De Volkskrant, 08-06-2007.

Bloeddonoren boos over salaris bestuur

Tientallen bloeddonoren willen geen bloed meer afstaan aan bloedbank Sanquin. Zij zijn verbolgen over het hoge salaris dat het driekoppige bestuur ontvangt, 800 duizend euro per jaar. Ook is er onvrede over het afschaffen van de reiskosten voor bloeddonoren en de afname van het aantal locaties waar bloed kan worden gedoneerd.
    De werkgroep Bloed- en Plasmadonoren van Consumentenorganisatie Peace verwacht dat het aantal opzeggingen komende tijd flink zal oplopen. ‘Wij hebben honderden klachten binnengekregen van donoren die zeer kwaad zijn over het hoge salaris en de verzakelijking van Sanquin. Bloed- en plasmadonoren lijken in de ogen van het bestuur steeds meer een sluitpost te worden.’
    Sanquin heeft ongeveer 450.000 bloeddonoren in het bestand. De klagers krijgen volgens een woordvoerder in een brief uitleg over de bepaling van de salarissen. ‘Het aansturen van een organisatie met een dergelijke omvang en met producten die qua veiligheid en betrouwbaarheid zo gevoelig zijn, vergt managementkwaliteiten die vergelijkbaar zijn met die voor academische ziekenhuizen.’ Bij Sanquin werken drieduizend mensen. De omzet bedraagt 300 miljoen euro per jaar.


IRP:   De reacties in het nog niet door het Angelsaksische model verpeste deel van de bevolking laten zich raden. Het begon met een column en een brief (althans: gepubliceerd):

De Volkskrant, 09-06-2007, column door Aleid Truijens (volledig artikel hier )

Wie niet doneert, zal niet oogsten

...    Deze week doneerden vriendin A. en ik, springlevend, ons bloed. Jammer dat in het nieuwe Rode Kruisgebouw de kneuterige gebreide sokjes voor de missie ontbreken en de plaatjes van blije meiboomdansers, maar nog altijd hangt hier de opgewekte sfeer van belangeloze burgerzin. De bloedbank heet tegenwoordig Sanquin, een bedrijf dat winst moet maken. De driekoppige directie beurde vorig jaar samen 8 ton. En wij sukkels lagen hier, met de naald in onze arm, gratis de handelswaar te leveren! Die gedachte was nooit eerder opgekomen. De tijdgeest krijgt ons wel te pakken.


De Volkskrant, 11-06-2007, ingezonden brief van Sineke de Vries (Oosterbeek)

Bloedgeld

Zouden die goedbetaalde bestuursleden van de bloedbank Sanquin ook donor zijn (Binnenland, 8 juni)? Ik ben ruim twintig jaar bloeddonor, maar ben nooit voor een bestuursfunctie gevraagd.
 

IRP:   Vervolgens kwam er een bericht op de voorpagina, tezamen met een achtergrondartikel:


De Volkskrant, 13-06-2007, van verslaggever Michiel Haighton

Donoren willen weten wat hun bloed waard is

Bloedbank Sanquin gebruikt bloed ook om medicijnen te ontwikkelen en te verkopen.
'Alle winst vloeit terug naar de organisatie.'

De stichting Sanquin Bloedvoorziening moet meer openheid geven over de commerciële waarde van bloed en bloedplasma. Die eis komt van een groep kritische donoren. Zij willen weten wat er gebeurt met het bloed dat zij gratis afstaan en vooral hoeveel geld daarmee wordt verdiend.
    De kritische donoren hebben zich verenigd in de Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren. Voorzitter Charles Disch: 'Het wordt steeds schimmiger wat er met ons bloed gebeurt. Wij geven bloed uit humane overwegingen. Niet om de farmaceutische industrie te dienen. Over de commerciële waarde van bloed is Sanquin niet transparant. Dat vind ik vreemd voor een stichting die draait op donoren die vrijwillig en onbetaald hun bloed geven.'
    Sanquin verzorgt op non-profit basis de bloedvoorziening in Nederland. De stichting is in 1998 ontstaan uit een fusie tussen de Nederlandse Bloedbanken en de bloedtransfusiedienst van het Rode Kruis.
    Naast de publieke taak van de bloedvoorziening, opereert Sanquin in toenemende mate op de vrije markt. Bijna de helft van Sanquins omzet wordt daar behaald.
    Sanquin heeft diverse commercieel opererende 'business units' die samen of in opdracht van de farmaceutische industrie onderzoek verrichten naar nieuwe geneesmiddelen. Ook is Sanquin actief in Finland en België.
    Vorige week werd bekend dat tientallen donoren overwegen geen bloed meer af te staan aan Sanquin, uit onvrede over het hoge salaris van de raad van bestuur. Het driekoppige bestuur ontvangt in totaal 800 duizend euro. Dat is voor Disch reden aan de bel te trekken: 'Terecht is het wettelijk geregeld dat wij donoren geen geld mogen verdienen aan ons eigen bloed. Maar anderen mogen dat kennelijk wel.' Theo Buunen, voorzitter van de raad van bestuur van Sanquin, zegt vandaag in de Volkskrant dat hij zich grote zorgen maakt over de donoren die nu afhaken uit onvrede. 'Onze lopende bedrijfsvoering komt er niet door in gevaar. Maar misschien zit er tussen die tientallen opzeggingen net een heel bijzondere bloed type. Dat kan voor iemand die daar afhankelijk van is, heel vervelend zijn.' Buunen bestrijdt dat met het bloed van de donoren grof geld wordt verdiend. 'We zijn een stichting. Alle winst vloeit terug naar de organisatie.'


