Bron bij Allochtonendebat 2006: de chronologie

De Volkskrant, 07-02-2006, door Nanda Troost

Reconstructie | Spotprenten al in september gepubliceerd

Woede met lange aanloop

De Deense krant Jyllands-Posten publiceert in september spotprenten van Mohammed. Vier maanden later leiden ze tot rellen in het Midden-Oosten. Godslastering versus vrijheid van meningsuiting.

30 september: de Deense krant Jyllands-Posten publiceert twaalf spotprenten over de profeet Mohammed, omdat het wil opkomen voor de vrijheid van meningsuiting. De krant had cartoonisten opgeroepen een tekening te maken van de profeet, nadat een schrijver van een boek voor jongeren over Mohammed geen illustrator had kunnen vinden. Volgens sommige moslims is het verboden de profeet af te beelden. De meest omstreden tekening is Mohammed met een bom op zijn hoofd. Maar ook politici, de krant en de auteur, van het boek, Kåre Bluitgen, worden op de hak genomen. Hem wordt verweten een goedkope pr-stunt te hebben bedacht.

12 oktober: de ambassadeurs van tien moslim-landen en de Palestijnse vertegenwoordiger in Kopenhagen vragen om een ontmoeting met premier Anders Fogh Rasmussen en willen dat alle betrokkenen tot de orde worden geroepen.

21 oktober: Fogh Rasmussen weigert de ambassadeurs te ontmoeten. Volgens hem ‘kan de beledigde partij dergelijke daden of uitingen aan de rechter voorleggen’.

28 oktober: een coalitie van Deense moslim-groeperingen dient een aanklacht in tegen Jyllands-Posten. Justitie ziet geen reden een rechtszaak te beginnen.

December en januari: een coalitie van Deense moslims reist door het Midden-Oosten in een poging steun te vinden bij religieuze en politieke leiders.

1 januari: premier Fogh Rasmussen veroordeelt elke uiting of actie ‘die probeert groepen mensen te demoniseren op basis van hun geloof of religieuze achtergrond’, maar onderstreept de vrijheid van meningsuiting.

4 januari: Amr Moussa, secretaris-generaal van de Arabische Liga protesteert tegen de cartoons.

10 januari: De Noorse christelijke krant Magazinet plaatst de spotprenten.

25 januari: religieuze leiders in Saudi-Arabië eisen dat Jyllands Posten wordt gestraft.

26 januari: Saudi-Arabië trekt zijn ambassadeur terug uit Denemarken. Deense bedrijven in Saudi-Arabië melden dat supermarkten Deense producten uit de winkels halen. De protesten in het Midden-Oosten breiden uit.

30 januari: Jyllands-Posten biedt op zijn website excuses aan als moslims zich beledigd voelen, maar blijft achter de publicatie staan.

31 januari: de Deense premier roept alle partijen op de rel niet te verergeren. Deense moslimgroepen eisen een duidelijker verontschuldiging van de krant. De eerste noemen ze ‘dubbelzinnig'.

Eind januari, begin februari: overwegend westerse media, ook de Volkskrant, publiceren de cartoons. Dat leidt in Frankrijk tot het ontslag van de hoofdredacteur van France Soir en van de hoofdredacteur van het Jordaanse weekblad Shihan dat de tekeningen ook heeft geplaatst.

3 februari: premier Fogh Rasmussen en minister van Buitenlandse Zaken Per Stig Møller spreken met ambassadeurs en diplomaten uit meer dan zeventig landen. De Egyptische ambassadeur Mona Omar Attia vindt het antwoord van de Deense regering onbevredigend.

4 februari: een rechtbank in Zuid-Afrika verbiedt publicatie van de tekeningen in de plaatselijke media. In Damascus branden de Deense en Noorse ambassades uit. In Jordanië worden twee journalisten van tijdschriften die de tekeningen plaatsten gevangen gezet wegens het beledigen van religie.

5 februari: in Beiroet wordt brand gesticht in de Deense ambassade. Iran trekt zijn ambassadeur uit Kopenhagen terug.

Dat het vier maanden heeft geduurd voordat de rel is geëscaleerd, wordt door sommigen toegeschreven aan radicale moslims die een tekening van Mohammed met varkensneus en -oren hebben verspreid als zou deze in Jyllands-Posten hebben gestaan. Ook het boek van Bluitgen, dat een paar weken geleden is uitgekomen, zou al in het Midden-Oosten circuleren. De tekeningen daarin worden in Denemarken omschreven als conservatief. Daarnaast wordt de afwijzing van premier Fogh Rasmussen, in oktober, om met de ambassadeurs te spreken door moslims als een grote belediging ervaren. De radicale Deense imam Ahmed Abu Laban wordt verweten dat hij met gespleten tong spreekt. De excuses van Jyllands-Posten had hij aanvaard. In zijn moskee en in de Arabische media riep hij daarna echter op tot protest. Afgelopen vrijdag zei hij in de moskee dat hij de excuses onvoldoende vond.


Terug naar Allochtonendebat 2006  , Allochtonen overzicht  , of naar site home .