Bronnen bij Cultuur, gelijkheid, joods: Ayn Rand

Het schrijven van het hoofdartikel over de joodse cultuur was nog niet geheel voltooid  , toen zich al een bron voordeed aangaande de invloed van Alissa Rosenbaum oftewel Ayn Rand op de Amerikaanse maatschappij. Aanleiding was de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2012, en de keuze door de Republikeinse kandidaat, Mitt Romney, van de buiten Amerika weinig bekende Paul Ryan tot zijn kandidaat vice-president. Meteen gevolgd natuurlijk door analyses van de persoon en zijn standpunten, omdat dat van aanzienlijke betekenis is voor die verkiezingen. En tevens hier tot toelichting dient (CNN.com, 14-08-2012. By Gary Weiss, Special to CNN):
  Is Paul Ryan for or against Ayn Rand?

Rep. Paul Ryan calls reports of his adherence to Ayn Rand's views an "urban legend." But that's not what he said in 2005.

Ayn Rand was a Russian-born novelist whose work celebrated selfishness, says Gary Weiss    ...
Weiss: That could put Ryan at odds with the Christian right and the Roman Catholic Church

Editor's note: Gary Weiss's most recent book is "Ayn Rand Nation: The Hidden Struggle for America's Soul," published by St. Martin's Press. Follow him on Twitter @gary_weiss.
People don't generally care what politicians read. But Rep. Paul Ryan is different. His fascination with the Russian-born novelist Ayn Rand could spell trouble for the GOP's new vice-presidential candidate. It could put him at odds with the Christian right and the Roman Catholic Church.    ...
    Rand (1905-1982) is controversial because of the extremism of her views. In researching my recent book, I found that Rand's influence on the Republican Party, which dates back as far as her endorsement of Wendell Willkie in 1940, has been sharply growing, largely due to her vise-like hold on the imagination of the tea party and people like Ryan.
   Rand was the author of two best-selling novels, "The Fountainhead" and "Atlas Shrugged." These books, along with her other novels and essays, set forth an ideology which she called objectivism. Her books have sold in the millions and appeal to people ranging from Silicon Valley entrepreneurs to the rock band Rush. ...
    College students notoriously go through an "Ayn Rand phase" because her books emphasize self-reliance and breaking away from one's parents. For most people, it's a kind of literary infatuation. But for a few, Rand becomes a lifelong passion.
    What made her books controversial is not violence or sex, though both "Fountainhead" and "Atlas" have their share of bodice-ripping, but an extremist vision of America that celebrated greed and selfishness, rejected altruism as "evil" and opposed the fundamental tenets of Judeo-Christian morality. (She was also a militant atheist who favored abortion.)    ...

Die laatste twee zinnen behoeven enige correctie. Het afstand nemen door Rand van 'Judeo-Christian morality' slaat in ieder geval voor 100 procent op het christelijke deel, maar onduidelijk is voor hoeveel van het Joodse deel. Als onder Joodse moraliteit ook alles uit het Eerste Testament valt, dan zijn daar zeker stukken van overgebleven. En hetzelfde geldt voor het 'militant atheism'. Dat laatste mag dan misschien slaan op de daadwerkelijke uitvoering, met goden in de hemel, enzovoort, maar niet voor de basishouding op zich: het onderhouden van een steenharde ideologie. Dat deel heeft ze voor de volle 100 procent overgenomen, zo niet verergerd als dat kan. Het 'militant' in 'militant atheism'.
    Hier is duidelijk sprake van het één-stapsregel: per sociologische verandering kan slechts één fundamentele sociologische eigenschap tegelijk worden veranderd  . Rand bleef hetzelfde soort geloof houden, maar veranderde één stap in de inhoud. En waar ze er zelf de naam van "objectivisme" aan gaf, duidelijk bedoelende dat haar opvattingen staan voor de dingen zoals ze objectief zijn, is het voor iedereen met enig overzicht duidelijk wat de werkelijke aard van haar overtuiging is: cynisme  . Een psychologisch volkomen logische stap voor mensen die van één of ander sterk idealisme afvallen  .

En meteen daarna, door een Nederlandse journalist die gespecialiseerd is in Amerika en aldaar heeft gewoond (Joop.nl, 19-08-2012, door Frans Verhagen - Journalist, publicist uitleg of detail ):
  De oplichterij van Paul Ryan

Republikeinse vice-presidentskandidaat is niet de intellectueel die de media van hem maken


Voor al die naïevelingen en 'Ayn Rand'-acolieten die denken dat Paul Ryan serieus is, een intellectueel met een geloofwaardig plan voor Amerika ...

Er volgt geen uitleg over die term 'Ayn Rand-acolieten' - Verhagen neemt automatisch aan dat iedereen (met enige kennis van Amerika,) die kent. (Maar vergeet dat we in Nederland zitten).

Deze voorinformatie is nodig om het volgende op waarde te kunnen schatten (de Volkskrant, 03-11-2012, door Wilma de Rek):
  Leve het egoïsme

In de VS wordt Atlas Shrugged van Ayn Rand het invloedrijkste boek na de Bijbel genoemd. Leden van de Tea Party en ook Alan Greenspan behoren tot haar fans. In Nederland is Rands meeslepende en inspirerende roman uit 1957 opnieuw uitgebracht.

Waarop een soort hagiografie volgt uit de hoek van de Nederlandse politieke-correctheid (Wilma de Rek is redacteur van de Volkskrant of vervuld een soortgelijke functie).

