Bronnen bij Westerse cultuur: vrijwilligerswerk

de Volkskrant, 02-11-2010, door Sebastiaan Timmermans):

Als vrijwilliger heb je een voorsprong Vrijwilligerswerk is helemaal niet zo suf als jongeren vaak denken. Op een studentenvereniging, bij de atletiekclub en het jongerencentrum zijn ze juist blij dat ze er van alles opsteken. Tussentitels: Het kost me een jaar, maar ik doe unieke werkervaring op Je leert hier op heel jonge leeftijd hoe je met elkaar moet samenwerken Het woord ademt voor jongeren een wat ouderwetse sfeer: vrijwilligerswerk. Koffie schenken voor bejaarden, dat soort werk. Goed en nuttig, maar niet bepaald hip and happening. Toch zijn veel jongeren bereid de handen vrijwillig uit de mouwen te steken, zegt Inge van Steekelenburg, adviseur jongerenparticipatie van MOVISIE, een instituut voor maatschappelijke vraagstukken. ‘Wanneer je jongeren vraagt of ze vrijwilligerswerk doen, zeggen ze vaak van niet. Totdat je doorvraagt. Dan blijkt dat ze de F’jes bij hun voetbalvereniging trainen of achter de bar staan bij de jongerensoos.     ‘Vrijwilligerswerk is een leuke en waardevolle ervaring. Je bent op een heel andere manier bezig met de wereld om je heen. En binnenkomen bij organisaties als poppodia of de lokale omroep zou je anders nooit lukken.   ...     Dat vrijwilligerswerk meer kan zijn dan de koffiesoos in rusthuis Zonnedael tonen de drie portretten aan van jongeren hiernaast. De één is er een uurtje per week aan kwijt, de ander een heel jaar.     Allemaal doen ze het om nieuwe ervaringen op te doen en om iets te leren. En omdat het leuk is, bevalt het ze prima.

Eigenlijk ten overvloede.

Een speciale vorm van vrijwilligerswerk is datgene voor je eigen buurt (de Volkskrant, 24-11-2010, door Marise Sperling):

Saamhorigheid helpt Laak er bovenop Hoe maak ik mijn wijk beter? Het festival ‘Je zal er maar wonen’ geeft antwoord. Het Haagse Laakkwartier is een voorbeeld. Het Laakkwartier in Den Haag vecht al jaren tegen een slecht imago. Werkloosheid, armoede en hangjeugd tieren er welig. ...     ‘We zijn er nog lang niet, maar we zitten op de goede weg’, zeggen de Haagse buurtbewoners over hun fanatieke pogingen het leven in de wijk te verbeteren. De inzet van bewoners is groot. Met de inzet van straatvertegenwoordigers en geluidsbussen boekte Laakkwartier landelijke primeurs.   ...     ‘Onder de bewoners leeft een saamhorigheidsgevoel’, zegt Leo Olffers (63). Hij is voorzitter van het wijkberaad Laak Centraal dat zich inzet voor de leefbaarheid in de buurt.     Als eerste wijk in Nederland begon Laakkwartier met straatvertegenwoordigers, bewoners die hun eigen straat in de gaten houden. ‘Wij signaleren problemen zoals kindermishandeling en huiselijk geweld’, zegt Marijke van de Tang (59). Zij is al vijf jaar straatvertegenwoordiger. ‘Als wij de wijkagent of gemeente bellen, wordt er direct actie ondernomen. Bewoners komen naar ons toe als zij ergens mee zitten. Wij treden niet belerend op. Door ons is het rustiger op straat, er zijn minder hangjongeren.’     ... Voorzitter Olffers van het wijkberaad: ‘De avond voor oud en nieuw rijdt een bus door de straten. Door een speaker klinken teksten als: ‘Als je de buurvrouw gelukkig Nieuwjaar wenst, laat dan niet uw deur openstaan.’ Sindsdien worden nog nauwelijks inbraken gemeld tijdens oudejaarsavond.’     Een keer in de twee weken trekken ’s nachts veertig burgers, in groepjes van twee, de wijk in om te surveilleren. ...‘Wij waarschuwen de politie als er iets mis is’, zegt Gerrie Lelieveld (74), voorzitter van het Nachtpreventieteam.   ...

