Bronnen bij Media, hetzes, Fortuyn: uitspraken

Het aantal, de variatie en de inkleuring van de aantijgingen en vervloekingen richting Pim Fortuyn is dusdanig dat hier slechts een bloemlezing kan worden gegeven. We gebruiken de arbeid van anderen in deze (Post op forum op www.pim-fortuyn.nl, lijst opgesteld door Maarten, bron hier uitleg of detail ).
  Uitspraken van de politici en media over Pim Fortuyn

'Hij is volstrekt onverantwoord bezig. Misschien is Levensgevaarlijk Nederland een betere naam voor zijn partij.'
D66-minister Roger van Boxtel, 21 september 2001, geciteerd in Rotterdams Dagblad 22 september 2001

'Fortuyn kan nare ziekteen, choqueren, uitdagen, treiteren, maar veel opbouwends en positiefs heeft hij nog niet geleverd. (...) Hij is in wezen geen democraat die bouwt aan consensus-vorming tussen verschillend denkenden, maar een man die anderen zijn wil wil opleggen, het liefst vanuit het Catshuis.'
Kees Lunshof, 30 oktober 2001 in De Telegraaf

'Poldermussolini. Dat klinkt heel hard en er zullen ook weer heel wat reacties op volgen, maar geloof me: ik zie een rechtstreeks verband tussen Fortuyn, Mussolini en uiteindelijk Nietschze.
Manuel Kneepkens (Stadspartij Rotterdam/ Duurzaam Nederland), 28 november 2001, in Rotterdams Dagblad

'Jij vuile, kale nepprofessor, jij hebt de intelligentie van Adolf Hitler en de charme van Heinrich Himmler. Jij leeft van haat en daarom hoop ik dat je in die darkroom van je zo gauw mogelijk aids krijgt.'
Journalist Matty Verkamman, 22 december 2001 in Trouw

'Nog vijf peilingen, en Leefbaar Nederland heeft de absolute meerderheid. Nog tien, en Pim Fortuyn is definitief de Mussolini van de 21ste eeuw geworden.'
Columnist Jan Blokker, 30 januari 2002 in de Volkskrant

'Een van de typen die hij (psycholoog Kets de Vries, red) beschrijft is het type-Mussolini. Mij viel op dat die omschrijving precies past op de leider van Leefbaar Nederland. De ijdele leider die precies zegt wat mensen willen horen. En je ziet altijd dat mensen kritiekloos zo'n leider volgen.'
Bas Eenhoorn, voorzitter VVD, op partijbijeenkomst in Nijkerk.Geciteerd in Algemeen Dagblad 7 februari 2002

'Fortuyn maakt de weg vrij voor een ongeremde discriminatie. Voor een heel andere samenleving, waarin mensen tegen elkaar worden opgezet. (...). Hij gaat een grens over die je niet mag passeren. (...) Nederland, word wakker!'
Ad Melkert (PvdA), 9 februari 2002 op partijbijeenkomst; naar aanleiding van het Volkskrantinterview met Pim Fortuyn

'Dit is niet gewoon rechts, dit is extreem-rechts. Leefbaar Nederland, breek met deze charlatan, die jullie partij heeft gekaapt voor zijn eigen agenda.'
Paul Rosenmöller (GroenLinks), 9 februari 2002 op partijbijeenkomst

'Ik ben ongelooflijk geschrokken van de woorden van Fortuyn. Het lijkt op een combinatie van Janmaat en Dewinter die zich keert tegen het verbod op discriminatie.'
Hans Dijkstal (VVD), 9 februari 2002 op partijbijeenkomst

'Hier vlakbij, op loopafstand, staat het Achterhuis. Waar Anne Frank zestig jaar geleden, ondergedoken in erbarmelijke omstandigheden, in haar dagboek schreef: 'Ik hoop maar één ding: dat deze haat van voorbijgaande aard zal zijn. Dat de Nederlanders toch zullen laten zien wie zij zijn. Dat zij nu niet en nooit niet wankelen in hun rechtsgevoel. Want dit is onrechtvaardig!" Vanochtend heeft Pim Fortuyn dan eindelijk zijn masker afgeworpen. Nu is duidelijk wat hij wil. Een land waar mensen met een bepaald geloof, een zekere cultuur, een andere achtergrond gediscrimineerd mogen worden.'
Thom de Graaf (D66), 9 februari 2002 op partij-bijeenkomst

