Hulp en mentaliteit

7 jan.2011

Ontwikkelingshulp heeft geen zin, als de ontvanger de mentaliteit mist om een redelijke maatschappij op te bouwen. Een stelling die bij "hulpverleners", solidariteits- , en diverse andere soorten ideologen onmiddellijk de oren zal doen sluiten, want die gaan er onverbiddelijk van uit dat ieder mens en iedere cultuur volkomen gelijkwaardig is en ze allemaal even bereid zijn om samen met zijn even goede medemens het paradijs op aarde te scheppen. Hetgeen ze alleen niet lukt omdat ze op een kale rots leven, en iedere dag de schurken uit het westen datgene komt stelen dat ze met de grootst mogelijke moeite uit die kale rots hebben weten te persen (de volgende citaten staan niet in originele volgorde):

 
Uit: De Volkskrant, 07-01-2011, Iñaki Oñorbe Genovesi

Haïti in jaren nog niet puinvrij

Op 12 januari vorig jaar verloren 220.000 Haïtianen het leven bij een allesverwoestende aardbeving. Het eerste deel van een korte serie.

...    Nu moet gezegd worden dat de meeste Haïtianen maar weinig interesse tonen in de vele brokstukken en vuilnishopen die nog altijd in vrijwel alle straten van Port-au-Prince zijn te vinden. Door de ravage kunnen ook veel stukken grond niet van puin worden vrijgemaakt om zo nieuwe woningen te bouwen voor de honderdduizenden Haïtianen die nog in tentenkampen leven.
    Maar de brokstukken en vuilnishopen bemoeilijken ook bijvoorbeeld het Rode Kruis bij haar inspanningen om zoveel mogelijk latrines neer te zetten. Openbare toiletten die essentieel zijn in de strijd tegen de cholera-epidemie, die sinds eind oktober ruim 158 duizend Haitianen ziek heeft gemaakt en waaraan 3.500 Haïtianen zijn bezweken.
    Confronteer Haïtianen op straat met deze realiteit en de meesten halen hun schouders op. Ook als je ze vertelt dat de Haïtiaanse regering en non-gouvernementele organisaties schatten dat het zeker nog twee tot drie jaar kan gaan duren voordat al het puin en afval als gevolg van de aardbeving zal zijn opgeruimd. En dat de echte pessimisten zelfs vrezen dat het in het huidige tempo - slechts 5 procent van het puin is sinds de aardbeving geruimd - nog zeker zeven jaar kan gaan duren voordat Port-au-Prince en andere getroffen stadjes helemaal 'puinvrij' zullen zijn.    ...


Red.:   Ofwel: de Haïtianen doen datgene niet dat ze overduidelijk wel kunnen doen om zichzelf te helpen: het ruimen van puin uit de straten. Of in de woorden van één van hen die wel iets doet:
 

  'Wij doen tenminste iets voor ons land', zegt de 42-jarige Roger Lindor geëmotioneerd. 'De meeste Haïtianen zitten te niksen bij hun tenten. Ze kaarten of dominoën de hele dag. 

En waarom doet deze enkeling, en nog een paar anderen, iets:
 

  de vele zogeheten cash-for-work programma's die diverse non-gouvernementele organisaties en ook het UNDP, de ontwikkelingsorganisatie van de Verenigde Naties, hebben opgezet. Voor zo'n 5 dollar per dag, het Haïtiaanse minimumloon, helpen mannen en vrouwen met het schoonvegen van straten, het schoonmaken van afwateringskanalen en het verwijderen van puinresten.  

Niet-werken om jezelf te helpen is een teken van slechte mentaliteit. Afgeven op degenen die je wel proberen te helpen is daarvan een definitief bewijs:
 

  Breek Womane Omeus de bek niet open over de internationale hulp aan zijn geteisterde land. Gek wordt de 29-jarige Haïtiaan van alle buitenlandse organisaties die hun bijdrage proberen te leveren aan de in zijn ogen 'vrijwel mislukte wederopbouw van Haïti' na de zware aardbeving, op 12 januari precies een jaar geleden.
    'De meeste organisaties hebben geen idee wat ze doen, waardoor hun hulp niet terechtkomt bij de getroffen mensen die deze het hardst nodig hebben', roept Omeus, terwijl mannen en vrouwen om hem heen driftig knikken.   ...