Leo Olffers, Marijke van de Tang, Gerrie Lelieveld... het is een blanke zaak. Die daarmee een voorbeeld geven aan allochtone smaldeel:

‘Marokkaanse buurtvaders signaleren problemen tussen Marokkaanse jongeren en hun ouders’, zegt Bilal Sahin (44) van het centrum. ‘Wij geven vaders ook cursussen als computeren en lassen. En we hebben het project Goed Gekleed aan de Gang. Mannen kunnen gratis goede kleding lenen, bijvoorbeeld voor een sollicitatiegesprek

Dat dus vooral voor zich eigen groep bezig is. Terwijl ze een groot deel van de oorzaak zijn van het probleem:

Als klap op de vuurpijl was de wijk in 2004 wereldnieuws; leden van de Hofstad terreurgroep verschansten zich zwaarbewapend in een woning in de wijk en werden er ingerekend door een politiemacht. Tussentuk: ... De aandachtswijken – zoals het Laakkwartier in Den Haag, Overdie in Alkmaar en Pendrecht in Rotterdam ...

Rotterdam Pendrecht is ook dramatisch vervallen van een keurige arbeiderswijk tot een allochtonengetto in paar decennnia.
    En ook zien we nog een aspect van de westerse cultuur: de betere organisatie: men leert in verschillende steden van elkaar:

...    Steden zoals Eindhoven, de onveiligste gemeente van Nederland, nemen zelfs een kijkje bij de Hagenezen. Hoe flikken zij dat kunstje?    ... Tussenstuk: Wijkverbeteraars leren elkaar de kneepjes van het vak Komende zaterdag vindt het festival Je zal er maar wonen plaats in Zwolle. Het festival is bedoeld voor bewoners uit de 140 ‘aandachtswijken’ die Nederland telt. Hieronder vallen ook de 40 zogenoemde Vogelaarwijken die extra geld en aandacht krijgen van de overheid. ...

Ook dat ontbreekt natuurlijk ... De moslim leert alleen van Allah, en de zwarte leert niet (zie Afrika).

En nogal plat aspect van het vrijwilligerswerk is de materiële opbrengst (de Volkskrant, 23-12-2010.

Vrijwilliger waardevol Nederland telt ruim 5,5 miljoen vrijwilligers, die samen goed zijn voor 560 duizend voltijdsbanen. De economische waarde daarvan is, afhankelijk van het uurloon dat wordt gehanteerd, tussen de 5 en de 20 miljard euro.      Deze cijfers presenteerde De Nederlandsche Bank in het woensdag verschenen DNB Magazine van december.      Ook de maatschappelijke waarde van het vrijwilligerswerk is enorm. Zonder vrijwilligers zouden sportverenigingen torenhoge contributies moeten vragen en zouden scholen nauwelijks meer kunnen functioneren. Zonder de 3,5 miljoen mantelzorgers zouden de kosten van de zorg met 4 tot 7 miljard euro stijgen.

Nog al eens opgemerkt: zonder vrijwilligerswerk zou de maatschappij niet kunnen draaien.

Een opvallende vorm van vrijwilligerswerk is dat van de massa-actie, zoals deze (Telegraaf.nl, 24-03-2013):

Vrijwilligers ruimen stranden op Fotobijschrift : Inwoners van Londen staan klaar om te helpen met het opruimen van de puinhoop na de rellen  (AP) Vrijwilligers kunnen zondag op 11 stranden in Nederland hun steentje bijdragen aan schonere stranden. Langs de kust worden dan zogenoemde Beach Clean-up-evenementen georganiseerd om mensen bewust te maken van het afval dat op de stranden en in de zee rondzwerft. ...

De foto, vermoedelijk gekozen door De Telegraaf omdat hij op voorraad was bij een fotodienst, deed de redactie van deze website inspireren om meer bewijzen van de Londense schoonmaakacties na de rellen 2011 op het internet te zoeken. Hier is een schermafdruk van het resultaat met de zoekterm "cleanup london riots":

Op deze zoekactie wordt verderop in het artikel teruggekomen.

