Bronnen bij Innovatie: Maarten Huygen

1 apr.2015

De stand van zaken rond innovatie is een perfecte weerspiegeling van de houding in Nederland ten opzichte van de bètavakken en betamensen in het algemeen. Waarnemer/journalist Maarten Huygen schrijft het op - natuurlijk in het NRC want de Volkskrant is volstrekt alfa en anti-beta uitleg of detail :
 

Uit: NRC Handelsblad, 18-06-2005, rubriek De reizende commentator, door Maarten Huygen

De Hollandse wereldfaam in natuurkunde loopt ten einde

Aziaten nemen het onderzoek over en zullen daar later ook de winst van opstrijken, vindt Maarten Huygen die als commentator reist door de samenleving.

Later op de dag, toen de rusteloze schoolklassen al waren weggeëbd zag ik ze komen: asceten, ware aanbidders van de zuivere wetenschap, mannen met eenvoudige sandalen of sportschoenen, kleurige windjacks, rugzakjes en soms baarden. Non-conformisten die je nooit in een soapserie ziet geportretteerd. Aandachtig vroegen ze aan de studentvrijwilligers over de laserstraal die als een pincet een bacterie kan vangen, zodat je hem uitvergroot kunt bekijken, of de tunnelmicroscoop, waarmee je in het echt kunt zien hoeveel atomen passen op de punt van een naald.
    Maar het is geen mode meer.
    Deze prachtige tentoonstelling met gefingeerde meteoorinslagen, nagebootste draaiingen van luchtstromen in het weer opende het feest van de natuurkunde in het wetenschappelijke Nemo, dat als de voorplecht van een schip uit het Amsterdamse Oosterdok oprijst. ... deze week was er ter gelegenheid van de opening van het wereldnatuurkundejaar de tentoonstelling Science Untimited. De Europese Unie gaf 700 miljoen en de Nederlandse overheid 200 miljoen om met activiteiten door het hele land de belangstelling voor de natuurkunde te wekken. Philips toonde er natuurkundige toepassingen van in Nederland ontworpen digitale röntgenapparaten en driedimensionale televisie.    ...


Red.:    Wanhopig, in Nederland, want:

Maar de meeste mensen dromen eerder van het verschijnen op de televisie dan dat ze er zelf één willen ontwerpen.

Een houding die voornamelijk aangewakkerd wordt door de media. Bezet door alfa-mensen.
Misschien helpt natuurkundig amusement.

Wanhoop. Zolang alfa's de baas zijn van beta's en meer verdienen:
Alleen in landen die arm zijn aan entertainment als Rusland, India of China zoeken massa's jongeren nog hun toekomst in de abstracte bètavakken. Maar in de entertainment-rijke landen willen de studenten aan de universiteit iets met mensen. Mensen aansturen of eraan verdienen (bedrijfs-of bestuurskunde, economie), met mensen communiceren (communicatiewetenschappen), mensen genezen, verzorgen of mensen bestuderen in de menswetenschappen. Wiskundeboeken worden volgepropt met mensen.

Rekenonderwijs is voor een groot deel verworden tot taalonderwijs.
Ik hoor het van vwo'ers die voor de richting Natuur en Techniek zijn geslaagd: natuurkunde is saai, kost veel extra werk dat niet extra wordt beloond. Nerds die je nooit in de disco tegenkomt. Aziaten en Russen willen nog ploeteren als ze minder talent hebben voor exacte vakken, maar Nederlanders hebben het er niet voorover. Sinds de jaren zestig en zeventig is het aantal exacte wetenschappers gestaag gedaald. Terwijl de Nederlandse natuurkunde al eeuwenlang toonaangevend is, komt nu zeventig procent van de promovendi uit het buitenland. We zijn als de derde generatie van de familie Buddenbrooks in de gelijknamige roman van Thomas Mann.

Precies. En ook dat gaat, bij gelijkblijvende trends, slecht aflopen:
De eerste generatie sticht het bedrijf, de tweede breidt het uit en de kleinzoon amuseert zich alleen maar, zodat het bedrijf instort.

En het zit fout aan alle mogelijke kanten:
Toch zijn natuurkundigen interessantere gesprekspartners dan menig mens- of managementkundige. Ze hebben een open wetenschappelijke houding. Ik was het eens met de lofrede op natuurkundigen van ir. Ad Huijzer, de technologiechef van Philips: 'brede specialist', 'brug naar diverse disciplines', 'architect van nieuwe concepten'. Als intermezzo legden natuurkundigen in slechts twee minuten hun onderzoek naar kernfusie, radiogolven uit de ruimte, robots, brandstofcellen en kleine celmotortjes uit.

Vroeger was het ook anders:
Hoezo is Nederland alleen handelsland, zoals economische deskundigen ons willen doen geloven? Onderzoek en technologie hebben altijd een groot deel van de economie uitgemaakt, zeker in de Gouden Eeuw. De uitvinding van de microscoop, de unieke aangroeiwerende platen onder schepen. En nu zouden Nederlanders alleen nog maar hoeven te 'kelneren' voor producenten en uitvinders die elders in de wereld werken?

Ja. De alfa's zijn de baas geworden.
Bedrijven doen te weinig research omdat er te veel bedrijfskundigen en te weinig onderzoekers zitten. Shell liet op spectaculaire manier zien wat er kan gebeuren als je inteert op onderzoek.

Shell had veel ingenieurs vervangen door alfa-managers en ging snel bergaf qua resulltaten een moest als een haas die alfa's weer ontslaan en terugvervangen voor ingenieurs (gedaan door Jeroen van der Veer).
    Nu richting conclusies:
 De grootste doorbraken ontstaan als researchers de ruimte krijgen voor fundamenteel onderzoek en niet de volgende dag al winst hoeven te laten zien aan een innovatieplatform van mensenaanstuurders.
 
Dit slaat vooral op de boevenbouw van het wetenschappelijke onderzoek: dat aan de universteiten.
 Nu zijn westerse bedrijven steeds meer afhankelijk van research in het Verre Oosten, maar de Chinezen of Indiërs zullen de opbrengst van hun uitvindingen niet in de eeuwigheid door westerse bedrijven laten afromen.

De praktische kant.
 Managen is bureaucratisch en saai, uitvinden opwindend.

De persoonlijke en psychologische kant.
 Leve de belangeloze nieuwsgierigheid van de nerds.

De visionaire, beschavings, kant.
    Wat stellen de alfa's daar tegenover? Antwoord: veel gelul in de iPhones die de bèta's hen gegeven hebben.


Naar Innovatie, personeelsselectie , Innovatie , Innovatie lijst , Wetenschap lijst , Wetenschap overzicht , of site home .