Uit: De Volkskrant, 01-11-2008, door Pieter Klok, redacteur van de Volkskrant.

Groenink kan Wouter Bos goed helpen

Rijkman Groenink is weggehoond toen hij zei wel terug te willlen komen bij ABN Amro. Dat is jammer. Hij kan veel voor de bank betekenen.

Rijkman Groenink wil graag helpen om ABN Amro er weer bovenop te helpen (Economie, 29 oktober). ‘Er is niemand die zoveel kennis van ABN Amro heeft als ik. Graag bied ik de bank – en daarmee het Nederlandse volk – mijn diensten aan.’ En nee, het was niet ironisch bedoeld.
    Zijn aanbod werd weggehoond. De ex-bestuursvoorzitter van ABN Amro moet eerst die 26 miljoen euro aan bonussen maar terugstorten die hij overhield aan de verkoop van ABN Amro, vond een kamermeerderheid. Toch zijn er voor minister van Financiën, Wouter Bos, redenen genoeg om Groenink op zijn minst even te bellen.

Reden 1:
Bos heeft zich met een ingewikkeld probleem opgezadeld door het Nederlandse deel van Fortis en ABN Amro te kopen. ...

Reden 2:
Groenink kent ABN Amro van binnenuit. En kan Bos dus haarfijn uitleggen waar de zwakke plekken zitten. ...
 

Red.:   Enzovoort, zeven stuks lang.
    Als volgende eerst even een voorzetje om aan te geven wat er fout zit:

Uit: Volkskrant website, Opinie, 26-12-2008, door René Cuperus

Er wordt te opzichtig om de politieke en morele schuldvragen heen gelopen. Hoezo heeft iedereen evenveel schuld gehad aan de fatale deregulering van de financiële markten?

Tussentitel: Hoezo ‘Wij Nederland’?

De kredietcrisis heeft drie merkwaardige reacties losgemaakt.  ...
    De tweede reactie is die van het ‘valse wij’. Dit is het officiële verhaal van Wellink, Bos, Rinnooy Kan en Balkenende. We hebben allemaal evenveel schuld aan de kredietcrisis en we hebben elkaar allemaal nodig om er weer uit te komen. ...

Red.:   Dat "Wij hebben schuld" is natuurlijk een opzichtige smoes van de top om de schuld af te wentelen. Toch doet het middenveld mee:

Uit: De Volkskrant, 24-12-2008, door Peter de Waard

Wij hebben de crisis zelf veroorzaakt

Volgens Peter de Waard is er niet specifiek één persoon, instelling of land schuldig aan de kredietcrisis. Iederéén is schuldig, na 25 jaar van ongekende hebzucht.

Tussentitels: Wat vorig jaar nog de vrije markt was, heet nu roverskapitalisme
                  Net zoals eerdere lessen zal ook de les van 2008 snel worden vergeten

In de financiële wereld is er een bekende mop over ingeblikt olifantenkontenvlees. Iemand verkoopt het blikje met dit unieke product aan een ander die het met winst weet door te verkopen. Het blikje wordt steeds meer waard totdat iemand het besluit open te maken. Er blijkt helemaal niets in te zitten. De verkoper verdedigt zich: ‘Het gaat om de handel. Niet om de inhoud.’
    Zo is het met alle financiële producten: van woekerpolissen en subprime hypotheken tot opties en het piramidespel van Bernard Madoff. Alle mensen willen slapend rijk worden en laten zich al te graag verleiden tot het kopen van gebakken lucht met de gedachte dat er geld aan kan worden verdiend. Zolang er vertrouwen is, worden geen kritische vragen gesteld. En eens in de honderd jaar gebeurt het zó naïef en op een zó grote schaal dat het systeem in elkaar stort en iedereen weer even bij zinnen is tot de volgende hype.  ...