Nu over naar de niet-westerse vorm van vrijwilligerswerk. Omdat er net als bij "verenigingen" nauwelijks iets is om mee te vergelijken, net als daar het contrast tussen de twee culturen aan de hand van voorbeelden van wat er gebeurt als je mensen uit die culturen naar een westerse en met name de Nederlandse brengt: je krijgt botsingen. Hier wat voorbeelden daarvan (de Volkskrant, 19-02-2002, van een verslaggever):

Vrijwilligerswerk moet 'verkleuren' Een Utrechtse sportvereniging zag de gestage toestroom van allochtone kinderen met lede ogen aan. Niet dat ze iets tegen de sportende kinderen hadden, integendeel. Het was het gedrag van de ouders dat ze tegenstond. Deze dumpten hun kinderen, zonder zelf ooit een bardienst voor hun rekening te nemen, eens de shirtjes te wassen of te chauffeuren voor een uitwedstrijd. Het is een probleem waarmee meer vrijwilligersorganisaties kampen. Sportclubs, speeltuinverenigingen, thuiszorgorganisaties, de Kindertelefoon en andere vrijwilligersclubs hebben een groot tekort aan medewerkers. Terwijl het werk er niet minder wordt. Het aantal telefoontjes naar de Kindertelefoon neemt bijvoorbeeld toe, en het beroep op thuiszorg wordt door de vergrijzing, ook onder allochtonen, steeds groter.     En steeds vaker krijgen vrijwilligers te maken met allochtone klanten of deelnemers met vragen waarmee ze geen raad weten, omdat de cultuur hen vreemd is.     Uit onderzoek van de Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk (NOV) en de stichting VrijwilligersManagement (sVM) blijkt dat bij de meerderheid van de grotere vrijwilligersorganisaties geen enkele allochtoon in de betaalde staf werkt.     Ook onder de vrijwilligers zijn allochtonen vaak met een lampje te zoeken. ...

Overal zijn allochtone vrijwilligers met een lampje te zoeken - de uitdrukking meestal staande voor het feit dat ze er in het geheel niet zijn. Het voorbeeld van de allochtone ouder en school is wat dat betreft al illustratief genoeg: zelfs waar er sprake is van direct eigenbelang, is de allochtonen inbreng en/of bijdrage minimaal. En dan hebben we het dus in eerste instantie alleen over overleg over de eigen kinderen.

Speciaal problematisch is dat bij sportclubs, die draaien op niets anders dan vrijwilligerswerk (de Volkskrant, 31-01-2006, door Igor Wijnker ):

Niks over voor de club De journalist Igor Wijnker werd in 2004 lid van een Marokkaanse voetbalclub in Amsterdam-West. In een wekelijkse rubriek in de Volkskrant deed hij eerder verslag van zijn ervaringen ... ...   Maar bij Chabab wordt ook geen Algemene Ledenvergadering meer gehouden, vertelde wedstrijdsecretaris Habib mij laatst. 'Dat heeft toch geen zin. Iedereen steekt dan zijn vinger op en zegt dat hij helpt, maar doet uiteindelijk niks.' ...   De voorzitter [van een andere club; red. IRP] herkent dit probleem wel degelijk: 'Tachtig procent van onze leden is allochtoon en we hebben ook heel wat Marokkaanse jeugdtrainers, maar zodra er iets naast het veld moet worden gedaan, dan kunnen we daar alleen blanke Nederlanders voor krijgen. Ik dacht dat het bij allochtone clubs anders ging. Dat ze zich voor hun eigen club wél willen inzetten. Maar jullie hebben dus hetzelfde probleem.'   Charly en Hassan knikken ernstig.   Hassan herneemt het woord: 'Het is nu eenmaal zo. De Hollanders zijn goed in organiseren. Ze houden alles netjes bij, schrijven alles op. Ik weet niet hoe dat bij de Turken of de andere immigranten is, maar bij ons wordt dat werk slecht gedaan.' ...   Hassan spreekt me nog een keer aan: 'Hoe vond je mijn verhaal? Het was wel goed, hè?' Ik zeg hem dat het een realistisch verhaal was. 'Maar misschien had je niet zo moeten benadrukken dat Marokkanen geen vrijwilligerswerk willen doen. Er zijn hier toch ook enkele mensen die wél iets willen doen?'   'Aah, kom op zeg, Igor, je weet toch hoe het gaat hier.'

Inderdaad.

