Uit: De Volkskrant, 11-02-2006, door Simone de Schipper

Shoppen helpt!
 
Winkelen kan fijn zijn voor wie in een dipje zit. Maar het effect is tijdelijk. Soms kun je maar beter thuis blijven.

Tussentitel: 'Regel 1: nooit winkelen als je je echt slecht voelt.'

...    Amanda Jansen winkelt vaak, graag en goed. Op zaterdag en donderdagavond is ze altijd wel in de stad te vinden, en nog staat ze elke week wel een keer op met het gevoel: vandaag móet ik iets kopen. Gelukkig kan ze vanaf haar werk bij LinQ Company in Amsterdam, waar ze hostessbureau BlinQ heeft opgezet, snel heen en weer naar de Utrechtsestraat.
    Die drang heeft veel, zo niet alles, te maken met emoties. 'In perioden van intens geluk ga ik nauwelijks de stad in. Maar als ik me rottig voel, het loopt niet zo goed met mijn vriendje, of het is gewoon druk op het werk, dan denk ik: wat helpt me om me goed te voelen?'
    Ze is niet de enige vrouw voor wie het antwoord al klaarligt. Winkelen! Voor het boek Shoppen! De lust, het lijden en de lol ondervroeg psychotherapeute Carien Karsten klanten in de Bijenkorf tijdens de beruchte Drie Dwaze Dagen. Hoewel op zulke dagen vooral koopjesjagers door de Bijenkorf zwermen, is zelfs dan eenderde van de kopers - onder vrouwen nog meer - 'emotieshopper'. Zij kopen als 'therapie' om onbehaaglijke gevoelens te voorkomen, verminderen of vergeten.
    Karsten: 'Een aankoop is nu eenmaal een snelle manier om jezelf op te beuren. En het kan altijd, terwijl een vriendin niet altijd voorhanden is.'
...     'Kopen kan een echte verslaving worden', zegt Karsten. In haar boek beschrijft ze de cocktail van hormonen en hersenstofjes die vaart geven aan de emotionele achtbaan waardoor fanatieke shoppers zich laten meevoeren. De opwindende adrenaline van iets nieuws, de troostende en rustgevende endorfinen en de verleidende dopamine.
    Het zijn dezelfde stoffen die ons laten genieten van seks, gokken, chocola en alcohol; vandaar dat winkelen kan afleiden, oppeppen of belonen. Maar vandaar ook het risico als de koper alléén nog maar plezier uit het kopen haalt. Ze heeft dan aankopen nodig om zich goed te voelen.
    Hoeveel Nederlanders daardoor in de schulden en andere problemen raken is niet precies bekend, maar in Duitsland zijn twee tot acht procent van de vrouwen koopverslaafd. Bij mannen ligt dat lager. ...

(De naam Amanda Jansen gefingeerd)

Uit: VARA TV Magazine, nr. 7-2006, rubriek door Carel Helder

Belminuut   

...  Om 20:30 uur bij SBS 6 werpt de Haarlemse Anna Koetse (56) zich voor het eerst op als redster van wanhopige gezinnen. Gezinnen die er thuis een bende van maken.
...
U bent nu met de derde aflevering bezig. Wat is u tot nu toe opgevallen?
Toevallig zijn het steeds gezinnen met drie kinderen. En het onbegrijpelijk grote aantal spullen dat ze bezitten. Kleding, huishoudelijke apparaten, noem maar op. Hoewel ze die eigenlijk niet kunnen betalen. Waarschijnlijk wordt ervan alles gekocht om zich goed te voelen. Dan ligt er niet één bakblik maar tien. ...