Uit: De Volkskrant, 24-02-2009, column door Pieter Hilhorst

Begin jaren tachtig gingen gezonde studenten politicologie, die er niet aan moesten denken een vrouw met brute kracht te overweldigen, op zoek naar de verkrachter in zichzelf. Het was een radicaal zelfonderzoek. ...
    Inmiddels is zelfreflectie echter zo schaars geworden dat ik bijna terugverlang naar het zelfonderzoek van weleer. Niet om te zoeken naar de verkrachter in mezelf, maar naar de bankier in mij. De echte bankiers geven in ieder geval een goed voorbeeld van hoe het niet moet.
    Onlangs moesten Britse bankiers verschijnen voor een parlementaire onderzoekscommissie. Ze vonden het allemaal enorm vervelend, maar meenden niet dat hen enige blaam trof. De kredietcrisis leek een natuurramp die hen was overkomen. Hun Nederlandse collega’s presenteerden zich enige tijd geleden al evenzeer als onschuldige slachtoffers van een wreed lot.
    Het is eerlijker om wel te kijken hoe ieder van ons heeft bijgedragen aan de crisis. Als ik eerlijk ben, huist er in mij een geweldige bankier voor Icesave, Lehman Brothers of Fortis. Ik heb namelijk precies die eigenschappen die tot hun ondergang hebben geleid.   ...
    In veel mensen schuilt een roekeloze bankier. De sociaal-culturele wortels van de huidige kredietcrisis liggen diep en zijn wijdvertakt. We spreken schande over de bonussen bij de banken, maar hebben overal in de publieke sector vergelijkbare financiële prikkels ingebouwd om mensen en instellingen tot grote hoogte te stuwen. Regels om gevaren te beteugelen werden verfoeid. Voorzichtigheid was laf en leidde tot verstarring. Ik heb ook meegezongen in het koor dat klaagde over de alom aanwezige neiging tot risicomijdend gedrag.
    De verleiding is groot af te rekenen met de wijdverbreide cultuur van hebzucht en roekeloosheid. We keren ons tegen het Gucci-kapitalisme zoals Noreena Hertz dat noemt (het Betoog, 21 februari), en bekeren ons tot het coöperatieve kapitalisme. Ik zou het willen geloven, maar het is een even naïeve onderneming als de politicologiestudenten die zich van hun seksisme wilden bevrijden.  ...

Red.:   Alleen het tijdstip en de situatie voor dit soort overwegingen is volkomen fout. Maar de argumenten zijn het ook. Zo hoor je nooit namens anderen en altijd namens jezelf te spreken. En dat laatste wordt hier uitbundig gedaan. De simpelste aanpak daarvan is overal waar "we" en  "iedereen" staat gevolgd door een of andere zonde, daarvan de persoon van de schrijver in te vullen. Het zijn niet onze zonden, maar de zijne. Gevolgd, in een sociologische context als deze, door die van zijn groepsgenoten - hier: de intellectuele middenklasse.
    De intellectuele middenklasse heeft zich alten verleiden tot de zondes van de graaiende top. Dat hier wat betreft Hilhorst ook duidelijk minder goede bedoelingen spelen, mogelijkerwijs onbewust, is dat hij de zonnige bekeringsdrang die hij afwijst aangaande bankiers en kapitalisme, wel oneindig lang en zeer hardnekkig volhoudt aangaande het multiculturalisme waartoe het de werkelijkheid wil dwingen. Die 'naïeve ondermening' heeft zijn volledige steun.
    Dat het wel degelijk kan om schuldige aan te wijzen blijkt uit het volgende artikel, met achter iedere genoemde schuldige een uitgebreide argumentatie - voor citaten daaruit, zie hier :

Uit: Revu, nr.13-2009, door Willem Uylenbroek

De banksters

'Het wordt nooit meer zoals het was.' De voorspellingen over onze economie worden per dag rampzaliger. En wie doen ze? Juist, de mannen die er voor een groot deel verantwoordelijk voor zijn en ons de afgelopen twee decennia wijs maakten dat de bomen tot in de hemel groeiden. Revu rangschikt de tien hoofdschuldigen van de economische crisis in Nederland.

... En als we de verantwoordelijken moeten geloven is het niet hun schuld en had niemand het aan kunnen zien komen. Maar dat is een leugen. De tekenen waren overduidelijk. Maar niemand wilde het zien en wie het wel zag weigerde de onheilsboodschap te brengen. En geheel volgens een Nederlandse traditie waren er wel degelijk strenge financiële regels, maar was er niemand die ze handhaafde. En de volgende tien het minst van allemaal.