En die allochtone afwezigheid bij het werk voor de club leidt natuurlijk tot spanningen (de Volkskrant, 03-05-2010, van verslaggeefster Ianthe Sahadat):

Voetbalclub zet allochtonen op wachtlijst De Nijmeegse voetbalclub Quick 1888 gaat per direct allochtone kinderen die zich aanmelden op een wachtlijst plaatsen. Het bestuur wil op deze manier de verhouding tussen allochtonen en autochtonen in de jeugdafdeling herstellen. Dat laat het bestuur weten op de website van de club. Op dit moment is 80 procent van de 550 leden van de club van allochtone afkomst.     Quick 1888 heeft tot het aangepaste aannamebeleid besloten omdat veel autochtone leden zich door het grote aantal allochtonen niet meer thuis zouden voelen bij de club. De leden van de club zijn voornamelijk van Marokkaanse en Turkse komaf, zegt Peters. ‘Die hebben minder clubgevoel dan veel autochtonen. Bovendien zijn allochtone ouders minder bereid om iets voor de club te doen dan autochtone ouders.’      In het verleden zijn er ook enkele incidenten geweest, vertelt Peters. ‘Sommigen allochtone spelers maken redelijk wat stampij in het veld. Om die reden hebben we dit seizoen onze A1 zelf uit de competitie gehaald. Ook heeft een groep jongens na een verloren wedstrijd de kleedkamer verbouwd. Van de eigen club nota bene. Dat getuigt toch niet van clubgevoel?’   ...

De autochtonen voelen zich niet minder thuis, ze hebben er natuurlijk gewoon de pest over in dat die allochtonen zich asociaal gedragen: ruzie-maken, de boel verbouwen, en niets doen aan de organisatie. Niet allemaal, maar dat doet er niet toe: het zijn er teveel.

Een paar maanden later de definitieve bevestiging (de Volkskrant, 22-10-2010, van verslaggevers Poul Annema en John Wanders):

PVV pleit voor allochtonenstop sportclubs en slikt het weer in De PVV in Den Haag heeft donderdag beroering veroorzaakt met haar voorstel een ‘tijdelijke allochtonenstop’ in te voeren voor amateurclubs. ...     De indiender, PVV-Kamerlid en Haags raadslid Richard de Mos ...     Volgens De Mos is het ‘al jaren ellende bij vele clubs met een hoog percentage niet-westerse allochtone leden’. Hij noemt het probleem van wanbetaling en het probleem van verbale en fysieke geweldsincidenten op en rond het veld. Dan zijn er nog de aanhoudende klachten van sportclubs over de gebrekkige participatie van allochtonen in het vrijwilligerswerk waarop amateurclubs draaien.   ...     Wethouder Klein erkent dat bij een deel van de ongeveer vierhonderd Haagse sportverenigingen dit type problemen speelt: ...

Als iemand een wethouder Klein (CDA) dit zegt, zijn de opmerkingen van De Mos voor 100 procent waar. Natuurlijk wil men geen echte maatregelen nemen:

‘Maar een vereniging kan een lid dat zich misdraagt of geen contributie betaalt royeren.’ De zwakste clubs krijgen begeleiding van de KNVB en de gemeente, stelt Klein. ‘We hebben ze in beeld.’

Van dit soort dingen is tot nu toe nooit iets gekomen. Vanwege deze houding:

‘Dat de voetbalsport islamiseert, is kolder’, zegt Louk Burgers, directeur van De Sportbank in Den Haag, een landelijke proeftuin van NOC*NSF die onderzoekt hoe integratie in de sport beter gestalte kan krijgen. ‘Sport haalt mensen uit hun isolement. Ze komen om te sporten, niet om te bidden.’ Allochtone en autochtone clubleden moet zich wel in elkaar willen verdiepen, onderstreept Burgers.

Dat laatste is flagrante onzin: natuurlijk hoeven autochtone voetballers en vrijwilligers niet de verdiepen in allochtonen - die allochtonen moeten gewoon gelijkwaardig meewerken, en als ze uitvreten, ze gewoon eruit gooien. Dat is de enige manier om de verenigingen te laten overleven, want als je uitvreten op zulke schaal laat voortgaan, sterft het sociale vertrouwen bij de anderen.