IRP:   Het in het eerste artikel genoemde aantal van 8 procent bij de vrouwen is het aantal ziekelijke gevallen. Aangezien bij de normale verdeling bij 4 procent de norm van de echte afwijking ligt , is die 8 procent niet weinig. Het betekent dat het aantal gevallen dat in redelijk ernstige mate aan winkelverslaving lijdt enkele malen groter is (zie de grafieken in de bron), en de minder ernstige gevallen nog groter is. Deze vorm kan misschien beter consumeerverslaving genoemd worden.
    Bij de groep die de drijvende kracht achter het bestaan van een koop- en consumeer-verslaving vormt, de rijken, is de koopverslaving natuurlijk navenant groot:

VARA TV Magazine, nr. 6-2006

Koop-orgie

Idioot luxueuze vakanties in verre, exotische werelddelen, een nieuwe privéjet, extravagante verjaarsfeestjes in afgehuurde resorts of hippe nachtclubs, shoppingsprees bij de beroemdste designers, droomhuwelijken met liters Cristal-champagne - 'Afgelopen jaar spendeerden de celebs meergeld aan hun boten, body's en boobjobs dan ooit tevoren' , aldus het MTV-persbericht. In The fabulous life of celebrity super spenders 2005 een terugblik op een jaar vol trends, events én outrageous uitgaven. Een voorproefje:
Donald Trump 600.000 dollar aan een Mercedes-Benz SLR
Jessica Simpson 75.000 dollar aan beddengoed
Ex-TLC-ster T-Boz 200.000 dollar aan de sprookjeskamervan haar kersverse dochter Britney Spears Een kwart miljoen dollar aan haar... bevalling
Victoria Beckham 48.000 dollar aan diamanten oorbellen voor zoonlief Brooklyn
Tom Cruise 200.000 dollar aan een verlovingsring voor Katie Holmes
Jennifer Lopez 4 miljoen dollar aan een ringetje voor zichzelf
Paris Hilton 4.7 miljoen dollar aan een verlovingsring (na een paar maanden kon-ie weer af) Seal  280.000 dollar aan ring voor echtgenote Heidi Klum

Uit: De Volkskrant, 21-06-2008, door Carien Karsten

Shoppen: van lust tot last

Steeds meer mensen winkelen om hun gemoed te verbeteren, weet therapeut Carien Karsten. Op www.hartenziel.nl coacht zij je koopgedrag.

Samantha van Sex and the City valt op haar sexy buurman, maar houdt zich in, want ze wil haar vriendje, dat haar trouw is gebleven na haar borstkanker, niet kwetsen. Uit pure frustratie gaat ze shoppen. Ze is het prototype van de vrouwelijke shopaholic: schijnbaar opgewekt en vitaal, maar in wezen ontevreden. Of het nu gaat om uiterlijk, seks, carrière, gezin, vriendinnen, alles moet even flitsend zijn. Dat geeft haar het gevoel op-en-top te leven. Maar het onbestemd gevoel van onbehagen wil maar niet verdwijnen. En als ze dan weer een paar Manola Blahniks koopt, of Jimmy Choo’s pumps, voelt ze zich weer goed. Eventjes. Want er moet altijd opnieuw worden gescoord. Op naar de volgende Louis Vuitton-tas of Chanel zonnebril.   ...
     Koopverslaving is een echte verslaving. De kick van het shoppen komt doordat de emotionele hersenen door het shoppen worden geactiveerd en het beloningscentrum in de hersenen (de nucleus accumbens) je trakteert op kortstondig genot. Je voelt je er prettig bij. Door steeds maar weer dezelfde genotshandeling te herhalen, gaat shoppen een grotere plek in je geheugen innemen en wordt het kopen aan steeds meer situaties gekoppeld. Iedere keer dat je langs een etalage fietst met in knalletters SALE op de ruit gaat je bloeddruk omhoog, versnelt je ademhaling en hartslag en worden je pupillen groter. Door de verslaving functioneert het rationele deel van je hersenen, de neocortex, minder goed en je kunt dus de impuls om dat mooie tasje aan te schaffen minder goed weerstaan. Je staat al buiten met de verleidelijke waar voor je er erg in hebt.   ...