Wat het is dat de mensen in Haïti het hardst nodig hebben, staat niet expliciet vermeld, dus we zullen er naar moeten raden. Een ding weten we al: het is niet werken om iets voor zichzelf gedaan te krijgen. Het zou naast het niet-werken het al genoemde kaarten of dominoën kunnen zijn. Maar dat doen ze kennelijk al, dus dat is het ook niet. Misschien is het wel helemaal niet iets materieels....
     Enfin, we zullen er niet langer omheen draaien: wat Omeus en zijn mede-Haïtianen willen dat ze niet openlijk durven vragen, is natuurlijk respect. Kijk maar eens hoe hij over de hulpverleners denkt:
 

  'De meeste organisaties hebben geen idee wat ze doen, ..., roept Omeus, terwijl mannen en vrouwen om hem heen driftig knikken. 'Bovendien zijn er buitenlanders die helemaal niet geïnteresseerd zijn in wat wij Haïtianen echt nodig hebben, maar gewoon hun eigen hulpdoelen nastreven.'

En waarom denkt hij dat over die hulpverleners: omdat die datgene doen wat ze zelf niet willen doen:
 

  'Alsof wij Haïtianen niet zelf in staat zouden zijn om de blokken cement van de ingestorte gebouwen weg te halen en de straten weer vrij van afval te krijgen', aldus Omeus, een van de leiders van de Haïtiaanse burgerbeweging Temple Master Grand Haiti.

Slechte mentaliteit. Zo niet erger.
    Er zijn dus meerdere redenen om hier geen hulp te bieden: de praktische van "het werkt niet" en "het is contraproductief". Maar ook een paar principiële: Is het evolutionair juist om deze duidelijk andere en "even waardevolle" (volgens de ideologen) cultuur van kaarten en dominoën te willen doen overgaan in de westerse eenheidscultuur van werk in het zweet uwes aanschijns? En ten tweede: Is dit moreel juist, want lijkt het niet heel erg op de koloniale houding van kerstening?
    Van elders op de website, wat aanvullende voorbeelden over de arbeidsmentaliteit:


Uit: De Volkskrant, 30-09-2006, door Linda Polman

Jonge avonturiers moeten thuis Afrika opbouwen

Zolang Europa de illusie levend houdt dat bootmigranten hier een toekomst hebben, zal Afrika zijn jonge mannen blijven verliezen, meent Linda Polman.


Tussentitel: Afrika barst van de mooie kansen op winst, die blijven alle onbenut

...   Hoe vaak ben ik niet tegen de muur van ongeloof in de toekomst in Afrika opgelopen? Had ik bijvoorbeeld een muurtje dat hoger moest. Sprak ik met de buurtmetselaar af dat ik hem 30.000 leones (10 euro) zou betalen als de klus af zou zijn. Ik gaf hem 10.000 leones om cement te kopen en zag hem nooit meer terug. In zijn Afrikaanse redenering had hij 10.000 leones gescoord, terwijl ik het niet anders kan zien dan dat hij 20.000 leones verloor en bovendien de kans had verspeeld op vervolgklussen.
    De metselaar is typerend voor Afrikaanse vaklieden. ...


Uit: De Volkskrant, 18-07-2007, door Olav Velthuis

‘Als je ze betaalt, blijven ze weg tot het geld op is’
 
Niet de erfenis van het kolonialisme, de Koude Oorlog, de slavenhandel of de Europese landbouwsteun, maar het belabberde Afrikaanse arbeidsethos is debet aan de onderontwikkeling van Afrika. Dat stelt Toon van Eijk, tropisch landbouwkundige en ontwikkelingsconsultant.

Wat is er mis met dat Afrikaanse arbeidsethos?
‘Als je ze uitbetaalt, komen ze niet meer totdat het geld op is. ...