Nog eens een bevestiging uit de mond van een allochtoon en de pen van een rabiaat multiculturalist   (Volkskrant.nl, Opinie, 24-10-2008, Pieter Hilhorst en Michiel Zonneveld):

Studenten helpen buurtkinderen in ruil voor een gratis woning Studenten krijgen gratis een woning in een achterstandswijk en als tegenprestatie verrichten ze tien uur per week vrijwilligerswerk voor de buurt. ...   Het idee is simpel: studenten krijgen gratis een woning in een achterstandswijk en als tegenprestatie verrichten ze tien uur per week vrijwilligerswerk voor de buurt. Ze helpen kinderen met huiswerk, organiseren activiteiten voor hen en geven computerles aan buurtbewoners. Zo komen duurzame netwerken tot stand tussen weerbare en kwetsbare stadsbewoners.   ...     De kinderen die Jaouad huiswerkbegeleiding geeft, zitten op de islamitische basisschool El Kadisia. ...     Jaouad vertelt lachend dat kinderen soms aan hem vroegen of hij wel een echte Marokkaan is. Een echte Marokkaan doet in hun ogen geen vrijwilligerswerk. ...

Dat is inderdaad om erg om te lachen: dat het tot het echte-Marokkaan zijn behoort om geen vrijwilligerswerk te doen. Als je tenminste Marokkaan bent, want Nederlanders kunnen daar echt niet om lachen. Die zullen er eerder om huilen.
    Waar nog een kleinigheid bij komt. Want vrijwilligerswerk is vrijwilligerswerk als het niet betaald wordt - of tegen een kleine onkostenvergoeding gaat. Gratis onderdak valt onder geen van beide. Gratis onderdak is doodgewoon een vorm van betaling. Dit ís dus helemaal geen vrijwilligerswerk, maar betaald werk. Vooralsnog kennelijk de enige manier om Marokkanen in beweging te krijgen, want uit de rest van het artikel blijkt dat de studenten grotendeels of allemaal van Marokkaanse of islamitische afkomst zijn. Die dan kinderen op een islamitische basisschool helpen.
    Oftewel: dit is een islamitisch hulp-inteeltfeestje, gefinancierd door degenen die de huisvesting verschaffen. En je kan er donder op zeggen dat dat níet van allochtone kant komt.
    Wat de opmerking van het Marokkaanse kind duidelijk maakt, omdat het een kind is, dat het niet-vrijwilligerswerk doen endemisch is in de Marokkaanse cultuur. Dat is niet iets dat je met een hulpklasje her en der eruit krijgt. Dat duurt vele generaties. Een hoeveelheid tijd die veel te lang is ten opzichte van de ontwrichtende werking die het heeft op de haar omgevende, wel vrijwilligerswerk doende, cultuur.
    Het zaak van het vrijwilligerswerk is dus in feite al een sluitend bewijs van hoe de aanwezigheid van allochtonen, met hun op familie, clan en etnie gerichte cultuur, het kortschalige netwerk, een onderbreking vormen van het veel langere sociale netwerk van de Nederlandse, westerse maatschappij, met haar gerichtheid op functionele en grootschalige sociale verbanden.

Maar nog krasser wordt dit zichtbaar als er materiële zaken in het geding komen - voorbeeld 1 (de Volkskrant, 09-06-2007, column door Aleid Truijens):

Wie niet doneert, zal niet oogsten ...   Tien jaar geleden wond ik me nog enorm op in een ogenschijnlijk futiele discussie. Op de gemeentelijke basisschool van mijn kinderen werd schoolgeld van de ouders gevraagd, op vrijwillige basis. Daarvan werd onder meer het schoolreisje betaald. Sommige ouders, vooral kinderrijke allochtonen, betaalden geen schoolgeld. Toch gingen hun kinderen zomaar mee op schoolreisje! Dat pikten die tweeverdieners niet. Ze gingen hun goeie geld niet doneren aan aso’s.     Ongeveer de helft van de ouders vond dat daar wat inzat. De andere helft was verbijsterd: moest de school een namenlijst aan de schandpaal prikken? Een kind wegsturen bij de bus vol opgewonden klasgenootjes? Ja, liever dat dan dat ze pakweg twee gulden zouden meebetalen voor dat kind. Het was een ontgoochelende vaststelling. ...

