Uit: VARA TV Magazine, nr. 17-2008, door Mischa de Bruijn

Nep!

Bij goeie reclame is het product niet eens van belang. Zelfs reclame voor fake-artikelen - zoals we zien in Czech dream - is succesvol.

Tussentitel: 'Reclamemakers lanceren nepproducten om hun macht aan te tonen'

Stel je een willekeurig product voor als een dun matrasje. Reclamemakers pluggen er een slangetje in en beginnen te pompen. Ze vullen het product met status: we zien rolmodellen - knappe en succesvolle mannen en vrouwen - het artikel in de spotjes gebruiken, dus willen wij het ook....
    Een koolzuurhoudende, zoete frisdrank met cafeïne, kaneel, vanille en citroen kon op deze manier worden opgeblazen tot Coca-Cola. Bovenop de fabrieken en het recept voor het drankje kwam een gigantische bel: de merkwaarde. Die bel - de naam en het roodwitte logo met de krulletters - is volgens onderzoeksbureau Interbrand 65 miljard dollar (!) waard.
    Een interessant verschijnsel van de Westerse consumptiemaatschappij, dat de vraag opwerpt: zou reclame voor een niet-bestaand product ook succesvol kunnen zijn? Het is immers maar een klein stapje van een klein beetje product en heel veel lucht naar alléén maar lucht.
Het antwoord op de vraag is: ja.
    Reclamemakers lanceren wel eens een nepproduct om hun macht aan te tonen, of de macht van het type medium dat ze gebruiken. Neem XO-bier. XO is bier met twaalf procent alcohol. Omdat het zo sterk is, kun je maar beter gaan liggen als je het gaat drinken, lieten advertenties in Singaporese kranten zien. Het nieuwe XO zou daarom alleen verkrijgbaar zijn in speciale bars met comfortabele vloeren.
    Toen een gezelschap op een feestje ter gelegenheid van de lancering van het bier afkwam, kregen ze te horen dat het een 1-aprilgrap was. Of liever gezegd: het was een stunt van de krantenbedrijven om aan te tonen hoe effectief dagbladadvertenties zijn. Om het echt te laten lijken, hadden de bedenkers zelfs een secretaresse ingehuurd die telefoontjes van consumenten moest beantwoorden. In bars en restaurants vroegen klanten tevergeefs om XO-bier. Missie geslaagd.   ...
    Twee jonge Tsjechische regisseurs gebruikten een nepproduct om de psychologische en manipulatieve krachten van de consumptiemaatschappij te onderzoeken. In 2003 zetten ze een grootscheepse reclamecampagne op touw voor een niet bestaande nieuwe megasupermarkt. In de prijswinnende documentaire Czech dream volgt de camera alle stappen in het proces, zoals het bedenken van reclamespotjes voor radio en tv en het ontwerpen van billboards. En de makers registeren ook de grote opening in mei dat jaar, waar duizenden kooplustige Tsjechen komen opdagen. De consumenten komen af op de 'grootste' en 'goedkoopste' supermarkt van Praag, maar als het lint wordt doorgeknipt en ze op de winkel afstormen, ontdekken ze dat die niet meer is dan een decor van canvas.
    Sommige koopjesjagers reageren zwaar teleurgesteld in deze finale van de komische documentaire, anderen gaan in discussie met elkaar. Zijn de makers van de film en de door hen ingehuurde reclamejongens hoofdverantwoordelijken voor deze deceptie? Of moeten zij voornamelijk zichzelf, de consumenten, verwijten maken, omdat ze erin zijn getrapt?

Red.:   Het antwoord op de laatste vraag is natuurlijk "Ja!" - je moet er altijd vanuit gaan dat ieder normaal volwassen mens verantwoordelijk is voor zijn eigen daden. Maar dat geldt dus even goed voor degenen die bekend zijn met de normale, deels evolutionair gegeven, menselijke zwakheden, en degene die daar misbruik van maken nog veel harder veroordelen: zij zijn nog beter in staat beter te weten!
    Het resultaat van deze houding uit zich natuurlijk ook op het gebied van de algemene moraal:

Uit: De Volkskrant, 06-05-2008, ANP

Jongeren zijn pessimistisch over een wereld zonder honger en oorlog

Ruim de helft bereid zakgeld in te leveren tegen honger | De helft ziet verkering liever niet naar Afghanistan gaan

Meer dan de helft (55 procent) van de jongeren denkt dat een wereld zonder oorlog onmogelijk is. Bovendien denkt 42 procent dat het onhaalbaar is honger de wereld uit te krijgen. Dat bleek maandag uit een onderzoek van EénVandaag onder leden van het jongerenpanel van het tv-programma.
    Van de 1.750 ondervraagden zijn weinigen bereid een steentje bij te dragen aan de oplossing van het voedselprobleem. Voor het inleveren van zakgeld of loon is nog wel animo (57 procent). Maar op de vraag of zij bereid zijn tot een leven zonder luxe als daarmee geen mens meer honger lijdt, antwoordt 46 procent ‘nee’. Eenderde zegt ‘ja’ en 20 procent weet het niet.   ...

Red.:   En wat hier te voorschijn komt, is natuurlijk niet per se de houding van de jongeren, maar de houding van de ouderen, de houding van de maatschappij waarin deze jongeren opgroeien: het consumentisme heeft ervoor gezorgd dat men minder bereid is om zelfs overbodige luxe op te geven voor het goed van het grotere geheel - men zit te zeer vast aan deze verslaving.
 

Naar Houding, laag 1 , Economische klassenstrijd  , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of site home .