Red.:   In het volgende artikel wordt, waarschijnlijk onbedoeld, ook nog eens de band met de belangrijkste oorzaak gelegd:

Uit: De Volkskrant, 24-04-2009, rubriek Tijdgeest door Olaf Tempelman

Gesjok en gedrentel bij De Keukenprinses

Tussentitel: Weekeinde winkelen, wat moet je anders?

Er is een bepaald fors type Sovjet-wolkenkrabber dat naar de bijnaam 'de pik van Stalin' luistert, en dat in de 20ste eeuw overal verrees waar het communisme de dienst uitmaakte. Het volmaakte kapitalistische equivalent daarvan is de uit de VS overgewaaide shopping mall. Ze hebben soms wel tien verdiepingen, en je kunt er behalve winkelen ook eten, sporten, gokken en naar de film. Het afgelopen anderhalve decennium zijn er in voormalig communistisch Europa zo veel van verrezen dat zij het aantal Stalinpikken ruimschoots hebben overtroffen. Niet onbelangrijk: ze zitten altijd overvol. Dat mag opvallend heten, want het zijn lelijke sfeerloze dingen. Wij vroegen een keer Roemeense kennissen - in het verleden nog wet eens te betrappen op een theaterbezoek - waarom ze tegenwoordig hele weekeinden in de mall doorbrengen. We kregen als antwoord de retorische vraag: 'Wat moet je anders?' Ik moest aan hen denken toen ik in Het leed dat winkelen heet (Balans;€ 16,95) van Tony van der Meulen een identieke anekdote terugvond. Op Meubelboulevard Rivierenplein loopt op Tweede Pinksterdag een vermoeid stel met drie vermoeide kinderen. Ze hebben helemaal niets gekocht. Gevraagd naar het waarom van hun bezoek, spreidt de moeder haar armen - 'het internationale gebaar van wanhoop en uitzichtloosheid' - en zegt dan: 'Wat moet je anders, zo'n tweede dag'?'
    ... Tony van der Meulen, oud-hoofdredacteur van het Brabants Dagblad, is door de contemporaine, anonieme consumptiemaatschappij zowel gefascineerd als geschokt. Zijn Meubelboulevard Rivierenplein, groots opgezet en oerlelijk, is fictief, net als zijn winkelconglomeraten De Meubelkeizer, Slaapvreugd, De Keukenprinses en Studio Tortosa. Maar iedereen die weleens de weinig sfeervolle meubelboulevard in Van der Meulens thuisstad Den Bosch heeft bezocht, weet waar we het over hebben. Van der Meulen is een voortreffelijk observator en legt de vinger op vele zere plekken van het contemporaine Nederland. In zijn nawoord bedankt hij alle winkelende mensen met wie hij door de jaren heen heeft gepraat, maar vooral ook hen naar wie hij heeft gekeken: 'Hun sjokken en drentelen was veelal informatiever dan woorden.' Het leed dat winkelen heet slaagt volledig in de opzet van de auteur: een portret schetsen van een jachtige, anonieme samenleving, van vervlakking en verveling. ...

Red.:   En die vervlakking en verjachtiging en (enigszins een tegenspraak) verveling heeft natuurlijk maar één enkele oorzaak: de invulling als zin van het leven door de jacht op het geld - het kapitalisme - het geloof in Mammon.
     Dan is het volgende ook niet verbazingwekkend:

Uit: De Volkskrant, 21-07-2010.

Doelbewuste klant koopt minder

Mensen die met een specifiek doel een winkel binnenstappen kopen minder dan shoppers die zomaar een kijkje komen nemen. Dat blijkt uit een langlopend onderzoek van onder andere de Universiteit van Tilburg. Klanten die een winkel binnengaan omdat ze verwachten daar voordelige aanbiedingen aan te treffen, doen vaker impulsaankopen, zeker als ze daar al reclame voor hebben gezien.

Naar Drugs, waarom  , Drugs lijst , Sociologie lijst , Sociologie overzicht  , of site home .