Bronnen bij Kalshoven, analyse: Frank in de file

Uit: De Volkskrant, 22-06-2002, column door Frank Kalshoven

Donderdagochtend in de file

Terwijl ik donderdagochtend om even voor negen het erf van onze boerderette afrijd, braakt Business News Radio een reeks fileberichten uit waar ik koud van word. Ik rem en sta stil, middenin het Westfriese dorp waar de Kalshoventjes drie jaar geleden zijn gaan wonen.
    Daar is ze al. Autoramen open. 'Het is hopeloos', zeg ik tegen mijn echtgenote, die ook naar Amsterdam moet. Omdat carpoolen ondoenlijk bleek, een combinatie van andere werktijden, dochters (11 en 13) die zorg behoeven en structureel fileleed op de Amsterdamse ring, en omdat het openbaar vervoer onbehoorlijk veel tijd vraagt, rijden wij een paar keer per week veertig kilometer achter elkaar aan, langs Hoorn, Purmerend en Zaandam over de A7 en A8. Daar neemt zij de Coentunnel, ik de ring Noord en de IJ-tunnel. Het is tegelijkertijd logisch en bezopen. ...
    Daar gaan we. Rond kwart voor tien, stijf in de file bij Purmerend terwijl ik normaal gesproken al op de krant ben - het vermakelijke interview op Radio 1 met Bram Peper is afgelopen - schiet ik in de kolere. ... Boos op de overheid, op het oude kabinet en op het nieuwe in wording .
    De directe aanleiding: ik ben me ervan bewust dat ik twee Haagse regels overtreed. Ten eerste steek ik een sigaret op, uit een pakje waarop in koeienletters staat ROKEN IS DODELIJK. Waar haalt Els Borst het gore lef vandaan? Acht jaar falen als minister van Volksgezondheid, en mij dan toeschreeuwen dat ik een slechte gewoonte heb?
    Mijn tweede overtreding: ik begin te bellen en dat doe ik niet handsfree. Omdat het een belachelijke regel is, omdat ik er voor pas mee te doen aan deze verkapte staatssteun voor de noodlijdende telecomsector en het garagebedrijf (de APK is al erg genoeg), omdat ik er voor pas met hard werken verdiend privé-inkomen in een lease-auto te investeren, en omdat de overheid bij mijn beste weten geen regels meer zou opleggen die toch niet gecontroleerd (kunnen) worden. En ik moet bellen omdat de overheid systematisch weigert het fileprobleem op te lossen of daar althans haar best voor te doen, en ik dus veel te laat op mijn werk ga komen.
    'Zit je ook in de file', vraag ik mijn baas, die elke dag zijn eigen file-gevecht levert op de A2. Hij is gelukkig al binnen, en gaat tussen tien en half-elf mijn werk doen. Hij doet dat blijmoedig, al gooi ik zijn dagritme kapot, maar ik staar met een schuldgevoel naar de Audi voor mij.
    Ik probeer uit te rekenen hoe ik in de file-statistiek terechtkom. Schade is verloren tijd keer uurloon. Ik bedenk me dat die statistiek de schade dus onderschat, omdat het halve uur dat mijn baas mijn werk moet overnemen ook in rook opgaat. Schadeclaim indienen bij Verkeer en Waterstaat?
    Rekenen kalmeert. En dus probeer ik bij benadering uit te rekenen hoeveel geld ik dit jaar afdraag aan de collectieve sector. Directe belastingen, indirecte belastingen, schoolgeld, ziektekostenverzekering, sociale premies, gemeentebelastingen, verwijderingsbijdrage, uitwaterende sluizen, hondenbelasting. Het is alles bij elkaar een flinke prijs in een volwassen loterij, zelfs als je er nog kansspelbelasting van moet betalen.
    Dat had ik dus beter niet kunnen uitrekenen. Want onmiddellijk denk ik aan de oudste die nu vrij is terwijl ze nog geen vakantie heeft, en aan het feit dat ze volgend jaar alleen naar twee VWO gaat omdat S. en ik 's avonds en in het weekeinde het werk van de leerkrachten hebben overgenomen. Op hun beurt gingen leerkrachten deze week met dochterlief naar pretpark Six Flags. De omgekeerde wereld. En ik denk aan de gemeente die na eindeloos zeuren schriftelijk beloofde de wallekant voor ons huis te zullen maaien, en dat dit jaar al nul keer heeft gedaan. Manshoge brandnetels.
    De aanblik van Purmerend-Zuid kalmeert evenmin. Alle tijd om er naar te kijken. Er wordt een grote wijk gebouwd, waardoor het mooie, weerloze Waterland vanuit het noorden wordt aangevallen. En over de duizenden auto's die van onder de fonkelnieuwe carports de file op de A7 zullen verergeren maakt geen overheidsfunctionaris zich blijkbaar druk.  ...
    Even voor half-elf rijd ik te hard door de Wibautstraat en hoop dat ik word aangehouden door een politieagent. Ik heb het bevoegd gezag wel een paar mededelingen te doen over rechten en plichten en lusten en lasten. Bovendien heb ik inmiddels bedacht dat ik over deze file maar eens een column moet schrijven ...
    Maar wat vind ik vrijdagochtend naast de kranten in de bus? Precies. Zesentachtig euro voor een feitcode R602 op 11 april; blijkbaar in een grijs verleden een rood lichtje meegepakt bij de IJ-tunnel. Knap hoor, van vadertje staat.
    Ik doe echt mijn best. Als mens, echtgenoot, vader, vriend, broer, collega, baas en werknemer. Moeilijk is het allemaal. Maar het lastigste is toch om een goede burger te blijven van de gemankeerde Staat der Nederlanden.