1  Nout Wellink, president van De Nederlanschse Bank
2  Rijkman Groenink, voormalig bestuursvoorzitter ABN Amro
3  Gerrit Zalm, oud-minister van Financiën
4  Michel Tilmant, voormalig bestuursvoorzitter ING
5 Arkadi Kuhlmann CEO ING Direct
6  Wim Kok, ex-premier en minister van Financiën
7  Wouter Bos, minister van Financiën
8  Bert Heemskerk, bestuursvoorzitter Rabobank
9  Piet Hein Donner Minister van Sociale Zaken
...

Tussenstuk:
Top 5  Buitenlandse boeven

Alan Greenspan, voormalig voorzitter Amerikaanse Federale ank
Hank Paulson, voormalig topman zakenbank Goldman Sachs
Kathleen Corbet, ex-CEO Standard & Poors
Dick Fuld, bestuursvoorzitter Lehman Brothers
Gerhard Bruckermann, ex-directeur Depta bank


Red.:   Dit komt dus uit het meer luchtige weeklad Revu - waaruit blijkt dat zo'n exercitie ook uitstekend ondernomen had kunnen worden door de dag- of weekladen van de kwaliteitspers, van wie je zulk werk zou mogen verwachten, en waarvan de meeste ook vaste redacteuren economie in dienst hebben. Dat zulks niet gebeurd is, bij beste weten van de redactie en in ieder geval niet in de Volkskrant, is in het licht van de eerder geciteerde bronnen hoogstwaarschijnlijk dus een kwestie van collaboratie. Misschien ook weer onbewust (het onaangename wordt vermeden), maar collaboratie desalniettemin. Want het argument van "de kerk in het midden houden" is totaal ongeldig, want in de tijden van de neoliberale triomf werd de kerk door hen ook niet in het midden gehouden. Om heel precies te zijn: die neoliberale triomf was in deze mate alleen mogelijk met de steun van het overgrote deel van de middenklassen.
    Laten we een andere test doen: deze crisis is toch echte van de passende omvang, dus meer dan genoeg ruimte voor betere aanpak die de niet-collaborateurs inmiddels bedacht hevven - tijd genoeg gehad. Als u er nog niet echt van gehoord heeft (de redactie ook niet zo veel), dan heeft een ander blad de moeite voor ons genomen dat uit te zoeken:

Uit: De Groene Amsterdammer, 27-03-2009, door Rutger van der Hoeven

Tussentitel: 'Progressieve economen zouden assertiever moeten worden. Ze zijn
                    gewend aan hun rol in de marge'