De Volkskrant, 13-06-2007, van verslaggever Michiel Haighton

Doel van donorbloed is vaag

Reportage | Een groep bloeddonoren is boos op de stichting Sanquin Bloedvoorziening. Zij willen de waarde van hun bloed weten.

Tussentitel:

'Wat er met mijn bloed gebeurt?' De politieman die tijdens zijn pauze even bij bloedbank Sanquin in Amsterdam is binnengewipt om bloedplasma te doneren, kijkt naar de rode vloeistof die via een slangetje zijn lichaam verlaat. Dan zegt hij: 'Naar ziekenhuizen toch?'
    Fout. Zijn bloedplasma (bloed zonder rode bloedcellen) komt terecht bij de bedrijfsdivisie 'Sanquin Plasmaproducten'. Daar wordt het tot medicijn verwerkt, variërend van infectieremmers en stollingsfactoren tot medicijnen om darm problemen en kortademigheid te bestrijden. De geneesmiddelen worden volgens 'marktconforme' prijzen verkocht aan de groothandel, die het weer bij apothekers afzet.
    'Nooit geweten,' zegt de politieman verbaasd. 'Maar zolang ik er anderen een plezier mee doe, kan het mij niet schelen wat er mijn bloed gebeurt. Ik heb er toch genoeg van,' zegt hij terwijl hij de Donald Duck uit de lees map vist.
    Een groep kritische donoren die zich verenigd heeft in de 'Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren' denkt daar minder laconiek over. De werkgroep wil dat Sanquin meer openheid verschaft over wat er met hun bloed gebeurt, en vooral hoeveel geld daarmee wordt verdiend.
    Want Sanquin doet meer dan alleen bloed leveren aan ziekenhuizen. Sanquin heeft diverse commercieel opererende 'business units' die samen of in opdracht van de farmaceutische industrie onderzoek verrichten naar nieuwe geneesmiddelen. Ook worden 'bloedmedicijnen' verkocht aan het buitenland.
    Voorzitter Charles Disch van de werkgroep Bloed- en Plasmadonoren eist meer helderheid. 'Het wordt steeds schimmiger wat er met ons bloed gebeurt. Wij geven bloed uit humane overwegingen. Niet om de farmaceutische industrie te dienen. Over de commerciële waarde van bloed is Sanquin volstrekt niet transparant. En dat vind ik bijzonder vreemd voor een stichting die draait op donoren die vrijwillig en onbetaald hun bloed geven.' .
    Disch - 'Ik ben al donor sinds 1976' - hekelt in dat licht ook de salariëring van het driekoppige Raad van Bestuur van Sanquin: in 2006 gezamenlijk 800 duizend euro. 'Zeer terecht is het wettelijk geregeld dat wij donoren geen geld mogen verdienen aan ons eigen bloed. Maar anderen mogen dat blijkbaar wel.' Disch zegt dat de raad van bestuur van Sanquin bloed- en plasmadonoren steeds meer ziet als een sluitpost. 'In een proces van rationalisatie en efficiency wordt vergeten dat wij vrijwilligers zijn.
Zo is het aantal afnamepunten de laatste jaren flink afgenomen, wat voorveel donoren extra reistijd betekent. Tegelijkertijd is de reiskostenvergoeding zo goed als afgeschaft.' Disch en zijn werkgroep staan niet alleen in hun kritiek. Vorige week maakte Sanquin bekend dat tientallen donoren hebben verklaard geen bloed meer af te willen staan, uit onvrede over het hoge salaris van de raad van bestuur. Terwijl de politieman nog steeds aan het infuus ligt (een plasma ferese duurt circa drie kwartier tot een uur) ontwijkt de voorzitter van de raad van bestuur, Theo Buunen, een etage hoger vragen over zijn salariëring. 'Voor informatie over mijn beloning moet u bij de raad van toezicht zijn. Die stelt de hoogte ervan vast.'
    Wel wil Buunen 'het misverstand' uit de weg ruimen dat hij leiding geeft aan een vrijwilligersorganisatie. 'Sanquin is een professionele organisatie waar drieduizend mensen werken. Wij doen veel meer dan alleen bloed en plasma inzamelen. Zo hebben we in binnen- en buitenland grote medicijnfabrieken staan. Ook verrichten we veel wetenschappelijk onderzoek. Qua complexiteit is Sanquin vergelijkbaar met een ziekenhuis. Daar moet u de beloning ook aan spiegelen.'
    Buunen bestrijdt het beeld dat met het bloed van de donoren grof geld wordt verdiend. 'We zijn een stichting. Alle winst vloeit terug naar de organisatie.' Dat donoren, in tegenstelling tot in Duitsland, Oostenrijk en de VS, geen geld krijgen voor hun bloed, heeft volgens Buunen te maken met veiligheid.
    'Altruïsme is voor onze donoren het enige motief om bloed te doneren. Als we geld gaan betalen voor bloed, kunnen financiële motieven een rol gaan spelen. Dan wordt het voor sommige donoren misschien verleidelijk relevante gezondheidsrisico's te verzwijgen.
Bijvoorbeeld bepaalde seksuele contacten.' Uit angst voor hiv-geïnfecteerd bloed mogen mannen met homoseksuele contacten geen bloed doneren.
    Dat tientallen donoren hun medewerking aan hebben opgezegd, baart Buunen grote zorgen.