Uit: De Volkskrant, 15-01-2011, door Hans Moleman

Reportage | Zambia, de melkkoe van China

Eeuwig aftapkraantje voor grondstoffen

Het is een gewone dinsdagavond, maar de bovenzaal van het Edinburgh Hotel in Kitwe zit vol. ...
   Het hotel is de laatste jaren van kleur verschoten. Eens zaten in de lobby van deze oude parel van de Zambiaanse koperstreek Britse kolonialen aan de gin-tonic. ...
   Nu zijn Chinezen en Indiërs de nieuwe stamgasten in Kitwe, de koperhoofdstad van Zambia. Het hotel, vlak om de hoek bij de modderige inheemse markt, is eigendom van een Indiër. De bovenzaal is verhuurd aan een Chinees casino. Aan het hoofd van de roulettetafels zitten jonge Chinezen, die in een schriftje nauwgezet bijhouden op welke getallen het balletje valt.   ...
   Vele honderden Chinezen wonen tegenwoordig in Kitwe, en bijna allemaal hebben ze met de koperwinning te maken. Het Edinburgh Hotel is de enige locatie waar de Chinezen graag komen. 'Ze mengen zich zelden onder de Zambianen', zegt een vaste klant van nachtclub Cinderella, pal tegenover het hotel.
    De Cinderella komt pas op stoom als het in het casino tegen sluitingstijd loopt. Zambiaanse hiphop knalt door de schaars verlichte ruimte, mannen en vrouwen draaien heupwiegend om elkaar heen. Aan een tafeltje zitten twee Indiërs, de rest van de cliëntèle is zwart. Een student van de mijnbouwschool weet waarom: ‘Chinezen werken en gokken, Zambianen dansen.’   ...
    Lunchtijd in Chinees restaurant Jouw Wereld. De tv staat op CCTV 4, de Chinese wereldomroep, aan de stamtafel rouleren op een grote draaischijf schotels met heerlijkheden van thuis. De mannen aan tafel vormen een aardige doorsnee van de Chinese gemeenschap in Kitwe. Twee zijn manager in de koperbranche, twee zijn van een staalconstructiebedrijf. De vijfde disgenoot heeft een transportbedrijf.   ...
    De vaste gasten van Jouw Wereld zijn naar Afrika gekomen om geld te verdienen. In Zambia lukt dat aardig, melden ze. Er is wel meer concurrentie gekomen, van nieuwe Chinezen en ook van Indiërs, die hun eigen grote kopermijn bij Kitwe hebben. Alleen van Zambiaanse concurrentie hebben ze eigenlijk geen last.
    Waar dat aan ligt? 'De mentaliteit', zegt de staalman. 'Gebrek aan opleiding', zegt de mijnman. 'Zambia heeft maar twee universiteiten.'


Red.:    Waar het in ieder geval niet aan ligt, is aan geld:


Uit: De Volkskrant, 26-07-2011, AFP, Reuters, AP

Voor 1,1 miljard is de honger weg

De komende twaalf maanden is 1,1 miljard euro nodig om een einde te maken aan de hongersnood in de Hoorn van Afrika. Directeur-generaal Jacques Diouf van de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties, heeft dat maandag gezegd in Rome tijdens crisisberaad over de gevolgen van de droogte in het oosten van Afrika.   ...


Red.:    Een schijntje, natuurlijk, 1,1 miljard - op de schaal van een land. Vertaald in effectieve arbeid van miljoenen mensen is het absoluut niets. Waaruit direct volgt dat die miljoenen mensen hopeloos ineffectief in hun arbeid zijn. Een kwestie van cultuur en mentaliteit. Te veel fokken (van mensen!) , en in dit gebeid de vrijwel volledige afhankelijkheid van veeteelt. Het zijn voor het overgrote deel veehoudende nomaden. Trotse veehoudende nomaden. Die niet dood gevonden willen worden als landbewerker:


Uit: De Volkskrant, 06-07-2011, van correspondent Kees Broere

Weer droogte en honger bij nomaden van Afrika

Door droogte, het gewapend conflict in Somalië, gestegen voedselprijzen en kortzichtigheid dreigt opnieuw hongersnood in de Hoorn van Afrika.

Tussentitel: Dit is de ergste voedselcrisis van de 21ste eeuw | Jane Coking - Woordvoerder Oxfam

Door droogte in de Hoorn van Afrika dreigt een voedseltekort voor mogelijk twaalf miljoen mensen. Dat stellen diverse internationale hulporganisaties. De getroffenen zijn voornamelijk nomaden met vee in delen van Noord-Kenia, Ethiopie, Djibouti en Somalië. Volgens sommige berichten is al meer dan de helft van hun vee overleden.
    'Dit is de ergste voedselcrisis van de 21ste eeuw', aldus Jane Cocking van het Britse Oxfam. 'We maken ons serieuze zorgen over de grote aantallen levens die binnenkort verloren kunnen gaan.'   ...


Red.:   Waarna het nog enige tijd doorgaat met het overbekende jammeren.
    Daarna komt het rijtje "oorzaken":

  Voor de crisis zijn verschillende oorzaken. Op de eerste plaats het uitblijven van regen, soms in gebieden waar het twee jaar geleden ook al te droog bleef. ...
    Maar voor de huidige situatie in de Hoorn van Afrika gelden ook andere factoren. Zo is er het gewapende conflict in Somalië tussen de overgangsregering en de radicaal-islamitische beweging al-Shabab. Daardoor kunnen mensen steeds moeilijker bij voedsel komen. ...
    Bovendien kan een groeiende groep mensen het steeds duurdere voedsel niet meer betalen. In Kenia bijvoorbeeld is het basisvoedsel maïs de afgelopen tijd bijna in prijs verdubbeld - zeker ook omdat speculanten voorraden achterhouden.