Red.:   Zelden of nooit zo'n staaltje onhebbelijk egoïsme gezien. Eens kijken wat Nederland ervan vindt:

 
De Volkskrant, 25-06-2002, ingezonden brief van David Emmett (Leiden)

Kalshoven

Wat een ongelooflijk hypocriet klaaglied van Frank Kalshoven (Het spel en de knikkers, 22 juni). En een uitstekend voorbeeld van het protestdenken dat het einde van Paars inluidde. De burger gelooft dat hij of zij zelf nergens voor verantwoordelijk is, en schuift de schuld van al het ongerief dat op zijn of haar pad komt in de schoenen van 'Den Haag'.
    De burger maakt keuzes, maar wil niet de consequenties daarvan dragen. De 'Kalshoventjes' zijn in West-Friesland gaan wonen, terwijl zij in Amsterdam blijven werken. Dat wordt dan forensen, in de auto of in de trein. De reden dat de Kalshoventjes in de file staan is dat zij en alle andere Kalshoventjes met hen, de file veróórzaken. Zij moeten zo nodig ver van hun werkplek gaan wonen, en daardoor moeten zij in de spits in de auto stappen, om op tijd een heleboel kilometers verderop aan te komen, te laat natuurlijk, omdat een heleboel anderen precies hetzelfde willen.


De Volkskrant, 29-06-2002, ingezonden brief van Jaap Poot (Hilversum)

Fileleed

Ik heb enorm te doen met Frank Kalshoven, donderdagochtend in de file (de Volkskrant, 22 mei). Het is toch wat als je zoveel belasting moet betalen, dat je maar net genoeg overhoudt om met twee auto's heen en weer naar Amsterdam te kunnen rijden vanuit je Noord-Hollandse boerderijtje. Wat een narigheid. En van die dagelijkse file ga je nog behoorlijk raaskallen ook getuige Kalshovens geleuter over Borst, onderwijs en woniningbouw.
    Er zijn ook mensen die dagelijks met de fiets naar het werk gaan omdat ze zo verstandig zijn in de buurt van hun werk te wonen en/of omdat ze zich geen boerderette met twee auto's kunnen permitteren. Goede raad aan Kalshoven: verkoop je buitenhuis en koop een appartement op de Wibautstraat. Je kunt lopend naar je werk en je vrouw kan met de tram. Je kunt je auto's wegdoen en je hoeft je ook niet meer kwaad te maken dat de wallenkant weer niet is gemaaid. Prettig neveneffect: de Volkskrantlezer blijft gespeend van je luxeproblemen.

De Volkskrant, 29-06-2002, ingezonden brief (auteur niet vermeld)

Beetje dom

In zijn column beschrijft Frank Kalshoven zijn beklagenswaardige doch zelf gekozen lot. Als bewoner van een 'boerderette' ergens in een negorij achter Hoorn voegt hij zich regelmatig (na de spits!) in de file naar zijn werkadres in Amsterdam. Het alternatief, het openbaar vervoer, zou te veel tijd kosten!
    Hoewel er zeker aan het openbaar vervoer nog veel is te verbeteren, biedt het hem toch de mogelijkheid om vanaf het station Hoorn in ongeveer 50 minuten zijn werkadres te bereiken. Deze openbaar vervoerreis kan worden vooraf gegaan door een gezond fietstochtje of een korte autorit van zijn 'boerderette' naar het station. In de trein heeft hij dan alle tijd om rustig zijn krant te lezen en om zo nodig - niet handsfree - te bellen. Ten slotte zal zijn gezondheid medio 2003 nog verder in bescherming worden genomen door het door minister Borst uitgevaardigde rookverbod in openbare ruimten waartoe ook de trein blijkt te behoren.
 

Red.:   Let vooral ook nog op die opmerking van Kalshoven over het roken. Typisch de emoties en moraal van iemand die tijdens de watersnood op de dijk staat en klaagt over het slechte onderhoud, en na jarenlange litanieën over het moeten betalen van de dijkbelasting. Pure onderbuikgevoelens die geen enkele and hebben met de werkelijkheid, maar met sterke anti-overheid emoties. Een moraal later bekend geworden als het neoliberalisme.


Naar Kalshoven, analyse  , Economie lijst , Economie overzicht , of site home .