Bronnen bij Sociologische begrippen: religie, morele bron

Sommige religieuzen weten hun opvattingen in empathisch lijkende bewoordingen te gieten. Maar op onbewaakte momenten komt de aap meestal toch uit de mouw (de Volkskrant, 14-10-2013, door Rik Peels, filosoof aan de Vrije Universiteit, en Stefan Paas, theoloog aan de Vrije Universiteit):
  Religiositeit is nu lang genoeg de kop ingedrukt

Ontwikkelde religiositeit is gunstig voor onze gezondheid, levensgeluk en maatschappelijke inzet. Dat moeten we kinderen niet onthouden.

Tussentitel: De grote religieuze tradities zijn bij uitstek geschikt om onze religieuze aanleg te vormen en disciplineren

Filosofen en theologen wisten het al veel langer, maar nu is het ook wetenschappelijk aangetoond: de mens is van nature religieus. Natuurlijk komt niemand ter wereld met een uitgewerkt geloof in de goddelijke drie-eenheid of de hemelvaart van Mohammed. Maar een snel groeiende hoeveelheid onderzoek laat overtuigend zien hoezeer religiositeit is ingebakken in ons systeem. Mensen zijn van nature geneigd betekenis te zien in schijnbaar betekenisloze zaken.    ...

Enzovoort. Het lijkt voor de hand liggend, en dat is het ook. Maar de conclusie eruit niet: moord is ook natuurlijk, net als als drugsgebruik een ingebakken neiging van de mensheid is. Met het beroep op de natuur wordt de morele kaalslag van het neoliberalisme gerechtvaardigd.
    Dus dit is al onzin. Maar, na het aanroepen van vele autoriteiten met een religieuze instelling, komt het uiteindelijk tot dit:
  Het wordt tijd anders te gaan denken over religie. Overal wordt gesproken over de noodzaak tot morele herbewapening en in bijna alle sectoren van de samenleving wordt geroepen om een cultuuromslag. Maar de olifant in de kamer zien we over het hoofd: generatieslange verwaarlozing en onderdrukking van de natuurlijke religieuze impuls van onze kinderen. Het gevolg is een land vol mensen die elke spirituele hype omarmen, tegenover een elite die niets meer gelooft.

Oftewel: wie niet aan religie doet, heeft geen moraal. Nu heeft de elite inderdaad geen moraal, maar de elite heeft dan ook nooit aan religie gedaan. Religie was en is het opium van en voor het volk.
    Dit artikel is een uitloper van een discussie die gestart werd met een andere artikel, dat op zich weer een reactie was op de vooruitgang van de wetenschap, die heeft laten zien dat moraal geen exclusief menselijke eigenschap is. Totaal onacceptabel voor de monotheïstische vorm van religiositeit. Om deze reden (de Volkskrant, 06-07-2013, door Chris Rutenfrans, opinieredacteur van de Volkskrant):
  Geen moraal zonder God

Met dus deze reden:
  In zijn dit jaar verschenen boek The Bonobo and the Atheist probeert de bioloog Frans de Waal aan te tonen dat de oorsprong van de moraal in onze natuur ligt en niet in religie. Hij geeft talloze voorbeelden van gedrag van mensapen en andere sociale dieren dat wijst op empathie en altruïsme. Zij helpen elkaar op een manier die zelfs tegen hun eigen belang ingaat.

Tja, het is ook bijzonder pijnlijk als je uit het paradijs van je eigen exclusieve morel superioriteit verdreven wordt ...
    Vermoedelijk is het dus eerder andersom: De exclusieve claim op moraal is een absoluut teken van verdorvenheid.


Naar Sociologische krachten , of site home .

15 okt .2013