En dan tenslotte op tweederde van het artikel, komt de waarheid boven tafel:

  Het probleem ligt voor een deel bij de bevolking zelf. De nomaden in de Hoorn van Afrika voelen zich minder kwetsbaar als zij veel kinderen krijgen, maar moeten dus ook steeds meer monden voeden. En steeds weer, ondanks waarschuwingen, grijpen zij periodes van minder of geen droogte aan om hun veestapels veel groter te laten worden dan levensvatbaar is. 

Dit is natuurlijk oorzaak nummer één, twee drie en vier. Want als je in goede tijden het aantal mensen en vee laat oplopen tot het maximaal haalbare is de ramp bij het aanbreken van de slechte tijden even voorspelbaar als het opkomen van de zon.
    Een rationele benadering laat onmiddellijk zien wat we hier stellen;


Uit: De Volkskrant, 20-12-2011, van verslaggever Gerard Reijn

Interview | Ontwikkelingseconoom Esther Duflo

'Meer geld betekent niet altijd meer eten'

In India eten arme mensen minder als ze rijker worden, ontdekte Duflo. 'Hulp is niet de kern van het probleem.'

De discussie over ontwikkelingshulp is sterk ideologisch geladen. Hulp is een dure plicht en het enige dat werkt, stelt ontwikkelingseconoom Jeffrey Sachs. Het doodt het eigen initiatief en het helpt geen bal, werpen vakgenoten William Easterly en Dambisa Moyo tegen.
    'Laten we nou eens onderzoeken wat er werkt en wat niet', zegt Esther Duflo. Zij is een van de prominentste vertegenwoordigers van een nieuw slag ontwikkelingseconomen, de Randomista's. Geen romantische bende guerrillero's, integendeel: de Randomista's zijn genoemd naar de randomized controlled trial, een onderzoekstechniek die door medicijnenfabrikanten wordt gebruikt om medicijnen te testen. De te onderzoeken groep mensen wordt door het lot in tweeën gedeeld. Met de ene helft wordt een experiment uitgevoerd, de andere helft is de controlegroep.
    Dan blijkt de wereld soms verrassend. Wat gebeurt er als je de allerarmste Chinezen korting geeft op de rijst waaraan ze het grootste deel van hun geld uitgeven? Dan eten ze minder rijst. En meer garnalen.
    Wat gebeurt er als je meisjes in Oost-Afrika tijdens de anti-aidscampagne vertelt dat ze geen seks voor het huwelijk moeten hebben? Dan gaan ze jonger trouwen, meestal met een oudere man omdat die geld heeft. En krijgen ze eerder aids. En kinderen.   ...


Red.:    Conclusie: het ligt aan de cultuur. En direct in het vervolg: ze doen als ze doen niet omdat ze arm zijn, maar ze zijn arm omdat ze doen als ze doen.

  In uw boek stelt u dat honger helemaal niet het probleem is van te weinig eten, maar van verkeerd eten.
'Ja, ook arme mensen hebben bijna altijd genoeg geld om genoeg calorieën naar binnen te krijgen. Maar het is een stuk lastiger om voldoende vitamines en mineralen naar binnen te krijgen.

Wat precies hetzelfde geldt in Nederland, waar net is vastgesteld dat lagere inkomens ongezonder eten,. En dat is beslist niet omdat ze geen beter eten kunnen krijgen, maar zich makkelijker tot slecht eten laten verleiden. Hun dik-zijn ligt aan hun cultuur.
    En waarom wil men niet luisteren:

  Uw benadering klinkt erg technisch. Terwijl het debat over ontwikkelingshulp uiterst heftig en politiek is.
'Dat is ook meteen het probleem van die discussie: dat het over hulp gaat. Hulp is niet de kern van het probleem. De meeste armen in de wereld wonen in China en India, en die krijgen vrijwel geen hulp. En zelfs van de Afrikaanse landen komt maar 15 procent van de overheidsbudgetten van buitenlandse hulp.
    'Dus dat Easterly en Sachs met elkaar overhoop liggen over het nut van hulp: het zal wel. Daar blijf ik vandaan. Het gaat erom beleid te ontwikkelen dat werkt.' .

En men lult maar door ...


Naar Ontwikkelingshulp  , Ontwikkelingshulp, lijst , Algemeen overzicht , of site home .