Psychologische krachten en begrippen: de hersenhelften

Naast de verdeling in drie evolutionaire, hiërarchische, lagen, is er nog een tweede globale deling in de hersenen: de tweedeling tussen linker en rechter hersenhelft die ieder nogal specifieke functies verrichten - voor een al wat ouder fenomeen ervan, zie onderstaande illustratie:


Nieuwere onderzoeksmethoden geven steeds meer detailinformatie: (BBC News website, 07-02-2005):
  Left-handers have different view

Left-handed and right-handed people view the world differently, scientists have shown.

Tussentitel: Not only our language function, but even the way we see the world can depend on our handedness. Professor Glyn Humphreys

Psychologists found they use opposite sides of their brains when looking at, and making sense of, an image.
    It is already known that handedness is associated with differences in the way we make sense of language, and possibly in spatial orientation.
    Details of the study, by the University of Birmingham, are published in Nature Neuroscience.
    The researchers showed right-handed people use the right hemisphere of their brain to focus on the whole of an image - for example a forest.
    But when it comes to focusing on the detail within an image - for instance individual trees in a forest - then they use their left hemisphere.
    For left-handers the opposite is true.
    The researchers used a technique called Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) which momentarily disrupts brain activity.
    The researchers applied TMS over either the left or right parietal lobe at the back of the brain while volunteers concentrated on the details of a visual stimulus.
    Stimulation of the left side of the brain made it harder for right-handers to attend to detail, whilst stimulation of the right side had this effect on left-handers.
    Professor Glyn Humphreys from the University's School of Psychology said: "In right-handed people the right hemisphere sees the whole picture, whereas the left hemisphere attends to the details.
    "However, we have found that in left-handed people, this is completely reversed.
    "Not only our language function, but even the way we see the world can depend on our handedness."
    Professor Humphreys told the BBC News website the findings suggested that brain damage would affect left and right-handers ability to make sense of detail in different ways.   ...

De laatste suggestie is inmiddels bevestigd door ander onderzoek, zie hier .

Er zijn ook duidelijke verschillen in capaciteiten (BBC News website, 06-12-2006):
  Left-handers 'think' more quickly

Left-handed people can think quicker when carrying out tasks such as playing computer games or playing sport, say Australian researchers.

Tussentitel: This seems to go with evidence that left-handers use both sides of the brain for language. Dr Steve Williams

Connections between the left and right hand sides or hemispheres of the brain are faster in left-handed people, a study in Neuropsychology shows.
    The fast transfer of information in the brain makes left-handers more efficient when dealing with multiple stimuli.
    Experts said left-handers tended to use both sides of the brain more easily.
    Study leader Dr Nick Cherbuin from the Australian National University measured transfer time between the two sides of the brain by measuring reaction times to white dots flashed to the left and right of a fixed cross.
    He then compared this with how good participants were at carrying out a task to spot matching letters in the left and right visual fields, which would require them to use both sides of the brain at the same time.
    Tests in 80 right-handed volunteers showed there was a strong correlation between how quickly information was transferred across the left and right hemispheres and how quickly people spotted matching letters.
    But when the tests were repeated in 20 left-handed volunteers, the researchers found that the more left handed people were the better they were at processing information across the two sides of the brain.
    Extreme left-handed individuals were 43 milliseconds faster at spotting matching letters across the right and left visual fields than right-handed people.

More efficient
Dr Cherbuin, research fellow at the University concluded: "These findings confirm our prediction of increasing efficiency of hemispheric interactions with increasing left-handedness."
    But he added that it wasn't a clear-cut pattern as there were subtle differences between strongly and mildly left-handed or right-handed individuals.
    Dr Cherbuin explained that people tended to use both hemispheres for tasks which are very fast or very hard and which require interpretation of a lot of information, such as computer games or driving in heavy traffic or playing sport.

Natuurlijk kan dit niet het gehele verhaal zijn, want anders zou de natuur alle mensen linkshandig hebben gemaakt. Een mogelijke verklaring is dat in een rechtshandige omgeving, van nature linkshandigen gedwongen worden een aantal zaken op de rechtshandige manier te doen, en dus automatisch meer getraind worden in het gebruik van beide hersenhelften:

  Chartered psychologist, Dr Steve Williams said left-handed people tended to be better at using both sides of the brain.
    "It's certainly very interesting. It's always been said that left-handers are different from right-handers in that they are less consistent with their left-handedness.
    "This seems to go with evidence that left-handers use both sides of the brain for language - that they are more bicerebral. They get faster at it because they're having to use both sides of the brain more."
    "In football, being able to shoot with either foot is a huge asset (each foot like each hand is under opposite-side control) and I've heard that left-handers tend to have better backhands in tennis," he added.