Voorbeeld 2 (Volkskrant weblog, 03-07-2006, door Burro Holanda ):

Schoolfondsbijdrage is niet verplicht !! “Dag mevrouw El Sahouf!, Kom even binnen. Neem plaats Ik wil u graag iets vragen. Komt het nu uit ?” “Ja hoor, meester. Dank u wel meester.” Mevrouw El Sahouf, ik heb van de penningmeester van de ouderraad gehoord, dat u het schoolfonds en de bijdrage voor de schoolreis voor uw beide kinderen nog niet heeft betaald. Klopt dat?” “Niet betaald!, meester! Nee dat klopt niet. Ik wel betaald. Overgemaakt naar giro.” “Nou dat is dus niet waar hoor, want ik heb hier het giro-overzicht en daar staat uw bijdrage niet bij. Gaat u het bedrag nog wel betalen? U weet het schoolfonds hoeft niet , maar de schoolreisbijdrage moet toch echt wel! Anders kunnen uw kinderen niet mee op schoolreis. We moeten veel betalen. De bus kost wel 6 honderd euro en de entree van het park is ook duur.” “Ach meester! Ik kan niet betalen. Mijn man werkeloos, uitkering niet hoog . Geen geld voor school. Kunnen de kinderen niet zo mee, zonder te betalen? “ “Is uw man werkeloos? Wat vervelend! Is hij dan geen huisarts meer in Utrecht? “ “Nee, dat andere man. Ik ben gescheiden van hem! Hij geeft dure cadeaus aan kinderen, meester! Nieuwe man is werkeloos! Geen geld. Echt niet! Uitkering van sociale dienst is veel te laag. Kan school niet betalen? Uitzondering voor mijn kind? “ “Nou mevrouw El Sahouf, dat weet ik niet hoor. Dat moet ik eens aan de penningmeester vragen. Maar ik geef u weinig kans. Ik denk, dat uw kinderen dan echt niet mee mogen.” “Echt waar meester! Nou ik zal wel betalen. Alstublieft meester, hier hebt u geld. Heeft u terug van 100 euro?”

Wat de tweede bron (Burro Holanda is een pseudoniem van een schoolhoofd die over zijn ervaringen op school blogt) laat zien, is wat al stond bij een eerdere weergave van de eerste: de allochtone ouders kunnen dat luttele bedrag ook wel opbrengen, maar die sturen hun geld liever op naar familie in het thuisland, kopen er een huis in het thuisland van, of investeren het in islamitische piramidefondsen. Het is precies het geval van de elkaar stenen doorgevende Trümmerfrauen , waartussen je een enkeling zet die de stenen voor zijn eigen familie, clan of etnie houdt: ze verstoren het proces van de samenwerking zoals blijkt uit de reacties van de overigen in de rij in de eerste bron: 'Dat pikten die tweeverdieners niet. Ze gingen hun goeie geld niet doneren aan aso’s.'
    Nee, dat pikten de tweeverdieners niet - niet omdat ze het geld niet konden missen, maar omdat ze het principe niet konden missen. Het principe dat iedereen bijdraagt, en dat het hier gaat om bedragen die iedereen kan opbrengen, en die sommigen dus niet willen opbrengen. Omdat ze dat geld liever "uit het doorgeefrijtje" halen, en in eigen clan of etnie stoppen.
    Nee, dat wordt vrijwel nergens gepikt.

Bericht uit de bron van niet-vrijwilligerswerk (de Volkskrant, 27-05-2014, door Marjon Bolwijn en Carlijne Vos):

'Ik weet wat onderdrukking is' Ilias Mahtab (26) Helpt met zijn stichting Keihan Afghaanse medicijnenstudenten ...    'Ons doel was tweeledig: een steentje bijdragen aan de wederopbouw van Afghanistan en Afghanen hier in Nederland helpen bij hun integratie. We begonnen met het sturen van medische benodigdheden en we haalden drie artsen hier naartoe om een paar weken stoomcursussen te krijgen op het gebied van praktijkonderwijs. Sindsdien komen elk jaar vijf studenten naar de Universiteit Leiden voor bijscholing, ook meisjes. Dat zijn personen die we zelf hebben geselecteerd, niet de dochter van een warlord of expat of zo.     'Deze studenten krijgen doorgaans een cultuurschok. In Afghanistan draait alles om geld en connecties. Ze konden niet geloven dat wij dit vrijwillig deden ...

Een volstrekt onbekend begrip aldaar en in de rest van de niet-westerse wereld: vrijwilligerswerk.

Weer een berichtje (de Volkskrant, 03-11-2014, van verslaggever Harmen Bockma):