Bronnen bij Houding top V, netwerken: het studentencorps

Het studentencorps is een van de middelen waarmee de elite haar greep op de topbanen behoudt. Binnen de corpora doet men dat door het kweken van een esprit de corps, met middelen die regelmatig aanleiding zijn tot uitwassen. De echte reden van die uitwassen is dus het handhaven van van een maatschappelijk bevoordeelde positie. Vandaar de pogingen tot afscherming van deze processen:

De Volkskrant, 13-09-2006, van verslaggever Ron Meerhof

Kritiek op ontgroening? Dan houden we het toch geheim

Pubers die een paar uur in de regen staan en het smurfenlied zingen, kin op de borst en blik op de schoenpunten. Terwijl rondom hen anderen door het natte grijs proberen te tijgeren zonder hun sokken nat te maken, en prevelen: ‘Ik doe dit voor jullie, jaargenootjes’ of ‘Ik doe nooit meer gel in mijn haar.’
    Het is zomaar een scène uit de afgelopen introductieweek van de Rotterdamse studentenvereniging SSR, die zich onlangs afspeelde in de bossen van Tilburg. Niet echt schokkend, in het licht van geruchtmakende incidenten door de eeuwen heen. Er is dit keer niemand dood gegaan, zelfs niet bijna. Slechts één persoon viel flauw en belandde even in het ziekenhuis.
    Maar toch had de SSR het allemaal liever geheim willen houden. Want tsja, de buitenwereld begrijpt het allemaal toch niet, met die ontgroeningen. Daarom hadden ze alle negentig deelnemers een verklaring laten ondertekenen dat ze geen contact met de media zouden hebben.
    En dat hadden ze nou net níet mogen doen, zegt professor Harm Bart. Hij is voorzitter van de gelijknamige commissie die namens de Erasmus Universiteit Rotterdam toeziet op een behoorlijk verloop van ontgroeningsprocedures. ‘Ik heb ze meermalen expliciet gevraagd of ze dat soort verklaringen lieten ondertekenen en ze hebben dat steeds ontkend. Hierover heb ik een paar indringende vragen.’
    De laatste keer dat Bart fors moest ingrijpen was in 2000. Leden van het Rotterdamse Studenten Corps hadden zich toen zo misdragen, dat de universiteit een jaar lang alle banden met de vereniging verbrak en hun subsidie introk. Voorbeeld: een ‘kampcommandant’ zou ‘kutfeuten’ met een knuppel hebben bewerkt.
    Dergelijk excentriek gedrag is nu achterwege gebleven. De SSR lijkt zich bovendien aan de basisregels van de Commissie-Bart gehouden te hebben. Zo was er medisch toezicht tijdens de ontgroening. Wie weg wilde, mocht weg en werd zelfs naar het station gebracht, er is genoeg geslapen, gegeten en gedronken.
    ‘Gelukkig maar’, zegt Bart. Maar hoe zit het met de klacht van een afhaker, volgens wie de deelnemers vele uren achtereen in de regen buiten hebben gestaan? Klopt het dat wie het koud kreeg in zijn t-shirtje, maar moest springen om warm te worden? En blíjven springen?
    Dan de psycholoog die het kamp bezocht. Hij ondervroeg deelnemers op vertrouwelijke toon over onder meer hun persoonlijke hygiëne. Even later bleken die verhalen rond te zoemen. De man stelde zich triomfantelijk voor als nep-psycholoog.
    Bart heeft gemengde gevoelens bij dergelijke voorbeelden. Er zit een raar dilemma in: echte ontgroeningen zien er nu eenmaal raar uit van buitenaf. De pers reageert soms hijgerig. Daarom laten de verenigingen anderen liever niet meekijken. ‘Maar nieuwe leden moeten wél kunnen weten waar ze aan beginnen, en daarin past geen geheimhouding.’
    Bart: ‘Verenigingen als Laurentius, RSC en SSR hebben nog een échte ontgroening, met ongelijkheid als uitgangspunt. We proberen de scherpste kantjes eraf te halen. Maar ik voorspel: er gaat nog weer eens een ongeluk gebeuren.’

Rectificatie / Gerectificeerd Voorbeeld: een ‘kampcommandant’ zou ‘ kutfeuten ’ met een knuppel hebben bewerkt (Binnenland, pagina 3, 13 september). Dat is een hardnekkig maar onjuist gerucht over ontgroeningen bij Rotterdamse studentenverenigingen. Die zaak is indertijd door de Erasmusuniversiteit uitgezocht en niet waar gebleken, maar ze doet nog steeds de ronde in de media.

IRP:   Maar netwerkproces van de corpora heeft meerdere lagen, want ook binnen de corpora is er een strenge hiërarchie. Het corps bestaat uit disputen van tussen de tien en twintig leden, met een vastgelegde pikvolgorde tussen de disputen. Iedereen probeert in principe in een zo goed mogelijk dispuut te komen, maar de toegang tot het topdispuut is alleen mogelijk met connecties binnen die kringen, of als je net wat minder geconnecteerd bent, door een of ander vorm van brille - maar dan moet je wel heel erg opvallen. Wat betreft de verdeling voor de rest: die ligt dus ook min of meer vast door de combinatie afkomst en sociale vaardigheden.

De "keuze" van dispuut is van het hoogste belang, omdat mede met behulp van die contacten de topbanen verdeeld worden. Vandaar het bericht in de volgende bron:

De Volkskrant, 18-12-2006.

Jaakke ruziet met studentencorps

Het zit Ajax-voorzitter John Jaakke ook allemaal niet mee.
    Zijn club staat in de eredivisie acht punten achter op PSV, in de UEFA Cup werd een loodzware tegenstander geloot (Werder Bremen) en ook in eigen kring werd de manier waarop hij reageerde op het verbale wangedrag van Sneijder en Perez (‘Wij zijn geen koorknapenvereniging’) slecht ontvangen.
    En nou heeft hij ook nog eens ruzie met het Amsterdamsch Studentencorps (ASC). De spanning is zelfs zo hoog opgelopen, meldt het universiteitsblad Folia, dat Jaakke overweegt zijn erelidmaatschap van het corps op te zeggen.
    Inzet van het conflict is de dochter van Jaakke. ‘Bronnen binnen het corps’ zeiden dat Jaakke tevergeefs heeft geprobeerd haar lid te maken van een dispuut waar ze niet welkom was, DIS.
    De rector van het corps, Jan Jaap Boontjes, zei hierover: ‘Ik kan niet zeggen dat het verhaal niet klopt.’ Jaakke is oud-rector. Geroemd werd hij om de manier waarop hij zich inspande tijdens de oprichting van de sociëteit in de Amsterdamse Warmoesstraat. Het leverde hem het erelidmaatschap op.
 

Naar Houding top V, Volkskrant , Houding top V, netwerken , Sociologie lijst , Sociologie overzicht  , of site home .