Voor een test van in welk van de twee uw voorkeur ligt, zie deze (Herald Sun, 09-10-2007)
  Right Brain v Left Brain

The Right Brain vs Left Brain test ... do you see the dancer turning clockwise or anti-clockwise?
    If clockwise, then you use more of the right side of the brain and vice versa.
    Most of us would see the dancer turning anti-clockwise though you can try to focus and change the direction; see if you can do it.

Left brain functions

uses logic
detail oriented
facts rule
words and language
present and past
math and science
can comprehend
knowing
acknowledges
order/pattern perception
knows object name
reality based
forms strategies
practical
safe 		Right brain functions

uses feeling
"big picture" oriented
imagination rules
symbols and images
present and future
philosophy & religion
can "get it" (i.e. meaning)
believes
appreciates
spatial perception
knows object function
fantasy based
presents possibilities
impetuous
risk taking



Deze redactie is uitermate slecht in het wisselen van oriëntatie.

Nederlands werk (de Volkskrant, 19-10-2007, door Ranne Hovius):
  Je eigen hersenen boetseren

Hersenonderzoek heeft een grote vlucht genomen, niet in de laatste plaats dankzij nieuwe technieken. Wetenschapsjournalist Mark Mieras laat op een heldere manier zien wat we intussen van ons brein weten. Zoals: wat geuren doen met onze erotische fantasie.

Tussentitel: Mannen raken opgewonden van de geuren van lavendel en pompoentaart

Wanneer je een huis natekent terwijl je rechterhersenhelft verdoofd is, dan wordt het een samenraapsel van dakpannen, ramen en balkons waar weinig verband tussen zit. Teken je het huis na met een gedrogeerde linkerhersenhelft, dan komen vooral de contouren en verbanden op papier. Zo is het althans als je rechtshandig bent, bij linkshandigen werkt het vaak net andersom.
    Dat we in staat zijn om met iedere hersenhelft afzonderlijk een huis na te tekenen, komt doordat ons brein grotendeels symmetrisch is opgezet. Veel functies zijn daardoor dubbel aanwezig: op de plaats waar aan de ene kant een visueel centrum zit, zit dat aan de andere kant ook. Dat is nuttig, omdat de ene hersenhelft beschadigingen in de andere helft kan compenseren. Het is ook efficiënt, omdat de beide helften het gecompliceerdere hersenwerk onderling kunnen verdelen: het visuele centrum in de linkerhelft richt zich op de details van wat we zien, dat aan de rechterkant op de grote lijnen.   ...

Wat zo is, omdat in verschillende situaties de ene of de andere aanpak voordeliger is.

De oriëntatie van hersenhelften spiegelt zich ook in voorkeuren (de Volkskrant, 13-08-2009, door Malou van Hintum):
  Links houdt van links, rechts houdt van rechts

Vandaag is de Internationale Dag voor Linkshandigen. ...
    In het Journal of Experimental Psychology van deze maand beschrijft Daniel Casasanto (verbonden aan het Nijmeegse Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek) vijf experimenten waarbij links- en rechtshandigen hun voorkeur moesten uitspreken ten aanzien van objecten en mensen die links en rechts in een ruimte werden geplaatst. Wat blijkt: linkshandigen hebben duidelijk meer sympathie voor de linkerkant, rechtshandigen voor de rechterkant.
    Zo moesten zijn proefpersonen aardige en onaardige dieren links en rechts van een stripfiguurtje plaatsen. Driekwart van de linkshandigen tekende meer aardige dieren links op het papier, ruim tweederde van de rechtshandigen rechts.
    Toen ze de gegevens van twaalf sollicitanten voor zes banen in een linker- en rechterkolom op papier bekeken, vond driekwart van de linkshandigen de meeste sollicitanten aan de linkerkant van het papier het meest geschikt; ruim de helft van de rechtshandigen gaf de voorkeur aan de mensen in de rechterkolom.

Noot in 2021: een vorm van "overspraak' tussen systemen die verklaarbaar is door het gemeenschappelijke gebruik van dezelfde neurotransmitters: meer gebruik van links betekent meer stimulerende neurotranssitter (dopamine) voor links, wat ook leidt tot meer stimulans voor alles dat aan de linkerkant verwerkt wordt.


Naar Psychologische krachten , of site home .