'Voor de lezer van Fortuyns boeken en columns in Elsevier zijn deze opvattingen niet nieuw. Maar egotripper Fortuyn is niet langer een eenzame praatjesmaker aan wie schouderophalend voorbijgegaan kan worden. Hij is de leider van een partij die de ambitie heeft deel te nemen aan de regering van ons land.'
Hoofdredactioneel commentaar de Volkskrant, 9 februari 2002

'Er zullen mensen blijven die zijn kwalijke gedachtegoed delen, maar een partij die serieus genomen wil worden, kan zich zulke haatdragende opvattingen niet veroorloven. (...) De gelukwens die hij ontving van Filip Dewinter, de leider van het extreem-rechtse Vlaams Blok, maakt duidelijk in welke hoek Fortuyns sympathisanten gezocht moeten worden.'
Hoofdredactioneel commentaar Algemeen Dagblad, 11 februari 2002

'Dat je hem extreem-rechts kunt noemen, blijkt alleen al uit het feit dat hij nu complimenten krijgt van het Vlaams Blok.'
Els Kuijper (lijsttrekker PvdA Rotterdam), 11 februari 2002 in Rotterdams Dagblad

'Fortuyn heeft al zijn stokpaardjes nog eens aangelengd tot een onwelriekende cocktail. Daarmee maakt hij in één klap duidelijk dat we met een wildplasser van doen hebben, iemand wiens blaas in de loop der jaren zo zwaar onder druk is komen te staan met de residuen van zijn troebele geest dat alleen wild om zich heen plassen verlichting kon bieden.'
Willem Breedveld, 14 februari 2002 in Trouw

'Het is verhelderend het huidige anti-islamisme te vergelijken met het antisemitisme van voor de Tweede Wereldoorlog. Vervang in het interview van de Volkskrant met Fortuyn alle woorden als Marokkaan, islamiet, islam, imam en moskee door jood, jodendom, rabbijn en synagoge en je voelt de beklemming van het antisemitisme in de jaren dertig. Toen waren de joden zondebok voor de economische crisis, nu zijn moslims zondebok voor de veiligheidscrisis. (...) Voor een extremist als Fortuyn is er in het gematigde Nederland geen absolute overwinning weggelegd. Maar op weg naar de ondergang kan hij onnoemelijk veel schade aanrichten.'
Marcel van Dam in de Volkskrant, 14 februari 2002

'Pim Fortuyn zet mensen tegen elkaar op en daarmee wordt onze samenleving niet toleranter, dus niet leefbaarder. Hij vergroot de angst onder de mensen en zaait haat'
Nico Janssens (lijsttrekker VVD Rotterdam) tijdens verkiezingsbijeenkomst. Geciteerd in Rotterdams Dagblad, 15 februari 2002

'Het Führerprinzip kan vooral in tijden van culturele crisis aanslaan. (...) Leefbaar Nederland heeft zich nu geschrokken afgekeerd van het gedrocht dat zij heeft voortgebracht, maar de partij heeft welbewust met vuur gespeeld. En intussen gaat ook weldenkend politiek Den Haag geenszins vrijuit, want dat heeft zelfde weg geplaveid voor de nieuwe Hans Janmaat.'
Jaap van Ginneken, politiek psycholoog, 16 februari 2002 in Het Parool

'De jaren dertig van de vorige eeuw heb ik niet meegemaakt, maar ik heb er wel over gelezen. Het begon met stenen gooien door de winkelruiten van eenvoudige middenstanders. Maar toen de haat eenmaal wijdverbreid was, bleek de wereld in brand te staan. Van een stad als Rotterdam bleef weinig over. De Amsterdamse grachten (...) overleefden deze jarenlange rampspoed wel, in tegenstelling tot de joodse bevolking van deze stad. Het beeldje van de dokwerker herinnert ons aan het verzet van moedige mensen die het aandurfden om 'nee' te zeggen. Rotterdam heeft naast Erasmus ook Zadkine, het beeld zonder hart. Daar denk ik aan als ik Pim zijn frivole spelletjes zie spelen.'
Redmar Kooistra, 16 februari 2002 in het Algemeen Dagblad

