William Blake: Infant Joy

De derde mysticus waar Theun de Vries in zijn werk Vox Humana over schrijft is William Blake. Deze 18e/19e-eeuwse Engelsman verenigde in zich een theoloog, een dichter en een beeldend kunstenaar. 
    Theun de Vries omschrijft Blake als een natuurtalent (hij begint al op 12-jarige leeftijd begint op hoog niveau te dichten en schilderen) dat zich in het losbandige Londen aan het eind van de 18e eeuw absoluut niet thuisvoelt. 'De burgerij raast zich uit in excessen, die men gerust vulgair kan noemen. Deze teugelloosheid(...) kon in Engeland, (door het feit dat het een eiland vormt) nog onbedwongener zijn dan elders' (Vox Humana, Van Loghum Slaterus, 1941, p.40). 'Londen telt in 1800 meer bordelen dan kerken, scholen en hospitalen; vele daarvan zijn ingericht naar de eis van speciale geslachtelijke afwijkingen; sommige bevolkt met kinderen, met minderjarige jongens.'(ibid).
    Tussen zijn stadgenoten leidt Blake een heremietenbestaan als graveur en bewonderaar van de groten der Renaissence, Michelangelo, Dürer en Rafaël. Deze Blake, door zijn omgeving onbegrepen, trouwt een analfebtische vrouw, Catherina Butcher, die hij leert lezen en schrijven en zijn trouwste bewonderaar wordt. In het buitenhuisje in Felpham aan zee, van zijn andere bewonderaar, vriend en kunstminnaar Hayley kan hij naar hartelust en ongestoord dichten, tekenen en etsen. Hij componeerde ook, maar helaas zijn deze composities nooit op papier gezet (Blake beheerste het notenschrift niet). Blake was religieus, maar niet in de traditionele zin des woords. 'Blake kent slechts de synthese, alle leven samengevat in een spel van goddelijke kracht.'(ibid, p.47).Ook de politieke ontwikkelingen van dat moment parkeerde hij in zijn levensvisie.

De Franse Revolutie en de Amerikaanse onafhankelijksstrijd zag hij als symbolische, als visioenen van levensgeluk en bevrijding als een gigantische omwenteling der natuur! De Vries, die zijn sympathie voor het communisme niet onder stoelen of banken stak, neigt hierin de bewonderenswaardige Blake te zien als 'een metaphysicus van een soort utopisch communisme.' (ibid., p.47). Blake creëert in Felpham met zijn gedichten en tekeningen zijn eigen wereld, een Utopia. Terug in Londen raakt hij verbitterd over de weerbarstige, ranzige werkelijkheid. uiteindelijk legt hij zich erbij neer en vanaf 1810 houdt hij het dichten voor gezien en stort zich op de tekenkunst. Wat Theun de Vries het meest in Blake intrigeert is zijn ongrijpbaarheid. Of zover hij het begrip mysticus in het algemeen stelt: 'Voor den mysticus echter is geen grens, geen hoog of laag, geen ver of nabij.'(ibid., p.51).
    Blakes pure ziel wordt door De Vries geïllustreerd met zijn Infant Joy (uit de Songs of Innocence):
"I have no name:
I am but two days old'.
What shall I call thee?
"I happy am
Joy is my name".
Sweet joy befall thee!

Bij Blake dan ook geen starre godsbeleving. Geen scheiding tussen goed en kwaad. God schiep dag en nacht. 'Blake weet niet van gods-verrukking, hij kent alleen de verzoening, het opgeheven zijn in de harmonie der dingen.'(ibid., p.53). De Vries beschrijft met zijn schets van Blake de onbevangenheid die hij, wij het meest waarderen in de mens, maar die we zo weinig ontmoeten.