Wilma de Rek heeft enige tijd een column gedeeld met redacteur Peter Giesen, van origine historicus. Giesen is van dezelfde soort als De Rek (de Volkskrant, 12-11-2012, door Peter Giesen):
  Analyse | Oproer over nivellering

Een botsing van opvattingen over de eigen verdienste van succes

De liberaal ziet in nivellering een 'straf voor mensen die van hun leven een succes maken', de sociaal-democraat ziet juist rechtvaardigheid.


De afgelopen weken zagen we op televisie een geheel nieuw type activist. Geen boze schoonmakers met fluitjes, petjes en ludieke T-shirts, maar mensen als de liberale partijbaron Gert-Jan Oplaat, die in krijtstreeppak voor zijn open haard vertelde hoe schandalig de hardwerkende Nederlander werd 'gepakt'.    ...

Dat van de "hardwerkende Nederlander" is natuurlijk een propagandaleugen. Het gaat niet om de hardwerkende Nederlanders, maar om de veelverdienende Nederlander. waarbij de neoliberaal de verborgen gelijkstelling pleegt dat de veeldienende Nederlander dezelfde is al de hardwerkend Nederlander. Oftewel: dat je veel verdien door hars te werken. Op deze laatste manier gesteld weet onmiddellijk iedereen dat het ene leugen. Je verdient veel door speculeren of andere financiële handel. Dat is de regel. Degene die veel verdient met echt werken, iets produceren of iets anders nuttigs doen, is een uitzondering, zo niet een grote uitzondering.
    Dit alles ter inleiding van het volgende:
  'Het leven is niet eerlijk', erkende de econoom Milton Friedman, een van de grondleggers van het neoliberalisme. 'Het is verleidelijk om te denken dat de overheid kan rechtzetten wat de natuur heeft voortgebracht. Maar het is belangrijk om in te zien hoeveel voordeel we hebben bij dezelfde oneerlijkheid die we zo betreuren', aldus Friedman. Grote inkomensverschillen stimuleren tot grote prestaties waarvan de hele samenleving weer profiteert. Bovendien maakt de overheid inbreuk op de vrijheid van burgers als zij hen dwingt een groot deel van hun inkomsten af te staan aan anderen.

Noteert Peter Giesen tevreden, en zonder commentaar. Hier wordt de witte-boordencriminaliteit tot maatschappelijke morele norm verheven. Ayn Rand zou er trots op zijn geweest.

Een relatieve buitenstaander vat het allemaal nog eens bondig samen (de Volkskrant, 20-04-2017, column door Stephan Sanders - de eerste cityaten zijn niet helemaal in volgorde):
  De geweldenaar

Ik deed deze week een ontdekking. Ik begreep ineens de bekoring die er van Trump moet uitgaan. Dat duurde lang, want de man is al weer een tijdje politicus en nu op de kop af drie maanden president.
    Trump deed me denken aan iets of iemand uit het verleden. Ik luisterde naar zijn speeches en had het gevoel dat ik het eerder las. Als Trump iets zegt, hanteert hij steevast de stijlfiguur van het onweerlegbare spreken. De schoolmeesterachtige herhaling van woorden. Het 'yes, yes' waarmee hij zijn eigen korte zinnen afsluit en instemming afdwingt. Ik kende dit van vroeger. Het spook van de reminiscentie hing om Trump heen.
    En nu weet ik het. Trump is de hoofdpersoon in een van de romans van de Russisch-Amerikaanse filosoof en schrijver Ayn Rand. ...
    Ik ben niet de eerste die de link Trump-Ayn Rand legt: filosoof Hans Achterhuis deed het veel eerder. Maar nu pas dringt bij mij de aantrekkelijkheid van Trump door. ...
    ... Hij is de geweldenaar uit The Fountainhead (1943), of denkt het in ieder geval te zijn. Rands boeken worden ook in Nederland veel gelezen en zijn in Amerika bijna net zo populair als de bijbel. Trump is een verklaard liefhebber van het werk, en dat zegt iets, want de president laat zich erop voorstaan niet van lezen te houden en romans hebben per definitie geen toegang tot zijn slaapkamer. ...

En Sanders geeft ook het juiste bredere sociologische kader:
  Rand werd geboren in Rusland, in 1905 als Alissa Rosenbaum. Als twintiger slaagde ze erin een visum te krijgen voor de Verenigde Staten en dat was het beloofde land, want al het communistische en collectivistische waren haar een gruwel. ...
    Ze ontwikkelt haar eigen filosofie die ze het Objectivisme noemt, en weet haar omgeving te prikkelen met pamfletten als 'de deugd van het egoïsme' en haar radicaal libertair-kapitalistische ideeën. ...
    ... Rand laat het een van haar personages nog kernachtiger formuleren. 'Ik heb er geen enkel belang bij om wie dan ook te helpen. Ik wil geld verdienen.'    ...
    Denk ook aan de beruchte uitspraak van Margaret Thatcher, die zij deed in 1987 : 'En weet u: zoiets als samenleving... dat bestaat helemaal niet.' ...
    Rand is de 20ste-eeuwse Nietzsche voor Amerikanen & arbeiders verklaard. Net als de Duitse filosoof belichaamt ze de grote strijd tegen hypocrisie. Altruïsme, mededogen, barmhartigheid... al die halfwassen, christelijke begrippen: ze lapt ze een voor een aan haar laars.

Rand: terug naar de kern van het Jodendom.


Naar Cultuur, gelijkheid  , Westerse organisatie  , of site home  .

18 aug.2012