'Waakzaamheid tegen de onverdraagzaamheid is nu bijna 57 jaar na de oorlog weer een hoogst actueel onderwerp. Daarom is het zo goed dat we elk jaar weer opnieuw stilstaan bij wat er in Europa en in de wereld ten tijde van de Tweede Wereldoorlog gebeurde. De Februaristaking was het enige volksverzet in deze omvang in die gehele oorlog. (...) Het signaal aan de Duitse bezetter was gegeven. "Blijf met je fikken van onze Amsterdammers af." En zo moet het nu ook zijn. Ik pik het niet en zal het nooit pikken dat we straks in Amsterdam twee of meer soorten Amsterdammers hebben.'
Rob Oudkerk (PvdA), 25 februari 2001 bij de herdenking van de Februaristaking

'De kernvraag is of we ons laten leiden door angst, onverdraagzaamheid en haat of door een gevoel er samen voor te staan.'
Minister-president Wim Kok (PvdA), 27 februari 2002 op een partijbijeenkomst

'Terecht stelt Carla del Ponte dat Milosevic niet werd gedreven door nationalisme, maar door machtswellust. Voor de man die kraait dat hij de toekomstige premier van ons land is, geldt hetzelfde. Oorlogsmisdaden heeft Fortuyn nog niet begaan. Maar hoe Iaat hij straks, als hij er de macht voor heeft, zijn agenten optreden als er als gevolg van zijn gehetz, bevolkingsgroepen botsen? De uitgebrande huizen van de 'Ali baba's' in een gebalkaniseerd Rotterdam durf ik me niet voor te stellen.'
Roel van Duijn, balkanoloog en GroenLinks-kandidaat, 2 maart 2002 in het Algemeen Dagblad

'Ik heb mensen ontmoet, die denken: ben ik die kraan, word ik opgedweild?'
Ad Melkert, (PvdA), 6 maart 2002 tijdens het lijsttrekkersdebat na de gemeenteraadsverkiezingen. Geciteerd in NRC Handelsblad, 7 maart 2002

'Laten we hopen dat we niet te doen hebben met één leider en allemaal meelopers. Dat hebben we al eens gehad en dat mag niet meer terugkomen.'
Herman Touw (VVD Rotterdam), 6 maart 2002, geciteerd in Rotterdams Dagblad, 7 maart 2002

'Wat moeten we zeggen tegen het meisje dat denkt dat haar papa niet meer het land in mag, na een bezoek aan opa in Turkije?'
Els Kuijper (PvdA Rotterdam), 7 maart 2002, geciteerd in Rotterdams Dagblad

'Ik wil geen etiketten van racisme of fascisme opplakken, maar dit verschijnsel was voor het laatst in de jaren dertig van de vorige eeuw te zien. (...) Misschien is de parallel dat er een zoektocht gaande is naar een sterke man die durft te zeggen waar het op staat.'
Hans Kombrink (PvdA Rotterdam), 9 maart in Rotterdams Dagblad

'Zijn manifest is een poging het bestel tot het bot te provoceren en zo de stabiliteit van Nederland te ondermijnen. (...) Het programma van de Fortuyn-beweging is geen geintje. De ontmaskering ervan is dan ook een serieuze opdracht, voor regeringspartijen en oppositie.'
Hoofdredactioneel commentaar NRC Handelsblad, 13 maart

'Als Pim Fortuyn het voor het zeggen krijgt, komt er een vechtcultuur: wij tegen zij.'
Paul Rosenmöller (GroenLinks), geciteerd in Rotterdams Dagblad, 14 maart 2002

'Aan democratie heeft onze Madurodam-Mussolini een broertje dood.'
Bart Tromp, 14 maart in Het Parool

'Fortuyn zet aan tot racistische hetze met uitspraken als "Nederland is vol" en "De islam is een achterlijke cultuur". (...) De opkomst van de extreem-rechtse lijst Fortuyn is vergelijkbaar met Haiders FPÖ en Dewinters Vlaams Blok.'
Persverklaring Biologische Bakkers Brigade, 15 maart 2002

'Narcisten kunnen maatschappelijk best goed functioneren. Bij Milosevic zie je dat ook. Bij al dat soort grootheden zie je dat mechanisme, daar zijn psychologische analyses van gemaakt, Hitler, Stalin. wat zijn dat voor mannen? Ik denk wel dat hij daar binnen valt.'
Drs. E. Netjes, psycholoog, 16 maart 2002 in De Groene Amsterdammer