Tussnestuk:
300 milliliter bloedplaatjes = 491 euro

In 2005 stonden bij Sanquin net iets meer dan 464 duizend donoren ingeschreven. Met het bloed en plasma dat zij doneerden behaalde Sanquin een omzet van 300 miljoen euro en een winst van 11 miljoen euro. Iets meer dan de helft van de omzet werd behaald met de verkoop van 'kort houdbare producten', ofwel vers bloed en plasma voor bloedtransfusies. De rest werd verdiend met lang houdbare plasmaproducten. Dit zijn medicijnen met bloedplasma als belangrijkste bronmateriaal.
    Over de commerciële waarde van het plasma dat wordt gebruikt voor de fabricage van medicijnen wil Sanquin uit 'concurrentieoverwegingen' niet veel kwijt. 'We opereren in een vrije markt met enkele grote farmaceutische bedrijven. Die gaan we geen bedrijfsgeheimen verklappen.'
    In principe wordt al het gedoneerde bloed en plasma ingezet voor eigen gebruik. 'Maar als we een overschot hebben van plasma-eiwit wordt dat incidenteel verkocht aan de farmaceutische industrie. Beter dan het weg te gooien.'
    Voor 'gewoon' bloed en plasma betalen ziekenhuizen prijzen die variëren van 191 euro voor 275 milliliter 'vol bloed' tot 491 euro voor 300 milliliter bloedplaatjes dat is samengesteld uit donaties van vijf tot zes mensen.


IRP:   Het arguemtn dat bestruursvoorzitten Bununenj hanteert: we maken geen winst, is natuurlijk onzin: als alle meeropbrengst verdeeld worden onder de bazen, is er inderdaad natuurlijk geen winst. Het leugenachtige van dit argument maakt onmiddellijk de ware morele standaard van meneer Theo Buunen duidelijk: een immorele graaier en gauwdief.
    In de zaterdagkrant wijdde de Volkskrant een hele sectie van haar Forum-pagina aan reacties van lezers over dit onderwerp:

De Volkskrant, 16-06-2007, ingezonden brief van Pieter Markus (Geldrop)

Ons bloed is commercie

Het verhaal van Sanquin is herkenbaar (Voorpagina, 13 juni). Jarenlang heb ik maaltijden bezorgd bij hulpbehoevende ouderen, zieken en gehandicapten. Dacht ik, totdat bleek dat ook fitte senioren - die liever fietsen of tennissen dan koken of boodschappen doen - klant konden worden. Concurrentievervalsing over .de rug van vrijwilligers dus, die met een karige reiskostenvergoeding werden afgescheept om naar een steeds verder weg gelegen afhaalpunt te kunnen reizen. Vrijwilligers en commercie, het gaat niet samen. Je betaalt niemand, of je betaalt iedereen een fatsoenlijk loon.


