Het Rijnlandmodel en het communisme

Het Rijnlandmodel benadrukt vooral de waarde van de samenwerking binnen de maatschappij. Deze opvatting heeft ook tegenstanders, de individualisten. Onder hen zijn mensen die het positief bedoelen, in variabele hoeveelheid, maar dus ook veel die het niet zo positief bedoelen. Deze laatsten hebben een ultiem wapen in hun niet-goedbedoelde bezwaren tegen het Rijnlandmodel: de vergelijking met het communisme. In zekere zin hebben ze gelijk: vanuit het standpunt waar we met onze Nederlandse maatschappij nu, anno 2005, zijn, is een beweging naar het Rijnlandse model een stap in een richting waarin zich ook het communisme bevindt.

Wie dat een steekhoudend argument vindt, wordt eerst verzocht naar de andere kant te kijken. Nederland was in de jaren vijftig, zestig en zeventig veel meer een Rijnlandse samenleving dan het nu is. Er zijn op het ogenblik waarschijnlijk niet heel erg veel mensen meer te vinden die vinden dat we sinds die jaren zeventig qua maatschappelijke sfeer vooruit zijn gegaan, ondanks onze toegenomen materiële welvaart. De groep die wel vindt dat we er aanzienlijk op vooruit zijn gegaan, is waarschijnlijk dezelfde als de groep die daar het meest van geprofiteerd heeft: de rijken en de top.

De toename van rijkdom in de top en verlies van maatschappelijke waarden is geen toeval. In belangrijke mate is er sprake van een directe uitruil tussen deze twee zaken. Wie voorbeelden wil van dit proces, kan terecht in het oosten. De landen van het voormalige Oostblok hebben in hogere mate en in kortere tijd meegemaakt wat wij in mindere mate en langere tijd hebben ondervonden. Hoe dat voelt wordt beschreven door de Oost-Europa correspondent van de Volkskrant, die moeilijk van communistische sympathieën verdacht kan worden uitleg of detail . Anders kent u waarschijnlijk zelf wel de berichten uit Rusland: sinds de val van de Sovjet-Unie zijn de gepensioneerden aan de bedelstaf geraakt en de sociale en andere maatschappelijke voorzieningen goeddeels verdwenen, terwijl een kleine groep in het westen honderden en mogelijk duizenden miljarden aan het opfeesten is uitleg of detail . Het leidt geen enkele twijfel dat er een direct verband is tussen de hoeveelheid reguliere misdaden in een land, en de hoeveelheid kapitalisme, waar kapitalisme staat voor onbegrensde inkomensverschillen uitleg of detail . Dit laat meteen zien in welke morele hoek we het verkrijgen van grote hoeveelheden geld moeten plaatsen: in die van de gelegaliseerde misdaad. Het leidt ook weinig twijfel dat in toekomstige tijden de morele hoek waarin dit soort mensen gezet worden dezelfde hoek is waarin mensen als Ludovico Sforza en Cesare Borgia staan .

Voor wat overeenkomstige berichten over de communistische wereld,zie hier uitleg of detail .


Naar Rijnlandmodel en Anglicisme , Rijnlandmodel, lijst , Rijnlandmodel, overzicht , of site home .