Geen tunnelvisie maar een blinde vlek

'Wat was de kleur van het T-shirt dat ze aanhad, zwart of wit?' vroegen de rechercheurs die de Schiedamse parkmoord onderzochten. 'Zwart' zei de verdachte. 'Kom nou, je weet net zo goed als wij dat het wit was' zeiden de rechercheurs. 'Oké, dan zal het wel wit zijn' zei de uitgeputte verdachte.
    In het proces-verbaal werd opgenomen dat de verdachte verklaarde dat het slachtoffer van de moord een wit T-shirt droeg. Voor de rechter weer een nieuw stukje bewijs. Hoe wist de verdachte anders dat het T-shirt wit was?
    Zo is ongeveer ook de werkwijze van de economieredactie van de Volkskrant om aan te tonen dat de kosten van de vergrijzing uit de hand lopen en worden afgewenteld op de werkenden.
    Vorige week verscheen er een rapport van 65 pagina's van de Themacommissie Ouderenbeleid van de Tweede Kamer. Opvallend in het rapport was dat politiek Den Haag kennelijk afstand begint te nemen van alle doemscenario's over de financiële gevolgen van de vergrijzing. Aan de houdbaarheid van voorzieningen voor ouderen worden zegge en schrijve twee pagina's gewijd. Over zorg- en welzijnsvoorzieningen zegt de commissie dat deze met de juiste maatregelen houdbaar zijn. Over de toekomstbestendigheid van pensioenvoorzieningen en de AOW zegt de commissie voorzichtig dat 'als de premielast van de AOW de draagkracht van jongere generaties te boven gaat, de AOW verder gefiscaliseerd zal moeten worden'.
    Ondanks deze terughoudendheid opent de Volkskrant (7 december) met de kop 'Rijke oudere betaalt mee aan AOW'. Met als onderkop: 'Plan om 65-plusuitkering betaalbaar te houden'. In het artikel wordt gesteld dat de commissie voorstelt de AOW te fiscaliseren. Dat wil zeggen dat AOW'ers zelf ook AOW-premie moeten gaan betalen. De voorwaardelijkheid die de commissie aan verdere fiscalisering stelt, is aan Douwe Douwes en John Wanders, de schrijvers van het artikel, niet besteed. Want, zo schrijven zij: 'Dat de AOW bij ongewijzigd beleid op termijn onbetaalbaar wordt, is onomstreden. De algemene oudedagsvoorziening komt nu ten laste van de bevolkingsgroep onder de 65.'
    Hoe is het mogelijk dat ze zoiets kunnen schrijven? Lezen ze zelfs hun eigen krant niet? Daarin is namelijk wekenlang gediscussieerd over de betaalbaarheid van de AOW. Daaruit kwam naar voren dat het nauwelijks voor bestrijding vatbaar is dat de 65-plussers door hogere belastingafdrachten de hogere AOW-uitgaven als gevolg van de vergrijzing zelf financieren. Nu het kabinet aan de goednieuwsshow is begonnen had zelfs Zalm er afgelopen dinsdag in de Eerste Kamer geen moeite mee dat te erkennen (NRC Handelsblad, 13 december). Hoezo onomstreden?
    Ook de stelling dat de algemene oudedagsvoorziening ten laste komt van de bevolkingsgroep onder de 65 is in strijd met de waarheid. Zeven jaar geleden werd besloten de AOW-premie te bevriezen op ongeveer 18 procent. Juist om k voorkomen dat de werkenden zouden worden opgezadeld met de stijgende AOW-uitgaven. Die stijging wordt nu betaald uit de belastinginkomsten. Zodat nu al ongeveer een kwart van de AOW uitgaven uit belastingen wordt gefinancierd. Dat percentage zal in de komende jaren steeds verder oplopen.
    Die vorm van fiscalisering van de AOW is veel rechtvaardiger dan de fiscalisering die GroenLinks en de PvdA voorstaan. Die partijen willen de AOW-premie afschaffen, zodat de AOW volledig uit belastinginkomsten wordt betaald. Dat voorstel wordt verkocht onder het motto: 'de rijke ouderen moeten meebetalen aan de AOW'. Daarmee wordt gesuggereerd dat de afschaffing van de AOW-premie en het evenredig verhogen van de belastingtarieven alleen de rijke AOW'ers treft. Dat is een leugen. Volgens berekeningen van het ministerie van Sociale Zaken (zie. het rapport De inkomenspositie van ouderen no. 230, januari 2002 blz. 24 en 25) zal een AOW'er met een aanvullend pensioen van 4500 euro per jaar bij fiscalisering al een koopkrachtverlies leiden van ongeveer 2,5 procent. Het grootste koopkrachtverlies doet zich voor bij mensen met een aanvullend pensioen tussen de 4500 en 18.000 euro per jaar. Die leveren 8,7 procent koopkracht in. Hoezo rijke AOW'ers?
    Natuurlijk kan men lagere inkomens compenseren voor koopkrachtverlies. Maar als men die compensatie zou uitbreiden tot en met modaal levert de maatregel bijna niets meer op.
    Daar staat tegenover dat bij voortzetting van het huidige beleid rijke AOW'ers wel relatief het meeste bijdragen. Zij betalen immers een marginaal tarief van 52 procent? Het voordeel van de huidige methodiek is ook dat alle rijken gelijk worden 'behandeld', of ze nu gepensioneerd zijn of niet. .
    Wat mij het meest stoort in de discussie over de kosten van de vergrijzing is de onuitgesproken opvatting dat toekomstige gepensioneerden best wat kunnen inleveren omdat ze zo veel gespaard hebben. Wat is toch de rechtvaardiging om spaargeld van toekomstige gepensioneerden over te hevelen naar werkenden, terwijl ook in de toekomst de werkenden het beter zullen hebben dan de gepensioneerden?


Terug naar Volkskrant economie, bronnen , Media lijst , of naar site home .