'Fortuyn is provocerend. Net als Reve, die roept ook dat je zwarten moet doodknuppelen. Die krijgt geen bevoegdheden, Fortuyn wel, dat kan een punt van zorg zijn. (...) Verder vertoont hij 'psychopathische trekjes. Dat wil zeggen dat hij heel handig mensen voor zich in kan nemen terwijl hij niet zo'n sterke gewetensfunctie heeft.'
Iki Halberstadt-Freud, psychotherapeute, 16 maart 2002 in De Groene Amsterdammer

'Je kunt niet alle problemen even met een simpele formule oplossen en iedereen die zegt dat dat wel kan, bedriegt het volk. Ik vind Fortuyn een gevaarlijke man wat dat betreft.'
Gerrit Zalm (VVD), 17 maart 2002 in Buitenhof; geciteerd in De Telegraaf van 18 maart 2002

'De wereld is er een stuk onheilspellender op geworden. In plaats van een inspirerende post-paarse post-saneringspolitiek kregen we de xenofobe revolte van Pim Fortuyn en zijn Fortunisten.'
René Cuperus, Wiardi Beekman Stichting PvdA, 18 maart 2002 in Trouw

'Die nummer twee op z'n lijst, de jeugdige Joao Varela, van Kaapverdiaanse komaf, zou die Pim van zijn xenofobie kunnen afhelpen? Dat is, vrees ik, te mooi om waar te zijn. (...) Ik vraag me af: wat mankeert naar schatting een op de vijf kiezers dat ze achter deze door en door valse Messias aanlopen?'
Anet Bleich, 20 maart 2002 in de Volkskrant.

'Een gure tegenwind waait het Europa van sterk en sociaal tegemoet. Wat gisteren samen is bereikt, kan morgen overboord worden gegooid. (...) Krachten van haat en intolerantie vergiftigen het politieke klimaat.'
Bondskanselier Gerhard Schröder (SPD), 18 maart 2002 tijdens zijn Den Uyl-lezing in Amsterdam. Geciteerd in de Volkskrant, 23 maart 2002

'Na lezing (...) was ik er eens te meer van overtuigd dat Professor Pim wel degelijk de Jean-Marie le Pen, de Filip Dewinter, de Jörg Raider en de nieuwe Hans Janmaat van Nederland mag heten.'
Jan Blokker, 25 maart 2002 in de Volkskrant

'Rotterdam is niet alleen de bakermat van Pim Fortuyn en de zijnen, maar ook een stad met een hart.'
De Raad van Kerken e.a. in manifest Voor een humaan bestaan, 11 april 2002

'Fortuyn hoort in het rijtje van recente fascistische kopstukken - Haider, Dewinter, Le Pen - thuis. (...) Dan is er de enorme leiderscultus rondom de aanvoerder. De Führer, de Duce, begrippen uit het vooroorlogse fascisme maar
dezelfde uitstraling zoekt Fortuyn.'
Peter Storm in De Socialist van april 2002

'Als je flirt met Fortuyn, dan gebeurt er in Nederland straks hetzelfde als in Frankrijk. Daar zijn ze wakker geworden met Le Pen, straks worden wij wakker met Fortuyn.'
Ad Melkert (PvdA), 24 april 2002 in Emmen. Geciteerd in Het Financiële Dagblad van 25 april 2002

'Nationalisten denken door het neerzetten van een hek om hun land de problemen buiten te kunnen houden. Dat is heel gevaarlijk.'
Minister-president Wim Kok, l mei op een partijbijeenkomst in Maastricht. Geciteerd in NRC Handelsblad, 2 mei 2002

'De Lijst Pim Fortuyn kiest voor het recht van de sterkste.'
Ad Melkert (PvdA), op l mei 2002 tijdens een partijbijeenkomst in Maastricht, geciteerd in NRC Handelsblad, 2 mei 2002

'Ik zie een risico dat het recht van de sterkste wint van de toekomst van ons allemaal. Dat is bij de Lijst Pim Fortuyn heel duidelijk aan de orde. (...) Ik lig wel wakker van de toekomst van Nederland.'
Minister-president Wim Kok, 2 mei 2002 in interview met GPD-kranten

'Ziet u hem staan naast Schröder, Chirac en Blair? Als dat zich werkelijk zou voordoen - en God verhoede dat - dan slaat Nederland een pleefiguur in Europa.'
Eurocommissaris Frits Bolkestein VVD tijdens een partijbijeenkomst, l mei 2002

