Bronnen bij Neurologie, evolutie: hersenhelften

Een voorbeeld van de afwegingen die de natuur blijkt te maken bij het kiezen van de rollen van de twee hersenhelften (KIJK, nr.12-2009, door Jean-Paul Keulen):
  Gespecialiseerde hersenhelften 'mixed blessing'

Tot voor kort wees het onderzoek van bioloog Marco Dadda (Universiteit van Padua, Italië) lekker in een richting: visjes van de soort Girardinus falcatus zijn beter af met hersenhelften met duidelijk verschillende functies dan met een meer symmetrisch brein. Zo kunnen de 'sterk gelateraliseerde' diertjes beter voedsel verzamelen terwijl ze worden afgeleid, beter prooien vangen terwijl er door andere vissen op hen wordt gejaagd, beter in scholen zwemmen en zich beter orienteren. "Maar ondanks al deze pluspunten heeft een vast deel van natuurlijke populaties van deze vis niet zo verschillende hersenhelften", zegt Dadda. "Dus dachten we: dan zullen minder gespecialiseerde breinhelften ook wel zo hun voordeel hebben."
    Om dat idee te onderzoeken, gingen Dadda en zijn collega's aan de slag met drie groepen visjes: een met dominante rechterhersenhelften, een met dominante linkerhersenhelften, en een met een heel symmetrisch brein. Vissen uit alle drie deze groepen kregen de keus uit twee scholen met soortgenoten; een aan hun linkerkant, een aan hun rechterkant. De vissen uit de 'symmetrische' groep bleken in 60 procent van de gevallen te kiezen voor de gunstigste school (die bijvoorbeeld veel vissen bevatte met hetzelfde formaat als zijzelf). Bij de vissen uit de andere twee groepen was de score daarentegen maar 34 procent. Zij gingen vaak voor de school die zich bevond in de helft van hun blikveld die correspondeerde met hun dominante hersenhelft, in plaats van voor de beste school. Hieruit concludeert Dadda dat vissen met een meer symmetrisch brein beter zijn in het beoordelen van informatie uit zowel de linker- als de rechterhelft van hun blikveld. (Bij mens en speelt dit effect minder, omdat bij ons de twee helften van het blikveld flink overlappen.) Voor Girardinus falcatus heeft een setje gespecialiseerde hersenhelften dus in elk geval zowel voor- als nadelen.   ...

Maar dit is maar één test. De natuur biedt eindeloos veel testen. En je kan er van uitgaan dat over al die tests, de keuze van de natuur aangaande dit soort fundamentele zaken de juiste is.
    De natuur kiest namelijk niet, maar laat datgene overleven dat overleeft.
    Dat laatste, het overleven, is nogal belangrijk voor het leven.
    En het overleven ervan ...
    En het bestaan van een voorkeur voor een hersenhelft in bepaalde opzichten is dus iets dat overleeft.

Nog een bron (DePers.nl, 17-12-2009):
  Linkshandigen hebben andere hersenen

Onderzoek met links- en rechtshandigen hebben grotere verschillen in hersengebruik aangetoond dan tot nu werd gedacht.

Volgens de leerboeken is bijvoorbeeld gezichtsherkenning een actie die plaatsheeft in de rechter hersenhelft. Voor linkshandigen is dat niet zo; ze gebruiken beide hersenhelften evenveel, ontdekten onderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen.
    Het was al bekend dat het taalgebied en het motorisch gebied bij rechtshandigen vooral links in het brein zitten en bij linkshandigen zijn verdeeld over de twee hersenhelften. De Nijmeegse onderzoeksgroep ontdekte dat linkshandigen ook hun visuele actie verdelen over links en rechts.

Waaraan het interessante is dat er kennelijk een gemeenschappelijk factor is voor zowel de motorische voorkeurshelft, en het proces van gezichtsherkenning.
    Nu zijn de gebieden in de cortex voor de integratie van optische informatie en de motorische gebieden direct naburig - respectievelijk de pariëtale en frontale kwab (het pre-motorische deel) . Dus een vorm van onderlinge afweging is niet ondenkbaar.


Naar Neurologie, evolutie , of site home ·.

2009