Toelichting bij Dossier, ZalmOp het moment dat de redactie haar vernietigende kritiek publiceerde (juli 2005), was bewondering voor Gerrit Zalm nog algemeen, en kende de redactie slechts een enkele openbare uitzondering uit de mond van historicus en bekend geen-blad-voor-de-mond-hebber Maarten van Rossem. Inmiddels wordt het ook in wat wijder kring toegegeven, hoewel men kennelijk nog niet beseft dat bezuinigen in slechter tijden de andere helft van de misdaad is. Let ook op de voorzichtige manier waarop de kritiek wordt geuit, het is slechts een minpuntje op het blazoen, terwijl de omschrijving van de redactie niet overdreven is, zie bijvoobeeld wat citaten uit een uitgebreide analyse van zijn "regeerperiode":Uit: De Volkskrant, 20-09-2005, door Yvonne Doorduyn en Douwe Douwes De Tom Poes van het Binnenhof: een list voor elk probleem Prinsjesdag 2005. Voor de elfde keer beleeft minister Gerrit Zalm zijn finest hour. Over een rechtlijnig schatkistbeheerder die politicus werd. Het moet ten tijde van het eerste kabinet-Kok zijn geweest, ergens in zuidelijk Afrika. Gerrit Zalm, in zijn eerste jaren als minister van Financiën, kon het leed in de hem aankijkende kinderogen niet weerstaan. Zonder blikken of blozen zegde hij ter plekke duizenden guldens ontwikkelingsgeld toe. Het was dat minister Pronk voor Ontwikkelingssamenwerking, min of meer gewend aan de ellende, ingreep: ‘Ik weet niet waar je dat geld vandaan haalt, maar niet uit míjn begroting.’ De anekdote is afkomstig van Rick van der Ploeg, oud-PvdA-staatssecretaris van Cultuur, tegenwoordig hoogleraar economie aan de Universiteit van Florence. Zalm – zo wil Van der Ploeg maar zeggen – is niet die ijzeren, ongevoelige cijferman, die harde, meedogenloze onderhandelaar waar Nederland hem soms voor aanziet. ‘Hij heeft een klein hartje.’ ... Loek Hermans, voorzitter van MKB-Nederland, en tijdens Kok II namens de VVD minister van Onderwijs, herkent het beeld. Zijn tactiek bij de begrotingsonderhandelingen met Zalm: haal de magie van de grote getallen weg, en vertaal het naar het ‘luttele’ bedrag per school of per leraar. ... Ook PvdA-leider Wouter Bos, die Zalm ruim twee jaar flankeerde als staatssecretaris van Financiën, schetst een sociaal voelend mens: ... Gerrit Zalm (53). Vandaag, op Prinsjesdag, beleeft hij voor de elfde keer zijn finest hour. Sinds 1994 gaf hij het ‘koffertje’ slechts één keer uit handen. Dat was in 2002 aan zijn partijgenoot Hans Hoogervorst, die even minister van Financiën was. Na een teleurstellend uitstapje als fractievoorzitter van de VVD, is Zalm sinds 27 mei 2003 terug op de plek waar hij in de ogen van veel jonge Nederlanders altijd heeft gezeten: het ministerie van Financiën. Hij zat er van 1994 tot 1998 toen de economie zich herstelde, van 1998 tot 2002 in een booming economie, sinds 2003 met economische tegenwind. ... Het oordeel van economen die zijn ministerschap tot nu toe overzien, is divers. Ze roemen zijn begrotingsdiscipline van de beginjaren, maar wijzen er ook direct op dat Zalm meerdere malen brak met zijn eigen Zalmnorm (die voorschrijft dat financiële meevallers niet worden gebruikt voor extra uitgaven). Ze roemen zijn dossierkennis. ‘Zalm is de enige minister die zijn ambtenaren brieft, in plaats van andersom’, zegt Sweder van Wijnbergen, hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Zalm weet meer van economie dan het hele kabinet bij elkaar’, stelt Wim Boonstra, hoofd van de stafgroep economisch onderzoek bij de Rabobank. Volgens velen is Zalm zijn collega’s in Den Haag intellectueel de baas, de minister-president incluis. Ook onomstreden: Zalm is een eersteklas probleemoplosser. ‘Hij weet raad met schier onoplosbare problemen’, zegt MKB-voorzitter Hermans. De VVD’er is een pragmaticus bij uitstek: ‘Ik ben geen ideoloog, ik wil de pijn verdelen en creatief meedenken’, zei Zalm ooit over zichzelf in Elsevier. Een onoverkomelijk WAO-probleem? Een conflict met de vakbeweging? Tom Poes verzint een list. ... Ook Leo Stevens, hoogleraar fiscale economie aan de Erasmus Universiteit,... Overigens is Stevens wel enthousiast over Zalm. ‘Een uitstekend vakman, een prima schatkistbewaarder.’ Lans Bovenberg, CDA-econoom en hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, is door de bank genomen positief over de langstzittende minister van Financiën sinds de Tweede Wereldoorlog. ... Volgens Rabobank-econoom Boonstra is Zalm hét voorbeeld van een minister die net een termijn te lang is blijven zitten. ‘Als hij in 2002 was afgetreden, zou er een standbeeld voor hem zijn opgericht. Toen had Nederland een overschot, heerste er financiële discipline, en was het ministerie van Financiën het sterkste van allemaal.’ .... Red.: Die laatste opmerking toont iemand die er niets van begrepen heeft: Zalm beging zijn fouten in tijden van voorspoed. Een tweede opinie van de Volkskrant:
Onverzettelijkheid van Zalm kan imago Verhagen schaden
|
