of lichte knikker, steile of minder steile helling, ruwe of minder ruwe baan en de starthoogte van de knikkers.
    Daarna losten de kinderen bijvoorbeeld de vraag of een zware knikker verder komt dan een lichtere knikker op. Het niveau van de vragen liep op, door de kleuters steeds meer variabelen te geven om te variëren. Het variëren van één variabele, terwijl de rest gelijk blijft is een belangrijk wetenschappelijk principe.
    Dit hebben veel kleuters al snel door. Door uit hun experimenten de juiste conclusies te trekken (soms met wat hulp van de docent) kunnen kinderen spelenderwijs leren.    ...


De "oorzakelijke" relatie tussen kleuterprestatie en wetenschap is natuurlijk andersom: de kleuter is er eerder dan de wetenschap. Dus een correctere formulering van de kop luidt: "Wetenschappers kunnen nog als kleuters denken".
    Dit is dus doodgewoon een bewijs van de in Wetenschap, methode  genoemde "stelling": "Wetenschap is niets anders dan georganiseerd gezond verstand".
    Waarvan nu met enig google-zoekwerk de origine kon worden vastgesteld: hij is van Einstein, in de vorm "The whole of science is nothing more than a refinement of everyday thinking" uitleg of detail .


Naar Denkmethodes  , of site home  ·.

23 mei 2013