Bronnen bij Westerse cultuur: ongelijkheid

Het idee van de "De gelijkheid de mensen" is meer dan vermoedelijk ontstaan uit misstanden uit voorgaande tijden: de erfelijke machtsopvolging. En bij even traditioneel, is de remedie,de eerste reactie, van een sterke misstand bij even erg als de kwaal, door het proces van het doorslaan van het evenwicht . In dit geval omdat het ontkennen van iets dat natuurlijk is, het moeilijk maakt het ware probleem aan te pakken (de Volkskrant, 31-12-2010, door Jaap Dronkers):
  De gammacanon (51 en slot)

Sociologie | Ongelijkheid | Beschikbare hulpbronnen zijn in samenlevingen niet gelijk over ieder verdeeld.

In alle samenlevingen bestaat ongelijkheid. Maar in sommige samenlevingen is die groter dan in andere. En in sommige samenlevingen kan die ongelijkheid meer doorgegeven worden aan de volgende generatie, terwijl in andere de sociale positie van de ouders minder gewicht in de schaal legt. Zo bestond er in de samenlevingen van jagers- en verzamelaars ongelijkheid in vaardigheden bij de jacht en het maken van gereedschap en voedsel. Maar deze verschillen waren niet permanent en de mogelijkheden om die voorsprong door te geven beperkt. Dat werd anders in de agrarische samenlevingen. Bezit van landbouwgrond werd erfelijk en er ontstonden afzonderlijke standen van krijgers en priesters. De verschillen werden meer permanent en konden gemakkelijker worden overgedragen.
    Dergelijke golfbewegingen zijn er meer opgetreden. Tijdens de industriële revolutie werd de ongelijkheid groter door de groeiende arbeidersklasse en de rijk wordende industriëlen. Aan het eind van de 19de eeuw nam die ongelijkheid weer af door de groei van de geschoolde hand- en hoofdarbeid, de grotere macht van aandeelhouders en managers en het succes van sociaal-democratische en christen-democratische vakbonden en partijen bij de inrichting van sociale voorzieningen. Sinds het laatste kwart van de 20ste eeuw neemt de ongelijkheid weer toe, door de afbraak van sociale voorzieningen en het ontstaan van nieuwe categorieën mensen met weinig hulpbronnen: eenoudergezinnen en etnische onderklassen.
    Ook tussen landen zijn er verschillen. Zo is in de VS de ongelijkheid groter dan in Nederland, door het ontbreken van sociale voorzieningen en doordat in de VS het geld van ouders belangrijker is voor (onderwijs)kansen. ...
    Sociale ongelijkheid is een permanent kenmerk van samenlevingen, maar vorm en inhoud verschillen. Over dit laatste gaat politieke strijd, tussen conservatieven en vooruitstrevenden (mate van veranderbaarheid van ongelijkheid), of tussen liberalen en socialisten (verantwoordelijkheid voor die veranderbaarheid).

En die sociale ongelijkheid is natuurlijk een afgeleide van de individuele ongelijkheid. Wat er dus in ieder geval niet bestaat is "De gelijkheid der mensen". Misschien bestaat er wel zoiets als het "Op gelijke manier omgaan met de verschillen", in de zin dat het zinvol daar naar te streven. Maar dat is een heel andere zaak. Dat heet meritocratie .


Naar Westerse cultuur , of site home .

1 jan.2011