'Staat straks Fortuyn als premier met een krans op de Dam, de man die de islam "achterlijk" vindt en mensen uit Marokko en Turkije niet behoren tot "de moderniteit"? (...) Het is de trots van Nederland dat we hier juist niet de ene cultuur beter vinden dan de andere. Dat we hier mensen gelijk behandelen in een open samenleving. Dat we ons hier de xenofoben en racisten van het lijf wensen te houden. Het is een grote schande dat we zestig jaar na dato een politicus in ons midden daaraan moeten herinneren.'
Hoofdredactioneel commentaar NRC Handelsblad, 6 mei 2002

Marcel Meuring op Radio 1 (schrijver): "PF-aanhangers zijn dom en denken niet na" of "PF is geen intellectueel" ;

Jan Tromp ook op Radio 1 (30/10/2002): die noemt de LPF 'riool-ratten" en "de ideeën van PF zijn onzin en onjuist" enz. enz.).

Rutger van Santen op Radio 2 op 14/03/2002 die doodleuk weet te vertellen dat na het lezen van het boek van PF (ja, ja, nog geen 2 uur na de presentatie in Nieuwspoort heeft mijnheer het hele boek gelezen...) "het nu wel snel afgelopen zal zijn met Pim Fortuyn aangezien van het hele boek (Puinhopen) niks klopt"

Laat niets aan duidelijkheid te wensen over: de verzamelde elite wilde Pim Fortuyn dood. De dader werd uit dankbaarheid door de verzamelde elite na 12 jaar vrijgelaten.

Schrijver Joost Zwagerman geeft nog even een algemenere impressie (volkskrant.nl/cinema, 09-12-2004, door Joost Zwagerman):
  Allemaal leugens

De laatste speelfilm uit het oeuvre van Theo van Gogh

De film over de moord op Pim Fortuyn, vanaf volgende week te zien, is de laatste speelfilm van de op 2 november doodgeschoten Theo van Gogh. 0605 is geen typische Van Gogh, volgens Joost Zwagerman die het oeuvre van de regisseur beschouwt. In een echte Van Gogh gebeurt nauwelijks iets. En alles draait om de leugen.

...   Spannend is 0605 intussen op momenten wel, al zal de echte Van Gogh-filmliefhebber het vermoedelijk betreuren dat er in 0605 relatief weinig gepraat en veel gerend, gedraafd en geschoten wordt. De nonfictie-elementen zijn des te meer adembenemend. Van Gogh lardeert zijn film met tv-opnamen uit 2002 en eerder waarin Ad Melkert, Thom de Graaff, Paul Rosenmöller en Marcel van Dam hun inmiddels beruchte banvloeken uitspreken over Fortuyn. Vooral de bijdragen van Rosenmöller en Van Dam zijn in retrospectief feller en infamer dan algemeen herinnerd. Rosenmöller zei dat Fortuyn zich met uitspraken over artikel 1 van de Grondwet ‘definitief in de vingers heeft gesneden' en hoopte dat de wond bij Fortuyn zó diep komt te zitten ‘dat het bloeden vóór 15 mei (de datum van de verkiezingen in 2002, JZ) hopelijk niet ophoudt'.
     Marcel van Dam overtreft alle anderen met het gewraakte maar zelden hervertoonde fragment uit Het Lagerhuis. Het is ontluisterend om terug te zien. In een hysterische schreeuwdiscussie met Fortuyn voegt Van Dam zijn opponent toe: ‘U bent een leugenaar en een ophitser.' Fortuyn maakt Van Dam uit voor populist. Dan klinken Van Dams inmiddels beruchte woorden: ‘U bent een buitengewoon minderwaardig mens.' In de rest van de film dreunt die etikettering met ademstokkende sterkte door.   ...


Marcel van Dam heeft zich meerdere malen geëxcuseerd voor de "minderwaardig"-zin. De clou zit echter natuurlijk in het voorafgaande, en nog iets verder terug: de houding ten opzichte van Fortuyn, die ook in minder expliciete bewoordingen natuurlijk volkomen duidelijk over is gekomen. Het gaat niet om de precieze woorden, maar om de achterliggende emoties.

Die bij het woord "minderwaardig" achterliggende emoties zitten natuurlijk in mindere of meerdere mate (voornamelijk dat laatste) bij alle door Maarten geciteerde sprekers en schrijvers.


Naar De hetze tegen Fortuyn , Media kongsi , of site home ·.

22 dec.2004