De Volkskrant, 16-06-2007, ingezonden brief van F.J. van de Reijden (Utrecht)

Nare smaak

Sinds een paar jaar geef ik geen bloed meer. Van een donor die vrijwillig en voor niets een levensreddende vloeistof afstaat, werd ik langzamerhand een leverancier van een basisgrondstof waar een hele bedrijfstak een goede boterham mee verdient. Vergelijkbaar met de boer die bijna niets voor zijn aardappels krijgt en ziet dat een zakje patat 2 euro doet.
Ik wist helemaal niet dat bloed uit Nederland naar de Verenigde Staten ging. Er wordt daar betaald voor donaties. Allicht dat bloedproducten uit Nederland wel eens goedkoperzijn. Maar daar was ik geen bloeddonor voor geworden!
Wat ik maar niet begrijp, is dat we als natie bakken met geld uitgeven aan medische voorzieningen, maar dat bloed niks mag kosten.


De Volkskrant, 16-06-2007, ingezonden brief van Kees Burger, donor (Ede)

Gratis

Sanquin is de stichting die gratis ons bloed krijgt. Zij moeten zorgen dat het bloed goed terechtkomt zonder dat men zich kan verrijken aan dit kostbare goed. Nu blijkt dat de stichting zelf ook grote commerciële belangen heeft, met bijbehorende salarissen, is zij niet langer een betrouwbare beheerder van dit belang. Splitsing van commercie en beheer van het bloed is noodzakelijk. Het huidige bestuur heeft commercieel talent. Laat voor het beheer dan een andere stichting (met donorvertegenwoordiging) zorgen!


De Volkskrant, 16-06-2007, ingezonden brief van Suzanne van Rooij (Hoogvliet)

Petje af

Dat gaat ons zeker donoren kosten, die hoge salarissen van de hoge heren. En dat niet alleen: door de aangescherpte sluitingstijden ontstaan langere wachttijden. Ik klaag niet over de werkdruk, maar vind het vervelend als de donor anderhalf uur moet wachten. We moeten niet vergeten dat zij, geheel belangeloos - soms 15 kilometer verderop wonend hun bloed afstaan. Petje af, maar het moet wel leuk blijven.
 

De Volkskrant, 16-06-2007, ingezonden brief van Theo Buunen, voorzitter raad van bestuur Sanquin (Amsterdam)

Winst

Patiënten die het nodig hebben, krijgen bloed van donoren. De organisatie die dat mogelijk maakt, Sanquin, werkt op not for profit-basis. Uit het artikel op de voorpagina van 13 juni wordt de indruk gewekt dat er winst wordt gemaakt met het bloed dat donors zonder vergoeding afstaan. Dat is onjuist.
    Sanquin zamelt niet meer bloed in dan nodig is om Nederlandse patiënten te kunnen helpen. Wij maken van het donorbloed verschillende producten die direct bij de ziekenhuizen kunnen worden gebruikt (rode cellen en bloedplaatjes). Van de overblijvende eiwitten worden geneesmiddelen gemaakt.
    Wat niet nodig is voor Nederlandse patiënten, gaat naar de zusterorganisaties en als deze zijn voorzien, naar farmaceutische bedrijven. Hierdoor krijgen de restproducten een patiëntenbestemming.
    Alle inkomsten van Sanquin worden gebruikt voor verbetering van de bloedtransfusie en voor wetenschappelijk onderzoek. Donoren krijgen drie keer per jaar een magazine dat geheel gewijd is aan de activiteiten van Sanquin.
    Daarnaast is er een website met een informatieve film: van bloed tot geneesmiddel. Ook is er een jaarverslag en zijn er folders en posters met uitleg in de donorcentra aanwezig.

IRP:   Waarom Buunen als ingezonden-briefschrijver de gelegenheid krijgt zijn al uitgebreid gepubliceerde hypocriete leugens te herhalen, is onduidelijk.


Terug naar Houding top I  , Economie overzicht  , Sociologie overzicht  , of naar site home .