...   Wie nog twijfelde aan het einde van de ideologie in het denken over arbeid en geld, zal door de financiële crisis wel zijn overtuigd. In de discussie over concrete hervorming van de economie is het volstrekt onvoorspelbaar wie pleit voor overheidsingrijpen, regulering of stimulering. Wel is duidelijk dat die discussie niets met ideologie te maken heeft en alles met het behouden van banen, bedrijven en welvaart - veranderen om te behouden dus, een progressief conservatisme dat over alle politieke lijnen heen valt. Economische discussies gaan vrijwel uitsluitend over wat het beste werkt, niet wat het uiteindelijke doel is.
    Dat lijkt heel logisch, maar in de herfst regende het nog oproepen om de fundamenten te overdenken van de manier waarop we produceren, consumeren en verdelen: om een publieke discussie te houden waarin 'alles besproken moest kunnen worden' met als doel een fundamenteel gezondere en rechtvaardigere economie. Dat laatste moest internationaal worden afgesproken, in de eerste plaats op de lang geanticipeerde G20-top van komende week.
    In werkelijkheid zal het in Londen niet gaan over de fundamenten van onze economie, maar over regulering van geldmarkten of fiscaal stimuleren van de economie. ... Geen enkel alternatief plan voor de wereldeconomie zal worden besproken. Dat is niet zo verrassend als het om neomarxistische vergezichten gaat, maar ook mild progressieve schetsen liggen niet op tafel. Een hoofdreden daarvoor is dat die linkse blauwdrukken er niet zijn.
    Tien jaar geleden was 'Een andere wereld is mogelijk' de toverleus bij protest tegen de neoliberale ideologie die steeds meer overheden en internationale structuren binnendrong. Dat was duidelijk als een symbolische gebalde vuist naar de machtigen bedoeld, naar regeringsleiders en organisaties als het IMF en de Wereldbank. Het was altijd helder dat zij misschien hier en daar lippendienst zouden bewijzen aan het alternatieve gedachtegoed, maar dat zij zich niet werkelijk tot het antiglobalisme zouden bekeren. Nu liggen de kaarten anders: de overtuiging dat er in de kern van ons economische systeem iets mis zat wordt nu bijna universeel geaccepteerd en het establishment roept bijna even hard om verandering als de traditionele oppositie.
    Tegelijkertijd heeft niet een econoom van naam - in binnenland of buitenland - zich bij de aanblik van afbrokkelende financiële luchtkastelen bekeerd tot oud-linkse ideeën. En niet een heeft zich opgeworpen met een werkelijk alternatief plan om de wereldeconomie op nieuwe, gezondere leest te schoeien. ... Linkse economen die zich roeren, zoals in Nederland Sweder van Wijnbergen of Willem Vermeend, bevelen pragmatische, politiek kleurloze stappen aan om het financiële stelsel te redden.
    De paradoxale situatie dient zich dan ook aan dat nu de wereld klaar is om naar het alternatief te luisteren, het muisstil blijft uit de hoek waar dat vandaan moet komen: daar waar twintig jaar oppositie is gevoerd tegen het neoliberalisme. Weliswaar eisen traditionele kopstukken van de alternatieve beweging als Noreena Hertz en Naomi Klein hun gelijk op, maar het linkse alternatief van nu is het linkse alternatief van tien jaar geleden. Dat betekent niet dat de ideeën slecht zijn, wel dat ze niet aangepast zijn aan de problemen en mogelijkheden die het laatste half jaar zijn ontstaan. En dat ze ook niet als zodanig in het publieke debat worden gepresenteerd.
    'Er is geen nieuw discours, geen nieuwe grand theory. ...
    Progressieve economen, zoals de Braziliaan Marcos Arruda, de Filippijn Walden Bello of de Amerikaanse Susan George, hebben in westerse landen ook geen centrale rol in het publieke debat opgeëist. Zijn ze zo gewend geraakt aan hun rol van outsider dat ze dociel in de marge blijven zitten? 'Daar zit zeker waarheid in', zegt Fiona Dove. 'Progressieve economen zouden assertiever moeten worden. Ze zijn gewend geraakt aan hun rol in de marge. Een deel van het probleem is een loopgravenmentaliteit: als je jarenlang een loopgravenoorlog hebt gevoerd, spring je niet zomaar uit de greppels zodra het kan. Tegelijkertijd weerspiegelt hun gedrag ook een realistische beoordeling van hun werkelijke invloed op het beslissingsproces.' ...

Red.:   In de eerste alinea van dit artikel hadden we algeheel onafhankelijk geschreven 'Nu is er inderdaad kritiek te horen, maar dat is voornamelijk van degenen die vroeger ook al wat kritischer of echt kritisch waren.' In het Groene Amsterdammer-artikel staat precies hetzelfde. Er zijn maar een paar kritische geluiden, en dat zijn degenen die we vroeger ook al hoorden - een enkeling in een oceaan van neoliberalisme. Toppunt van armoede: Sweder van Wijnbergen of Willem Vermeend worden genoemd als "linkse economen" - nou, dan zijn Mark Rutte en Frits Bolkestein volbloed communisten.
    En een kleine omkeer-redenatie leert dus dat de enorme groep met uitsluiting van die enkelen, dat wil zeggen: inclusief de hele middenklasse, gedaan heeft aan collaboratie met het neoliberalisme van de top.

Naar Financiële wereld , Economie, lijst , Economie, overzicht , of site home .